Κυρίες και κύριοι,
Πριν από 100 χρόνια, Σεπτέμβριο πάλι, ο εθνικός μας κορμός έχανε στη Μικρά Ασία ένα πολύτιμο κομμάτι του, βιώνοντας, μία ανείπωτη τραγωδία.
Όμως, ταυτόχρονα, κέρδιζε την αναγεννητική δύναμη περίπου δύο εκατομμυρίων προσφύγων, που θα έχτιζαν την Ελλάδα των επόμενων δεκαετιών. Το αίμα και ο πόνος τους θα γινόταν λίπασμα προόδου και πείσμα δημιουργίας. Κι έτσι η πατρίδα μας θα έμενε σταθερή στην ιστορική της τροχιά που τη θέλει να μετατρέπει τις καταστροφές σε θριάμβους. Σήμερα στεκόμαστε με σεβασμό, τιμώντας όλους αυτούς που μέσα από εκείνη την τρομερή δοκιμασία έβαλαν τα θεμέλια για μία πιο ισχυρή Ελλάδα.
Έναν αιώνα μετά, όλα είναι διαφορετικά στον κόσμο και στη χώρα. Η πατρίδα μας πήγε μπροστά. Οι κίνδυνοι, ωστόσο, άλλαξαν μόνο το όνομά τους. Και οι προκλήσεις, το περιεχόμενό τους.
Γιατί το εθνικό στοίχημα συνεχίζει να διαπερνά τον χρόνο παραμένοντας ένα: μέσα απ’ τις μεταβαλλόμενες συνθήκες ο τόπος να είναι ελεύθερος, κυρίαρχος και ανεξάρτητος. Και οι πολίτες του να ευημερούν. Αναπνέοντας τον αέρα μιας Δημοκρατίας που τους προστατεύει και τους παρέχει ευκαιρίες να δημιουργούν γι’ αυτούς και τις οικογένειές τους.
Αλλά το ίδιο ανθεκτικό προβάλλει και το διπλό δίδαγμα της εμπειρίας. Αυτό που δηλώνει ότι οι γονείς της ήττας είναι πάντα ο διχασμός και η δημαγωγία. Ενώ η ενότητα και η αλήθεια οδηγούν μόνο σε νίκες.
Συμπέρασμα καθοριστικό και στο παρόν, καθώς βρισκόμαστε ξανά σε ένα δύσκολο σταυροδρόμι.
Ύστερα από 12 χρόνια μνημονίων και επιτήρησης, η Ελλάδα έχει πλέον ανακτήσει την οικονομική της αυτονομία από την ευρωπαϊκή Εποπτεία. Ενώ πρωταγωνιστεί στην ανάπτυξη και στις εξαγωγές, στη μείωση της ανεργίας και στην κοινωνική στήριξη.
Όλα αυτά, μέσα σε ένα πλαίσιο δημοσιονομικής υπευθυνότητας, ώστε να μην ζήσουν ποτέ ξανά οι νεότερες γενιές την ταπείνωση μιας Επιτροπείας.
Μέσα σε τρία χρόνια, ο λαός μας ξεπέρασε με ωριμότητα μία πρωτοφανή παγκόσμια πανδημία. Στο πλευρό της πολιτείας, αντιστάθηκε σύσσωμος στις οργανωμένες μεταναστευτικές εισβολές στον Έβρο και στο Αιγαίο. Απέκρουσε τις προκλήσεις των γειτόνων στα νερά μας. Υπέμεινε και διδάχτηκε από τα χτυπήματα της φύσης. Κι όμως, τις ίδιες ώρες, εργάστηκε και πρόκοψε. Κέρδισε μία χαμένη τετραετία. Και τώρα σχεδιάζει μία ελπιδοφόρα δεκαετία.
Ποτέ στη Μεταπολίτευση καμία κυβέρνηση δεν κλήθηκε να αντιμετωπίσει τόσες κρίσεις σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Αλλά χάρη, πρώτα απ’ όλα, σε εσάς, στους πολίτες, σταθήκαμε όρθιοι. Και η πατρίδα σήμερα είναι πολύ πιο ισχυρή από τότε που ο λαός μάς εμπιστεύτηκε την ευθύνη του τόπου.
Τον εθνικό ορίζοντα, ωστόσο, σκιάζουν, καινούργια σύννεφα. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ξαναφουντώνει τη φωτιά του πολέμου στην καρδιά της Ευρώπης. Και αυτό σημαίνει ότι είμαστε σε πόλεμο. Όλοι και σε όλα: στα μέτωπα της παγκόσμιας ενεργειακής έκρηξης και της διεθνούς ακρίβειας. Στη μάχη για το Διεθνές Δίκαιο και τα απαραβίαστα σύνορα. Στην προσπάθεια να παραμείνει η Ευρώπη ενωμένη και δυναμική και τα κράτη της ελεύθερα, δημοκρατικά και ασφαλή.
