Η αυτοκτονική συμπεριφορά περιλαμβάνει διάφορα φαινόμενα, μεταξύ των οποίων τα πιο σημαντικά είναι η αυτοκτονία, η απόπειρα αυτοκτονίας και η αυτοκτονική σκέψη.
Η ολοκληρωμένη αυτοκτονία, αναφέρεται στον αυτοτραυματισμό όταν υπάρχουν αποδείξεις ότι το άτομο είχε την πρόθεση να πεθάνει. Η απόπειρα αυτοκτονίας, ορίζεται ως ο αυτοτραυματισμός με μη θανατηφόρα αποτελέσματα συνοδευόμενα από αποδεικτικά στοιχεία ότι το άτομο είχε την πρόθεση να πεθάνει και ο αυτοκτονικός ιδεασμός, αναφέρεται σε ένα άτομο που σκέφτεται να προκαλέσει το δικό του θάνατο.
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, καταγράφονται αρκετά περιστατικά με αυτοκτονίες αστυνομικών, αφού σύμφωνα με στοιχεία του παρατηρητηρίου αυτοκτονιών του κέντρου για την πρόληψη της αυτοκτονίας, από το 2007 μέχρι το 2016, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 55 αυτοκτονίες αστυνομικών (εν ενεργεία και αποστράτων), ενώ είναι δεδομένη η υποκαταγραφή των σχετικών περιστατικών.
Μελέτες μας δείχνουν, ότι το 90% των ατόμων που διαπράττουν αυτοκτονία, πάσχουν από κάποια ψυχική ασθένεια κατά τη στιγμή του θανάτου τους. Εκτός από τις ψυχικές ασθένειες, υπάρχουν και διάφοροι άλλοι παράγοντες κινδύνου, που μπορούν να συμβάλουν σε σκέψεις αυτοκτονίας, απόπειρα αυτοκτονίας και πραγματικής αυτοκτονίας.
Οι παράγοντες αυτοί είναι:
α) Οι βιοψυχοκοινωνική, που περιλαμβάνουν τις διαταραχές της ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη, η διπολική διαταραχή, η σχιζοφρένεια κλπ.
β) Οι περιβαλλοντικοί, που αυξάνουν τον κίνδυνο αυτοκτονίας λόγω ενός αγχωτικού συμβάντος στη ζωή, όπως η απώλεια ενός ατόμου, η απώλεια μιας σημαντικής σχέσης, η απώλεια της εργασίας, ή η πρόσβαση σε θανατηφόρα μέσα όπως (όπλα, ναρκωτικά).
γ) Οι κοινωνικό-πολιτισμικοί, που περιλαμβάνουν το αίσθημα της απομόνωσης ή της μη αποδοχής από τους άλλους. Τα αισθήματα απομόνωσης, μπορούν να προκληθούν από τον σεξουαλικό προσανατολισμό, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και την ταυτότητα φύλου.
Τόσο για τους αστυνομικούς, όσο και για τους υπόλοιπους ανθρώπους του γενικού πληθυσμού που έχουν σκέψεις αυτοκτονίας, συχνά παρατηρείται, να είναι τόσο συγκλονισμένοι από τα συναισθήματα θλίψης και απελπισίας που νομίζουν ότι δεν έχουν άλλη επιλογή.
Μπορεί να είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πώς αισθάνεται κάποιος συνάδελφος-αστυνομικός μέσα του. Υπάρχουν όμως διάφορες συμπεριφορές, που μπορεί να υποδηλώνουν αυτοκτονικές τάσεις, όπως: Όταν κάποιος αισθάνεται απελπισμένος, όταν αισθάνεται παγιδευμένος, όταν νοιώθει μόνος, όταν αισθάνεται ανήσυχος ή αναστατωμένος, όταν αισθάνεται ότι δεν υπάρχει άλλος λόγος να συνεχίσει να ζει, όταν σκέφτεται την αυτοκτονία ως τη μόνη διέξοδο, η όταν υπάρχει απότομη αλλαγή της διάθεσης.
Όταν παρατηρηθεί κάποια από τις παραπάνω συμπεριφορές, καλό θα είναι να πλησιάσουμε τον συνάδελφό μας, ώστε να μην νοιώθει ότι είναι μόνος και να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε κάποιους συγγενείς, φίλους, η άλλους σημαντικούς ανθρώπους που εμπιστεύεται στη ζωή του.
Βόπης Αναστάσιος
Αστυνομικός – Ψυχολόγος
Μεταπτυχιακός Φοιτητής στη Δημόσια Υγεία