Πρεμιέρα αύριο για τις κυρώσεις σε ανεμβολίαστους εργαζομένους

Από τη Δευτέρα 16 Αυγούστου οι εργαζόμενοι στις δημόσιες και ιδιωτικές Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρίες θα τίθενται σε επ’ αόριστον αναστολή εργασίας σε περίπτωση που αρνηθούν να εμβολιαστούν.

Παράλληλα, μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί και η πρώτη δόση του υποχρεωτικού εμβολιασμού για όλους τους υγειονομικούς τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με την τροπολογία του υπουργείου Υγείας που ψηφίστηκε λίγο πριν από τη διακοπή των εργασιών της Βουλής, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο επέκτασης του μέτρου και για άλλες επαγγελματικές ομάδες.

Ειδικότερα, το προσωπικό των δομών φροντίδας ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, θα πρέπει να προσέρχεται στον χώρο εργασίας του από τις 16 Αυγούστου έχοντας υποβληθεί τουλάχιστον στην πρώτη δόση του εμβολιασμού. Αν κάποιος εργαζόμενος στις προνοιακές δομές δεν έχει ολοκληρώσει μέχρι τότε την πρώτη δόση του εμβολιασμού, τίθεται αυτόματα σε επ’ αόριστον αναστολή εργασίας (μέχρι τη λήξη της πανδημίας), ενώ ο εργοδότης του υποχρεούται να δηλώσει άμεσα τη μετάβασή του σε καθεστώς αναστολής στο πληροφοριακό σύστημα Εργάνη.

Η αναστολή δεν σημαίνει απόλυση

Σημειώνεται ότι η αναστολή δεν συνιστά αναγγελία απόλυσης, ωστόσο, οι εργαζόμενοι που τίθενται σε αναστολή θα αναπληρώνονται από άλλους υπαλλήλους οι οποίοι θα προσλαμβάνονται με τρίμηνες συμβάσεις τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, όπου αυτό κριθεί απαραίτητο.

Για να καλύψει την έλλειψη προσωπικού, η κυβέρνηση -σύμφωνα με πληροφορίες- θα αξιοποιήσει το μοντέλο που είχε χρησιμοποιηθεί στην πρώτη περίοδο της πανδημίας προκειμένου να αναπληρωθούν λειτουργικά κενά στο δημόσιο από εργαζομένους που νοσούσαν από κορονοϊό ή έκαναν χρήση της άδειας ειδικού σκοπού.

Το ποσοστό των εμβολιασμένων εργαζομένων στις ιδιωτικές προνοιακές δομές υπολογίζεται μέχρι σήμερα περίπου σε ποσοστό 65%, ενώ είναι ακόμη χαμηλότερο στις δημόσιες δομές, όπου ξεπερνά μόλις το 45% του συνολικού δυναμικού τους. Στον αντίποδα, πολύ υψηλή προσέλευση στα εμβολιαστικά κέντρα καταγράφεται μεταξύ των ηλικιωμένων που φιλοξενούνται στις δομές αυτές, καθώς οι εμβολιασμένοι στις ιδιωτικές δομές υπολογίζονται περίπου στο 85% στο γενικό σύνολο, ενώ το ίδιο ποσοστό προσδιορίζεται στο 77% για τα δημόσια προνοιακά κέντρα, σημειώνοντας μάλιστα ανοδική τάση.

Νέες ποινές για ανεμβολίαστους σε Δημόσιο και ιδιωτικό τομέα – Test ή στέρηση μισθού

Την ίδια ώρα, στενεύει ο κλοιός συνολικά για τους ανεμβολίαστους εργαζόμενους σε Δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, καθώς έρχεται νέο οριζόντιο πλαίσιο. Με νέα ρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση, όλοι οι ανεμβολίαστοι δημόσιοι υπάλληλοι και όλοι οι ανεμβολίαστοι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, ανεξαρτήτως κλάδου ή ειδικότητας θα υποχρεούνται να υποβάλλονται με δική τους οικονομική επιβάρυνση σε τουλάχιστον ένα rapid test (ή pcr τεστ – μοριακό) ανά εβδομάδα προκειμένου να προσέλθουν στον φυσικό χώρο δουλειάς τους. Ειδικά για τους εκπαιδευτικούς ισχύει υποχρέωση για δυο τεστ ανά εβδομάδα.

Το βασικό σχέδιο προβλέπει αντικατάσταση της σημερινής υποχρέωσης για ένα self test ανά εβδομάδα (το οποίο παρέχεται δωρεάν από το κράτος) με υποχρέωση για ένα rapid test ή pcr τεστ (μοριακό) ανά εβδομάδα. Το κόστος των τεστ θα βαρύνει τον εργαζόμενο, ως αντικίνητρο με σκοπό τον εμβολιασμό του. Δεδομένου ότι το μέσο κόστος ενός rapid test είναι 20 ευρώ, το κόστος για τον μη εμβολιασμό ανέρχεται στα 80 ευρώ το μήνα. Για να το αποφύγει ο εργαζόμενος θα πρέπει να υποβληθεί σε τεστ στις μονάδες του ΕΟΔΥ.