Σε αυτήν τη σύνθετη συγκυρία, λοιπόν, η πατρίδα καλείται να κάνει και πάλι ιστορικές επιλογές. Παίρνοντας θέση στη σωστή πλευρά των γεγονότων. Και έχοντας φάρο το πραγματικό μήνυμα που στέλνει, σήμερα, η Σμύρνη.
Γιατί η αληθινή Ελλάδα δεν είναι εκείνη της διαίρεσης, των λαθών και της καταστροφής. Αλλά αυτή που θέλει να προελαύνει προς το μέλλον. Όταν σκοντάφτει στον δρόμο της να αναζητά τους λόγους. Και όταν πέφτει για λίγο, να βρίσκει τη δύναμη να σηκώνεται πιο αποφασισμένη.
Έτσι υποδεχόμαστε εμείς την επέτειο της Μικρασιατικής Μνήμης και Τιμής. Με έργα και αποτέλεσμα, αντί της χολής που εκπέμπει η άλλη πλευρά του Αιγαίου. Με ουσιαστική αμυντική θωράκιση και ισχυρές συμμαχίες, αντί για ρητορικούς λεονταρισμούς.
Και, κυρίως, προβάλλοντας τη διαρκώς ανοδική πορεία του τόπου στην αναμέτρησή του με την ιστορική του διαδρομή. Από πού ξεκινήσαμε και πού φτάσαμε. Τι εμπόδια υπερβήκαμε. Τα πολλά που έγιναν και τα περισσότερα που έχουν να γίνουν.
Το ξεκαθαρίζω, λοιπόν, εξαρχής. Βρίσκομαι για τέταρτη χρονιά στη Διεθνή Έκθεση ως Πρωθυπουργός και ξέρω ότι οι μήνες που θα ακολουθήσουν είναι προεκλογικοί. Δεν θα κρύψω, συνεπώς, ότι τώρα οι μεγάλες μας επιλογές είναι σαφέστερες από ποτέ:
Ή συνεχίζουμε μπροστά ή γυρίζουμε πίσω. Ή χτίζουμε πάνω στα θεμέλια μιας Ελλάδας – πρωταγωνιστή στην Ευρώπη, με σταθερούς φίλους, ή αφήνουμε την τύχη μας στο άγνωστο και τη χώρα έρμαιο στις θύελλες των παγκόσμιων ανταγωνισμών.
Με λίγα λόγια: ή δίνουμε δεύτερη ευκαιρία στην πρόοδο ή ρισκάρουμε μια δεύτερη φορά στη συμφορά!
Είναι χρέος μου να προειδοποιήσω τους πολίτες: τίποτα απ’ όσα πετύχαμε δεν είναι δεδομένο. Και με μία λάθος κίνηση όλα μπορεί να γκρεμιστούν. Όμως, έτσι λειτουργεί η Δημοκρατία. Αναθέτοντας αυτή την απόφαση στον λαό και μόνο. Και εκείνος είδε, έμαθε και ξέρει τον δρόμο που θα διαλέξει.
Κυρίες και κύριοι,
Από την ίδια θέση, το 2019, μετά τη μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας, έθετα πέντε κεντρικές προτεραιότητες για την πρόοδο της πατρίδας:
Χαμηλότερους φόρους και μεγαλύτερη ανάπτυξη για όλους. Περισσότερες δουλειές με φροντίδα για τους πιο αδύναμους. Υγεία και Παιδεία που θα προσφέρουν αξιοπρέπεια και μέλλον. Και ένα ψηφιακό και αποτελεσματικό κράτος δίπλα στον πολίτη.
Σε μία πατρίδα περήφανη στην Ευρώπη και στον κόσμο, που θα αποτρέπει τους εχθρούς και θα κάνει πολύ περισσότερους τους φίλους. Θυμάμαι πολύ καλά αυτήν την πρώτη μου παρουσία στην Έκθεση.
Πίσω από τα χαμόγελα της ελπίδας που διέκρινα, διέκρινα ταυτόχρονα και την αμφιβολία όσων με άκουγαν. Εξάλλου, τόσα και τόσα είχαν ακουστεί από αυτό το βήμα. Για να τα διαδεχθούν, μετά, οι κυβιστήσεις, οι αυταπάτες και τα έργα-ζωγραφιές σε μουσαμάδες.
