Tο έτος 1966 καθιερώθηκε από το Διεθνές Συμβούλιο Βιβλίων για την Νεότητα (IBBY), ως Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, η ημέρα των γενεθλίων του μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (2 Απριλίου 1805), με σκοπό να εμπνεύσει στα παιδιά την αγάπη για το διάβασμα και να προκαλέσει την προσοχή των μεγαλυτέρων στο παιδικό βιβλίο.
Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της IBBY ετοιμάζει ένα μήνυμα και μία αφίσα, που διανέμονται σε όλο τον κόσμο. Κατά το τρέχον έτος 2022, υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το τμήμα του Καναδά. Το μήνυμα της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου με τίτλο «Οι ιστορίες είναι φτερά που σε βοηθούν να πετάς ψηλά κάθε μέρα» υπογράφει ο πολυβραβευμένος Καναδός συγγραφέας Ρίτσαρντ βαν Καμπ (γ. 1971) και είναι το ακόλουθο :
«Το διάβασμα είναι ελευθερία. Το διάβασμα είναι ανάσα. Το διάβασμα σ’ αφήνει να βλέπεις τον κόσμο με τρόπο διαφορετικό και σε καλεί σε κόσμους που δε θα θέλεις ποτέ να τους αποχωριστείς. Το διάβασμα επιτρέπει στο πνεύμα σου να ονειρεύεται. Λένε ότι τα βιβλία είναι φίλοι για όλη μας τη ζωή και συμφωνώ. Το ιδανικό δικό σου σύμπαν πλαταίνει όταν διαβάζεις. Οι ιστορίες είναι φτερά που σε βοηθούν να πετάς ψηλά κάθε μέρα, βρες, λοιπόν, τα βιβλία που μιλούν στο πνεύμα σου, στην καρδιά σου, στο μυαλό σου. Τα βιβλία είναι γιατρικά. Θεραπεύουν. Καθησυχάζουν. Εμπνέουν. Διδάσκουν. Ας ευγνωμονούμε τους παραμυθάδες, τους αναγνώστες και τους ακροατές. Ας ευγνωμονούμε τα βιβλία. Είναι φάρμακα για έναν καλύτερο, φωτεινότερο κόσμο».
Στην Ελλάδα, την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου υποστηρίζει από το έτος 1996, ο Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού και Εφηβικού Βιβλίου, το ελληνικό τμήμα της IBBY, που τυπώνει στα ελληνικά την αφίσα και το φυλλάδιο με το μήνυμα και τα αποστέλλει σε ένα ευρύ δίκτυο σχολείων και σχολικών βιβλιοθηκών σε όλη την Ελλάδα, προτρέποντας έτσι και άλλους φορείς να οργανώσουν εκδηλώσεις για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου.
Ένα καλό βιβλίο, πρωτίστως ικανοποιεί την περιέργεια για γνώση, ανοίγει ένα παράθυρο στον κόσμο για να γνωρίσει το παιδί άλλους λαούς, πολιτισμούς, τις κατακτήσεις του ανθρώπινου πνεύματος, της επιστήμης και της τεχνολογίας. Στην περίπτωση αυτή το παιδί-αναγνώστης απολαμβάνει την ελευθερία του ταξιδιώτη εκείνου που μετακινείται χωρίς κανέναν περιορισμό σε διάφορους τόπους, πολιτισμούς και εποχές.
Να επισημάνω πως μακροχρόνιες έρευνες απέδειξαν ότι η μύηση του παιδιού από πολύ μικρή ηλικία στο βιβλίο συμβάλλει στην αισθητική καλλιέργεια, στην ανάπτυξη της φαντασίας, στην ψυχική ωρίμανση και φυσικά στην γλωσσική του ανάπτυξη.
O Mihaly Csikszentmihalyi (Μιχάι Τσίκζεντμιχαι), καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Claremont της Καλιφόρνιας, αναφέρει το εξής για την ανάγνωση παιδικών βιβλίων: «Όταν τα παιδιά είναι μικρά, είναι πιο σημαντικό να φανταστούν τους εαυτούς τους ως πειρατές και εξερευνητές σε ιστορίες, από το να διαβάζουν απλά την κάθε λέξη». Ο στόχος των γονέων και των εκπαιδευτικών είναι να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν πρώτα την αγάπη για την ανάγνωση και, αργότερα, να κατακτήσουν τις τεχνικές ανάγνωσης. Να έχουν πάντα στο νου τους να μην περιμένουν περισσότερα από όσα ορίζει το ηλικιακό και αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκονται, γιατί αρκετά συχνά οι υπερβολικές προσδοκίες οδηγούν τα παιδιά να απογοητεύονται και να αποθαρρύνονται.
Τέλος, να θυμόμαστε πάντα πως πρώτοι εμείς επιβάλλεται να διαβάζουμε καθώς είμαστε τα ισχυρότερα πρότυπα για ένα παιδί.
Δεν υπάρχει πιο σπουδαία επιτυχία για έναν γονιό απ’ το να ξέρει πως έχει κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του, ώστε να διευρύνει τους πνευματικούς ορίζοντες, να καλλιεργήσει το μυαλό εν γένει και ειδικότερα τη δυνατότητα έκφρασης του παιδιού του.
Με τιμή
Ειρήνη Μακρή – Αδάμου
Συγγραφέας