Αυστηρότερες ποινές

Σε περίπτωση που ο δημόσιος ή ο ιδιωτικός υπάλληλος, που δεν έχει εμβολιαστεί, δεν υποβληθεί στον υποχρεωτικό εργαστηριακό έλεγχο και δεν δηλώσει το αποτέλεσμά του στις αντίστοιχες ηλεκτρονικές πλατφόρμες (στην «Εργάνη» οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα και στην «Απογραφή» οι δημόσιοι υπάλληλοι) τότε θα επιβάλλονται οι ποινές που προβλέπονται για τις ειδικές κατηγορίες για τις οποίες ισχύει ο υποχρεωτικός εμβολιασμός:

Αναστολή εργασίας και στέρηση μισθού.

Τι θα ισχύσει στο Δημόσιο

Ειδικότερα οι δημόσιοι υπάλληλοι που δεν θα εμβολιάζονται και δεν θα δηλώνουν στην πλατφόρμα https://hr.apografi.gov.gr/login το αποτέλεσμα του υποχρεωτικού rapid test κάθε εβδομάδα θα αντιμετωπίσουν το ειδικό διοικητικό μέτρο της αναστολής καθηκόντων για επιτακτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας. Ο χρόνος αναστολής καθηκόντων θα διαρκεί όσο θα αρνούνται να συμμορφωθούν με την νέα υποχρέωση. Ο χρόνος αυτός δεν θα λογίζεται ως χρόνος πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας και δεν θα τους καταβάλλονται αποδοχές. Θα χάνουν δηλαδή ημερομίσθια και ημέρες υπηρεσίας από τον ασφαλιστικό τους βίο για όσο αρνούνται ή αμελούν να δηλώνουν το αποτέλεσμα του rapid test.

Στέρηση μισθού και στον ιδιωτικό τομέα

Αντίστοιχα στον ιδιωτικό τομέα θα προβλεφθεί πως ο εργοδότης θα υποχρεούται να μην κάνει δεκτή την παροχή της εργασίας του εργαζομένου, ενώ θα απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών για το χρονικό διάστημα μη παροχής εργασίας επειδή ο ανεμβολίαστος εργαζόμενος θα αρνείται να υποβληθεί και να δηλώσει το rapid test.

Τα ίδια θα ισχύουν όχι μόνο για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα αλλά και σε συμβάσεις έργου, παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών, καθώς και σε συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας δανειζόμενου προσωπικού ή προσωπικού που συμβάλλεται με εργολάβο.

Τα πρόστιμα για τον εργοδότη

Κυρώσεις έχει και ο εργοδότης που δεν εφαρμόζει την υποχρέωση αναστολής της σύμβασης του εργαζόμενου. Ειδικότερα, στον εργοδότη που απασχολεί προσωπικό το οποίο παραμένει ανεμβολίαστο και χωρίς την υποχρεωτική δήλωση ράπιντ ανά εβδομάδα, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο:

• 10.000 ευρώ για κάθε παράβαση (δηλαδή, για κάθε εργαζόμενο που «συλλαμβάνεται» στον φυσικό χώρο δουλειάς ανεμβολίαστος και χωρίς rapid test) και έως 50.000 ευρώ,
• σε περίπτωση υποτροπής, που διαπιστώνεται σε επανέλεγχο, επιβάλλονται πρόστιμα 20.000 ευρώ για κάθε παράβαση και έως 200.000 ευρώ.
• Πρόστιμο 300 ευρώ στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα

Η κυβέρνηση κλιμακώνει την πίεση προς τους ανεμβολίαστους εργαζόμενους με τις νέες ρυθμίσεις, που συνιστούν επί της ουσίας συνέχεια προηγούμενων αντίστοιχων ρυθμίσεων.

Υπενθυμίζεται πως πρόσφατα με ΚΥΑ είχε οριστεί ότι οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που δεν έχουν εμβολιαστεί και αμελούν ή αρνούνται να υποβληθούν στο ένα υποχρεωτικό self test ανά εβδομάδα. θα αντιμετωπίζουν πρόστιμο 300 ευρώ. Μέχρι τότε τα πρόστιμα αφορούσαν μόνο τους εργοδότες, ενώ οι εργαζόμενοι μπορούσαν να χάσουν μεροκάματα.