Η εύλογη καχυποψία, θυμάμαι, ήταν αποτυπωμένη στα βλέμματα πολλών από εσάς: «μπορεί να γίνουν όλα αυτά στην Ελλάδα;» Ε, λοιπόν, ύστερα από τρία χρόνια, είμαι και πάλι ενώπιόν σας και σας απαντώ: ναι, έγιναν και γίνονται.
Κανείς, νομίζω, δεν μπορεί να αμφισβητήσει τις αλλαγές που μεσολάβησαν στην οικονομική ζωή. Οι πολίτες πληρώνουν τώρα μικρότερο φόρο εισοδήματος με εισαγωγικό συντελεστή 9%, έχοντας υψηλότερο αφορολόγητο.
Καταβάλλουν χαμηλότερο ΕΝΦΙΑ κατά 35%. Και ο φόρος στις επιχειρήσεις μειώθηκε στο 22% από το 29%.
Οι ασφαλιστικές εισφορές μειώθηκαν πάνω από τέσσερις μονάδες. Οι προκαταβολές φόρου έπεσαν κι αυτές. Ενώ σχεδόν κανείς δεν επιβαρύνεται όταν μεταβιβάζει την περιουσία του στα παιδιά του.
Μάλιστα, την ίδια ώρα που η χώρα πρωταγωνιστεί στις φοροελαφρύνσεις, είχε την τρίτη δυναμικότερη ανάπτυξη στην ευρωζώνη το 2021. Το ΑΕΠ της πέρυσι αυξήθηκε 8,3%. Στο πρώτο εξάμηνο ξεπεράσαμε όλες τις προσδοκίες κι αυξήθηκε 7,8%. Και η εκτίμηση που μας δίνει το οικονομικό επιτελείο σήμερα είναι ότι η ανάπτυξη για το τρέχον έτος θα ξεπεράσει το 5%.
Οι εξαγωγές έφτασαν τα 74 δισ. Και οι ξένες επενδύσεις αγγίζουν τα 5 δισ., την καλύτερη επίδοση εδώ και δεκαετίες. Κάτι που μπορούν να επιβεβαιώσουν και οι προσκεκλημένοι μας από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που είναι και η τιμώμενη χώρα της φετινής ΔΕΘ. Την ίδια ανοδική πορεία έχει και ο Τουρισμός. Οι καταθέσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 46 δισ. σε 40 μήνες.
Όλα αυτά δικαιώνουν τις επιλογές μας αλλά και το σύνθημά μας: το είπαμε, το κάναμε!
Αυτή την εικόνα μίας δυναμικής οικονομίας συμπληρώνουν κι άλλα δεδομένα: η δραστική μείωση των κόκκινων δανείων, οι εκατοντάδες επενδύσεις, δημόσιες, ιδιωτικές, έργα ΣΔΙΤ, που προχωρούν σε εθνικό, περιφερειακό και δημοτικό επίπεδο. Κονδύλια ύψους 20 δισεκατομμυρίων, που μεταφράζονται σε ένα πρόγραμμα υπερδιπλάσιο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004: από οδικά δίκτυα που συνδέουν όλη την επικράτεια μέχρι τα νέα αεροδρόμια, αλλά και τα πολλά αρδευτικά έργα που γίνονται σε κάθε Περιφέρεια.
Η Ελλάδα, όπως είχα δεσμευτεί, μετατρέπεται σε ένα μεγάλο εργοτάξιο, κλείνοντας εκκρεμότητες που έρχονται από το παρελθόν. Εδώ, στη Βόρεια Ελλάδα, το γνωρίζετε καλά, κ. Δήμαρχε.
Εκτός από το αεροδρόμιο, που είναι έτοιμο, έργο που δρομολογήθηκε και πάλι από κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, το Μετρό έχει μπει σε τροχιά παράδοσης στο τέλος του 2023. Από το ανέκδοτο της Θεσσαλονίκης γίνεται πραγματικότητα. Ενώ ταυτόχρονα προχωρά μελετητικά και ο σχεδιασμός για την επέκταση στα δυτικά. Το νέο περιφερειακό «flyover», η ανάπλαση της παραλιακής ζώνης. Το καινούργιο νοσοκομείο Παίδων και το ογκολογικό νοσοκομείο που ήδη έχει χωροθετηθεί. Το στρατόπεδο Παύλου Μελά και το νέο κέντρο logistics στο στρατόπεδο Γκόνου. Τα σχέδιά μας για τη νέα ΔΕΘ, τα παρουσίασε πολύ καλά ο κ. Τζήκας, τα νέα γήπεδα του ΠΑΟΚ και του Άρη, το Μουσείο Ολοκαυτώματος και πολλά ακόμη.
