Έχουμε συνηθίσει τα επαγγέλματα ψυχολόγων και κοινωνιολόγων να θεωρούνται ότι περισσεύουν στα πλαίσια παιδαγωγικών δομών. Είναι επαγγέλματα που τα θυμόμαστε πολλές φορές εκ των υστέρων με αποτέλεσμα απλώς να αναλύουν πλέον μια κατάσταση μη αναστρέψιμη. Είναι άδικο όλο αυτό που συμβαίνει τη στιγμή που θα μπορούσαν να προληφθούν οδυνηρές κοινωνικές καταστάσεις, θα μπορούσαν τουλάχιστον αν όχι να εξαλειφθούν να μετριασθούν.
Σκοπός του κοινωνιολόγου δεν είναι μόνο να βγαίνει σε εκπομπές και να διερευνά τι ακριβώς συνέβη σε ένα κοινωνικό γεγονός που πληγώνει τον κοινωνικό ιστό. Σκοπός είναι να προλαμβάνει, να προνοεί από πριν. Ένα γραμμάριο πρόληψης ισοδυναμεί με ένα τόνο αμφίβολης θεραπείας. Και όμως όταν σύσσωμη η κοινωνία δεν νοιάζεται τόσο για το πριν όταν δεν ακολουθεί την παροιμία των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν τότε βρισκόμαστε μπροστά σε γεγονότα αγκάθια του κοινωνικού συστήματος.
Για ακόμη μια φορά με αφορμή πρόσφατα γεγονότα έρχεται στο φως η αναγκαιότητα της ύπαρξης κοινωνιολόγων σε δομές κοινωνικοποίησης ατόμων. Κάποιοι ίσως μπερδεύουν την ιδιότητα αυτή με άλλες, αγνοούν τι ακριβώς γνώσεις έχει και τους τομείς στους οποίους μπορεί να φανεί χρήσιμος και τον εξοβελίζουν σε άσχετες με την ειδικότητα του ενασχολήσεις.
Και πάλι όμως η ίδια κοινωνία τον ψάχνει , τον αναζητά όταν ήδη έχει γίνει το μοιραίο, όταν συμβεί το κακό για να το αναλύσει κοινωνιολογικά. Ποιοί είναι εκείνοι οι παράμετροι που συνέβαλαν στο γεγονός που έπρεπε λογικά να είχε ανατραπεί εκ των προτέρων. Μα για ποια λογική μιλάμε όταν το θέατρο του παραλόγου έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις; Η βία και η επιθετικότητα καλά κρατεί ακόμα και στις μικρές ηλικίες και με τον καιρό γίνεται εντονότερη!
Κοινωνία σου μοιάζω, είμαι η αντανάκλαση σου, εγώ το παιδί είμαι ο καθρέφτης σου και η συμπεριφορά μου αντικατοπτρίζει τη δική σου εχθρική συμπεριφορά! Μα πώς είναι δυνατόν να απαιτούμε την τιθάσευση των παιδιών τη στιγμή που η επιθετικότητα, η βία, η εγκληματικότητα χτυπάνε κόκκινο στα πλαίσια του ευρύτερου κοινωνικού συστήματος;
Και ερωτώ πως είναι δυνατό να κλείνουμε τα μάτια σε ότι συνθλίβει το ίδιο το μέλλον μας; Και όμως είναι! Μπροστά στην αδυναμία μας να αποδεχτούμε ότι για όλα τα πράγματα υπάρχει ο ειδικός χλευάζουμε ειδικότητες που σώζουν ζωές, ρίχνουμε το επίπεδο της ζωής, υπονομεύουμε την ίδια τη ζωή.
Δεν αρκεί λοιπόν να καθόμαστε στον καναπέ του σπιτιού μας και να βλέπουμε τις τραγικές ειδήσεις σα να βλέπουμε ένα θρίλερ μιας άλλης εποχής , σε ένα άλλο τόπο και να αποστασιοποιούμαστε από αυτό. Πρέπει ενεργά να αποδεχτούμε ότι τα προβλήματα πρέπει να λύνονται πριν δημιουργηθούν, πριν απλώσουν ρίζες και στεριώσουν στο κοινωνικό σύστημα.
Ιωάννα Χαρμπέα
Κοινωνιολόγος-Εγκληματολόγο