Με την πρόσφατη ρύθμιση είχε προβλεφθεί διπλή ποινή για τον ανεμβολίαστο εργαζόμενο που αρνούνταν ή αμελούσε να κάνει το υποχρεωτικό τεστ:

Πρόστιμο 300 ευρώ από το ΣΕΠΕ

Στέρηση μισθού από τον εργοδότη για όσο χρονικό διάστημα δεν κάνει το τεστ και δεν δηλώνει το αποτέλεσμα

Με κόστος του εργαζόμενου τα rapid σε τουρισμό – εστίαση

Το μέτρο αυτό ήρθε σε συνέχεια της προηγούμενης απόφασης της κυβέρνησης να επωμίζεται ο ανεμβολίαστος εργαζόμενος σε τουρισμό – εστίαση το κόστος του ενός υποχρεωτικού rapid test ανά εβδομάδα. Για τους εργαζόμενους στους δυο αυτούς κλάδους ισχύει υποχρέωση για ένα self test και ένα rapid test ανά εβδομάδα. Το self test το παρέχει δωρεάν το κράτος, ενώ το rapid test πρέπει να το πληρώσει ο εργαζόμενος αν δεν το κάνει δωρεάν στις μονάδες του ΕΟΔΥ. Δεδομένου ότι το μέσο κόστος ενός rapid test είναι 20 ευρώ, το κόστος για τον μη εμβολιασμό ανέρχεται στα 80 ευρώ το μήνα. Για να το αποφύγει ο εργαζόμενος θα πρέπει να υποβληθεί σε τεστ στις μονάδες του ΕΟΔΥ.

Με τις δυο αυτές κινήσεις, η κυβέρνηση σφίγγει τον κλοιό για τους ανεμβολίαστους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα σε μια προσπάθεια να τονώσει το ρεύμα του εμβολιασμού.

Σύμφωνα πάντως με εκπροσώπους των εργαζόμενων στον τουρισμό, φαίνεται πως το μέτρο στον τουρισμό – επισιτισμό δουλεύει, καθώς παρατηρείται αύξηση των εργαζόμενων που σπεύδουν να εμβολιαστούν, ενώ είχαν επιφυλάξεις.

Τα πρόστιμα σε εργοδότες και εργαζόμενους

Η προηγούμενη ΚΥΑ προέβλεπε την επιβολή προστίμου μόνο στους εργοδότες που επέτρεπαν σε εργαζόμενους τους να εισέρχονται στους χώρους εργασίας χωρίς να έχουν δηλώσει το αποτέλεσμα του διαγνωστικού ελέγχου.

Τα πρόστιμα για τους εργοδότες που έχουν θεσμοθετηθεί εδώ και καιρό είναι τα εξής:

• επιβάλλεται στον εργοδότη πρόστιμο 500 ευρώ ανά εργαζόμενο που δεν έχει προβεί σε δήλωση του αποτελέσματος του διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19
• επιβάλλεται στον εργοδότη πρόστιμο 1.500 ευρώ ανά εργαζόμενο που εργάζεται, ενώ έχει δηλωθεί θετικό αποτέλεσμα κατά τον διαγνωστικό έλεγχο
• επιβάλλεται πρόστιμο στον εργοδότη 300 ευρώ άπαξ εφόσον δεν έχει ενημερώσει τους εργαζόμενους του, με κάθε πρόσφορο μέσο για τις υποχρεώσεις τους και τις συνέπειες
• Με τις πρόσφατες διατάξεις, το πλαίσιο αυστηροποιήθηκε καθώς προβλέφθηκε πρόστιμο και για τον εργαζόμενο.
• αν εργαζόμενος/η προσέλθει στον χώρο εργασίας και πιαστεί να δουλεύει χωρίς να έχει δηλώσει το αποτέλεσμα του τεστ στην Εργάνη ή το έχει δηλώσει και αυτό είναι θετικό τότε του επιβάλλεται πρόστιμο 300 ευρώ.

Υπενθυμίζεται πως ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να απασχολήσει εργαζόμενο με φυσική παρουσία στον τόπο παροχής εργασίας, εφόσον αυτός:

δεν έχει προβεί σε δήλωση του αποτελέσματος του διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 (self test, rapid test ή PCR test), είτε έχει δηλώσει θετικό αποτέλεσμα διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19

Αν ο εργαζόμενος προσέλθει στον χώρο εργασίας χωρίς να έχει κάνει το τεστ ο εργοδότης υποχρεούται να μην κάνει δεκτή την παροχή της εργασίας για τον λόγο αυτό και απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών για το χρονικό διάστημα έως την πλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων εκ μέρους του/ης εργαζόμενου/ης. Δηλαδή ο εργοδότης νομιμοποιείται να κόβει το μισθό στους εργαζόμενους που δεν εμβολιάζονται και δεν κάνουν το υποχρεωτικό τεστ, για όσο χρονικό διάστημα αρνούνται να υποβληθούν σε τεστ.