Περισσότερα από 30 έργα πνοής, ύψους 9,3 δισ., που αλλάζουν το πρόσωπο της πόλης για να την κάνουν πρωταγωνιστή, όπως της αξίζει. Όλα αυτά είναι έργα που έχουν δρομολογηθεί και θα γίνουν.
Για τη δεύτερη προτεραιότητα, αυτή του κοινωνικού κράτους, μιλούν οι αριθμοί: η Ελλάδα έχει, ήδη, τη μεγαλύτερη μείωση ανεργίας στην Ευρώπη. Δημιούργησε, μέσα στην κρίση, 300.000 νέες δουλειές.
Για πρώτη φορά, ο δείκτης απασχόλησης έφτασε τα 4,2 εκατομμύρια. Μόνο στο α’ εξάμηνο του ‘22 το ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων ήταν θετικό κατά 267.000 θέσεις. Και με ποιοτικούς όρους, καθώς πολλές νέες προσλήψεις είναι υψηλών δεξιοτήτων και με καλύτερες αμοιβές. To ξέρετε πολύ καλά εδώ στη Θεσσαλονίκη, που έχει καταφέρει να προσελκύσει πολύ σημαντικές ξένες επενδύσεις, αναστρέφοντας εδώ στην πόλη το brain drain.
Αν όμως η έλλειψη εργασίας είναι η μεγαλύτερη μορφή αδικίας, υπάρχει και η αδικία μέσα στην εργασία. Και εδώ οι απαντήσεις μας δεν ήταν λίγες.
Η πολιτεία διέθεσε 9,5 δισεκατομμύρια για να σώσει τις υπάρχουσες θέσεις τα δύο χρόνια της πανδημίας. Και το πέτυχε. Ενώ αύξησε κατά 63 ευρώ τον μήνα τον κατώτατο μισθό και κατά 12% τις υπερωρίες μερικής απασχόλησης. Είναι μέτρα που συνδυαστικά με τις μικρότερες εισφορές, τις αλλεπάλληλες φοροελαφρύνσεις, ανακούφισαν το εισόδημα, τόσο των χαμηλόμισθων, όσο και της μεσαίας τάξης.
Στο μεταξύ, αλλάζει σταδιακά και το όλο το περιβάλλον της παραγωγής: χιλιάδες υπάλληλοι ελέγχουν ήδη την απόδοση και τις υπερωρίες τους με την Ψηφιακή Κάρτα. Οι κούριερ εργάζονται σε καθεστώς ασφάλειας και κανόνων. Η εξ αποστάσεως εργασία προβλέπει πια το δικαίωμα στην ηλεκτρονική αποσύνδεση. Οι διακρίσεις είναι παρελθόν. Οι άδειες μητρότητας, αλλά και πατρότητας αυξήθηκαν.
Ενώ αντιμετωπίσαμε, επιτέλους, το άγος των εκκρεμών συντάξεων. Θυμάμαι, όταν ήρθαμε στα πράγματα τους συνταξιούχους να έρχονται απελπισμένοι και να μας λένε «είναι δυνατόν να χρειάζονται τρία και τέσσερα χρόνια για να πάρω μία σύνταξη». Ήταν ντροπή αυτό, ήταν ντροπή ο απόμαχος της εργασίας να περιμένει χρόνια για να πάρει τους κόπους του. Αυτή η πραγματικότητα ανήκει πια στο παρελθόν. Δεν ήταν θέμα μόνο οικονομικό, ήταν θέμα αξιοπρέπειας, στοιχειώδους σεβασμού του κράτους στον πολίτη, που είναι το θεμέλιο της εμπιστοσύνης σε κάθε οργανωμένη πολιτεία.
Κυρίες και κύριοι,
Στην ίδια αίθουσα είχα μιλήσει, επίσης, για μία Υγεία που θα προστατεύει το παρόν. Για μία Παιδεία που θα οικοδομεί το μέλλον. Και, πράγματι, η μάχη με τον Covid ήταν η αρχή της επιχείρησης ανάταξης του Συστήματος Υγείας.
Όλες οι δομές του ΕΣΥ απέκτησαν καινούργιες μονάδες, νέο εξοπλισμό, ψηφιακές λειτουργίες. Οι ΜΕΘ υπερδιπλασιάστηκαν. Διορίστηκαν 18.000 μόνιμοι και έκτακτοι γιατροί και υγειονομικοί. Και τώρα η προσοχή μας στρέφεται στην πρωτοβάθμια περίθαλψη.
Στην Παιδεία, η πολιτεία καθιέρωσε τη δίχρονη προσχολική εκπαίδευση, με αγγλικά από το νηπιαγωγείο, από τα τέσσερα χρόνια. Το Νέο Σχολείο απέκτησε 166 σύγχρονα προγράμματα σπουδών, με την κατάργηση του ενός και μοναδικού βιβλίου. Τα προγράμματα των σχολείων, ειδικά των δημοτικών μας, εμπλουτίστηκαν με νέα μαθήματα, όπως η κυκλοφοριακή αγωγή, η περιβαλλοντική εκπαίδευση, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Σε όλη την Ελλάδα διπλασιάστηκαν τα Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία, ενώ, μετά από 12 ολόκληρα χρόνια, προσλήφθηκαν 24.700 μόνιμοι εκπαιδευτικοί.
Ταυτόχρονα, αναβαθμιζόταν και η επαγγελματική Παιδεία. Και το Πανεπιστήμιο πια συνδέεται με την εργασία και τις ανάγκες της οικονομίας.
Ωστόσο, και στα δύο αυτά απολύτως κρίσιμα μέτωπα για το κοινωνικό κράτος, η προσπάθειά μας πρέπει να είναι διαρκής. Στην Υγεία παραμένει ανοιχτό το στοίχημα του δωρεάν Προσωπικού Γιατρού για Όλους, η ανακαίνιση των Κέντρων Υγείας σε όλη τη χώρα, όπως και οι πανελλαδικές δωρεάν προληπτικές εξετάσεις.
Ενώ, με τη σειρά της, η Εκπαίδευση οφείλει να ενεργοποιήσει ταχύτερα τα νέα εργαλεία που νομοθετήθηκαν. Για παράδειγμα, τα εσωτερικά προγράμματα Erasmus ή την ευρύτερη επέκταση των εξαιρετικά επιτυχημένων δομών των πρότυπων Δημόσιων ΙΕΚ.
Τέταρτη προτεραιότητα μας για την οποία είχα μιλήσει το 2019 ήταν το Ψηφιακό Κράτος. Θα μπορούσα να σας το παρουσιάσω εύκολα, με ένα «κλικ» στην οθόνη του κινητού σας. Θα προτιμήσω να μιλήσω γι’ αυτό, καθώς οι λέξεις πιστεύω ότι αποδίδουν πληρέστερα τον πραγματικά ανθρώπινο χαρακτήρα του.
Ποιος από εσάς θα πίστευε, πριν από τρία χρόνια, ότι θα είχε ταυτότητα και δίπλωμα στο τηλέφωνό του και ότι από εκεί θα έλεγχε τις ιατρικές συνταγές και εξετάσεις του; Ποιος θα πίστευε ότι μέσα από το gov.gr, τις 1.500 σχεδόν υπηρεσίες του, θα κέρδιζε 60 ώρες ταλαιπωρίας. Αυτό είναι το όφελος για κάθε Ελληνίδα και για κάθε Έλληνα από την ψηφιακή επανάσταση η οποία συντελείται στις σχέσεις του πολίτη, της επιχείρησης, με το κράτος. Ευκολία στον πολιτισμό και στην καθημερινότητα.
Αυτή η στράτευση της τεχνολογίας υπέρ του πολίτη δεν είναι απλά μία κίνηση συμβατικού εκσυγχρονισμού, είναι μία πολιτική επιλογή για το συμφέρον του. Το απέδειξε, εξάλλου, η εκστρατεία του εμβολιασμού, που σχεδιάστηκε εξ αρχής για να είναι απολύτως ψηφιακή. Το καταγράφει διαρκώς η ευρεία χρήση της τεχνολογίας σε όλα τα επίπεδα.
Γιατί αυτό που αποκαλούμε τελικά «Κράτος Πρόνοιας» δεν οικοδομείται μόνο με τολμηρά μέτρα, με τη στήριξη των πιο αδύναμων, με την ενίσχυση με 2.000 ευρώ κάθε νέας μητέρας ή με τον προσωπικό βοηθό στα άτομα με αναπηρίες. Αλλά με μία συνολική κρατική φροντίδα, που πρέπει πρώτα και πάνω απ’ όλα να αποπνέει σεβασμό.
Γι’ αυτό, ακριβώς, και η ψηφιακή αυτή μετάβαση στην Ελλάδα συνδυάζεται με μία μετάβαση προς ένα αύριο των Δικαιωμάτων. Με την αναβάθμιση της γυναίκας στην εργασία και στην κοινωνία. Με την ισότιμη συμμετοχή όλων σε όλα.
Για πρώτη φορά -είμαι πολύ υπερήφανος γι’ αυτό- η χώρα μας απέκτησε Εθνικά Σχέδια Δράσης κατά των διακρίσεων. Για την Ισότητα των Φύλων. Για τα άτομα με αναπηρία. Τους Ρομά. Την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+. Όπως και για τα δικαιώματα του παιδιού. Όλοι όσοι επί δεκαετίες ήταν στο περιθώριο, τώρα αποκτούν φωνή και εκπροσώπηση.
Κλείνω αυτή τη σύντομη σύνοψη με την Περήφανη Πατρίδα που υποσχεθήκαμε. Και την έχουμε. Μια πατρίδα μεγαλύτερη, πια, αφού έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στο Ιόνιο στα 12 μίλια.
Μια πατρίδα με περισσότερους και ισχυρότερους συμμάχους, καθώς έχει υπογράψει, ήδη, δεκάδες συμφωνίες συνεργασίας με χώρες από τη Δύση και την Αφρική έως την Ασία και τον Αραβικό Κόσμο. Και ανάμεσά τους, βέβαια, στρατηγικές αμυντικές συνθήκες, με πιο σημαντικές αυτές με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία.
Τη διπλωματική μας ασπίδα συνοδεύει πάντα και το δόρυ της εθνικής αποτροπής. Θυμάμαι ότι από αυτό εδώ το βήμα είχα εξαγγείλει την αγορά των μαχητικών Rafale. Τα πρώτα απ’ αυτά πετούν ήδη στους ελληνικούς ουρανούς. Στη Λοριέν της Γαλλίας ναυπηγούνται ήδη οι δύο πρώτες από τις τρεις φρεγάτες Belharra που θα ενταχθούν στον στόλο μας από το 2025.
Και αυτό είναι μόνο ένα μέρος του συνολικού σχεδίου στήριξης των Ενόπλων Δυνάμεων. Γιατί η Άμυνα θέλει σύνορα απαραβίαστα και την επικράτεια ασφαλή. Σε αυτήν την προσπάθεια συμμετέχουν και οι 3.000 νέοι συνοριοφύλακες και λιμενικοί. Τα 32 καινούργια σκάφη και μέσα επιτήρησης που αποκτήθηκαν στο Αιγαίο. Και, ασφαλώς, ασφαλώς και ο φράχτης στον Έβρο.
Χάρη σε αυτά και σε αυτήν την πολιτική, οι ροές μεταναστών προς την Ευρώπη μειώθηκαν κατά 80%. Οι αιτούντες άσυλο φιλοξενούνται, πλέον, σε ανθρώπινες δομές. Έχουν σωθεί χιλιάδες ζωές στη θάλασσα. Και καθημερινά αποτρέπονται περίπου 1.000 παράνομες είσοδοι.
Όσο για το προκλητικό κρεσέντο της Τουρκίας, ένα θα πω: η απάντησή μας είναι η επιφυλακή μας. Η ενίσχυση των Ένοπλων Δυνάμεών μας. Η ακμαία οικονομία μας. Οι διεθνείς συμμαχίες μας, αλλά και η προσήλωσή μας στο Διεθνές Δίκαιο. Κυρίως, όμως, η ενότητα του λαού μας.
Ας σταματήσουν, λοιπόν, οι γείτονες τα ανιστόρητα πυροτεχνήματα προς εσωτερική κατανάλωση. Ούτε μας φοβίζουν, ούτε μας πτοούν.
Άλλωστε, στις απειλές που εκτοξεύει η άλλη πλευρά του Αιγαίου απαντά μία ελληνική λέξη, που συμπυκνώνει τη δύναμη του Έθνους μας: όχι, κύριε Ερντογάν.
Και για να το πω στη γλώσσα που ίσως καταλαβαίνει καλύτερα: τα νταηλίκια γιόκ με την Ελλάδα.
Κυρίες και κύριοι,
Οι πέντε αυτοί σταθμοί στην τρίχρονη πορεία της πρώτης μας 4ετίας συγκροτούν από μόνοι τους έναν απολογισμό. Δεν προσφέρονται, όμως, για κανέναν κομπασμό. Αντίθετα θα έλεγα, ότι αποτελούν νέες αφετηρίες. Όχι γιατί δεν έγιναν πολλά καλά. Αλλά γιατί πολλά παραμένουν και τα κακώς κείμενα.
Οι μισθοί στη χώρα μας είναι ακόμη χαμηλοί. Η αγορά δεν λειτουργεί πάντα προστατεύοντας τους πιο ευάλωτους, τους εργαζομένους. Η γραφειοκρατία εξακολουθεί να πολιορκεί κρίσιμους τομείς. Όπως και οι παλαιές αγκυλώσεις την κοινωνία.
Μπορεί με το «Πρώτο Ένσημο» ένας νέος να βρίσκει, τώρα, ευκολότερα δουλειά, μπορεί η κατώτατη αμοιβή να είναι καλύτερη, η εργασία του όμως πρέπει να γίνει σταθερή. Αλλά ο μισθός κυρίως πρέπει να του επιτρέπει να νοικιάζει ένα σπίτι και να μπορεί να κάνει σχέδια για το πως θα αποκτήσει οικογένεια.
Μπορεί ένα σχέδιο επένδυσης άλλοτε να απαιτούσε 650 ημέρες, τώρα να είναι 100. Αλλά και αυτές είναι πολλές, σε σχέση με άλλες χώρες όπου η έγκριση γίνεται ταχύτερα.
Στην Ελλάδα του 21ου αιώνα οι ταχύτητες της απονομής της Δικαιοσύνης, παρά τις σημαντικές θεσμικές παρεμβάσεις που έχει κάνει η κυβέρνησή μας, δεν έχουν ακόμη συγχρονιστεί με τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας. Και οι αποφάσεις της δεν τελεσιδικούν, δυστυχώς, μέσα σε εύλογους χρόνους.
Ενώ και άλλες παγίδες από το χθες καραδοκούν στο σήμερα: δεν επιτρέπεται, για παράδειγμα, την ώρα που ο πολίτης εξυπηρετείται ηλεκτρονικά, όταν χρειαστεί να εμφανιστεί στο γκισέ, να υπάρχουν ακόμα σήμερα λίγοι υπάλληλοι που τον ταλαιπωρούν.
Και ακόμη, όταν ξοδεύουμε πολλά χρήματα για την Υγεία, στα νοσοκομεία μας να υπάρχουν παράπονα. Ενώ οι Δήμοι χρηματοδοτούνται, να μην βρίσκουν τρόπους συχνά να υλοποιούν τα έργα. Και ενώ όταν έχουμε πληθώρα πτυχιούχων, να μας λείπουν οι εξειδικευμένοι επαγγελματίες. Αλλά και ανειδίκευτο προσωπικό. Και είναι παράδοξο ενώ η παράγωγή μας αυξάνει να μην βρίσκονται -για παράδειγμα- εποχιακοί εργάτες για τη συγκομιδή της ελιάς.
Πιστέψτε με, πρώτος εγώ ξέρω καλά τα βήματα που γίνονται. Όμως ξέρω καλύτερα τα άλματα που απαιτούνται. Δεν αρκεί ο ανάπηρος συμπολίτης μας να παίρνει χωρίς ταλαιπωρία τα επιδόματά του. Δεν χρειάζεται να πηγαίνει και να ξαναπηγαίνει στα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α), να έχει τον προσωπικό του βοηθό. Του οφείλουμε να έχει και δουλειά. Και να μπορεί να κυκλοφορεί απρόσκοπτα στον δρόμο.
Για να μην φύγει έξω ο νέος γιατρός, πρέπει να βρει εδώ καλό μισθό στο νοσοκομείο και σωστές συνθήκες εργασίας. Και για να είναι παραγωγικός ο υπάλληλος πρέπει και να τον επιβραβεύει ο εργοδότης του.
Γι’ αυτό και επιμένω να βλέπω τα καθήκοντα μας ως μία διαρκή μάχη. Γιατί μία κυβέρνηση οφείλει να κάνει διαρκή αντιπολίτευση στα προβλήματα. Ποτέ, ποτέ να μην συνθηκολογεί με τις αστοχίες της.
Ο ίδιος έχω πει, άλλωστε, ότι τα αμέτρητα λάθη των αντιπάλων μας δεν κάνουν ελαφρύτερα τα δικά μας. Λάθη, όμως, που δεν διστάζουμε να παραδεχθούμε και που δίνουμε μάχη ώστε να μετατρέπονται σε διδάγματα που θα οδηγούν τελικά στην υπέρβασή τους.
Δεν υπάρχει, ίσως, χαρακτηριστικότερο παράδειγμα απ’ αυτό της εμπειρίας της Πολιτικής Προστασίας. Μιας άφαντης υπηρεσίας το 2019, που γρήγορα συγκροτήθηκε σε αυτόνομη Γραμματεία για να δράσει καταλυτικά σε όλες τις φάσεις του κορονοϊού, ταυτόχρονα να εντάξει στη δράση της το «112» και να μπει με σχέδιο στα μέτωπα των φυσικών καταστροφών.
Αλλά και εκεί παραμόνευαν, δυστυχώς, αδυναμίες. Μετά τις περσινές φωτιές ανέλαβα με θάρρος την πολιτική ευθύνη. Και αναβαθμίσαμε την Πολιτική Προστασία σε αυτοτελές υπουργείο με πλήρη ευθύνη. Και, πράγματι, υπήρξε πρόοδος. Ένας χιονιάς ανέδειξε ξανά προβλήματα συντονισμού. Έφεραν νέες σκέψεις, νέα αυτοκριτική και νέα αναδιάταξη δυνάμεων.
Το αποτέλεσμα; Ναι, είχαμε απώλειες, ευτυχώς ποτέ ανθρώπινες. Ναι, είχαμε παράπονα. Αλλά, τελικά φέτος καταφέραμε να έχουμε 220.000 λιγότερα καμένα στρέμματα από τον μέσο όρο της τελευταίας 15ετίας.
Με γρήγορη ανταπόκριση, με περισσότερα εναέρια μέσα, που βρίσκονταν όπου χρειαζόταν, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Δεν ακούσαμε τα συνηθισμένα παράπονα φέτος: «που είναι τα αεροπλάνα;», «που είναι τα ελικόπτερα;». Υπήρξε πολύ καλύτερη συνεργασία μεταξύ Πυροσβεστικής, Αστυνομίας, Στρατού, Δασικών Υπηρεσιών και εθελοντών. Σας ευχαριστώ, την καθεμία και τον καθένα ξεχωριστά. Αυτό θα πει να μπορείς να γίνεσαι καλύτερος και να μαθαίνεις από τα λάθη σου.
Θα μπορούσα, επίσης, να επικαλεστώ μία ανάλογη πορεία στο Μεταναστευτικό. Πώς, δηλαδή, μειώθηκαν οι ροές όταν η χαλαρότητα και η ανευθυνότητα έδωσαν τη θέση τους στην αυστηρότητα και στην αποτελεσματικότητα.
Πώς τα αίσχη της Μόριας και της Ειδομένης έγιναν γρήγορα ανθρώπινες δομές φιλοξενίας. Πώς αναγκαστήκαμε, υπό την πίεση των γεγονότων, να αναθεωρήσουμε την άποψή μας και να ανασυστήσουμε το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Και καλά κάναμε. Και έχουμε αποτελέσματα. Όχι μόνο στις επιχειρήσεις αποτροπής, αλλά στην επιτάχυνση της εξέτασης των αιτημάτων ασύλου. Στην Ειδική Γραμματεία την οποία ιδρύσαμε που φρόντισε επιτέλους για τη ζωή και το μέλλον των πιο ευάλωτων, των χιλιάδων ανηλίκων προσφυγόπουλων τα οποία, δυστυχώς, βρισκόντουσαν συχνά σε τραγικές συνθήκες.
Σε αυτή την κατηγορία θα ενέτασσα και το επεισόδιο με την επισύνδεση του τηλεφώνου του κ. Ανδρουλάκη. Ένα επιχειρησιακό λάθος, για το οποίο η κυβέρνηση ανέλαβε αμέσως την αντικειμενική πολιτική ευθύνη.
Έθεσε, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, πρόσθετες δικαστικές εγγυήσεις στις παρακολουθήσεις της ΕΥΠ, ενώ κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις αλλαγών στη λειτουργία της. Το θέμα είναι, πλέον, στα χέρια της Δικαιοσύνης και στην ευθύνη της Βουλής.
Προσοχή, όμως: η λειτουργία της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών ήταν, είναι και θα είναι ακόμη πιο πολύτιμη στην εποχή που έρχεται. Η δράση της πρέπει να βελτιωθεί, όχι να βαλτώσει. Και να διορθωθεί, όχι να ακυρωθεί.
Αυτό, έχω εθνικό καθήκον να μην το επιτρέψω. Όπως δεν πρέπει να επιτρέψουμε και η επικαιρότητα να εγκλωβιστεί στην εσωστρέφεια, στις φήμες, στα σενάρια. Ειδικά όταν κάτι τέτοιο θα το επιθυμούσαν πολλοί εκτός Ελλάδας.
Φίλες και φίλοι,
Είπα στην αρχή ότι η πρόσφατη τριετία ήταν πράγματι πρωτόγνωρη. Γιατί πρωτόγνωρα ήταν και όλα όσα βιώσαμε. Δεν υπήρχαν έτοιμες λύσεις: από μία παγκόσμια επέλαση ενός άγνωστου ιού μέχρι την αναβίωση του πολέμου στην Ευρώπη. Και από πρωτοφανή κλιματικά φαινόμενα μέχρι την ενεργειακή κρίση και τη διεθνή ακρίβεια, που μας πολιορκούν ακόμη. Τίποτα δεν είναι όπως χθες. Και όπως έχει ειπωθεί ειρωνικά, «το μέλλον δεν είναι αυτό που ξέραμε».
Οι αλλεπάλληλες περιπέτειες προσγείωσαν κάθε πρόβλημα στο αληθινό του μέγεθος, αναδεικνύοντας τις πραγματικά μεγάλες προτεραιότητες.
Ενώ ο τρόπος διαχείρισής τους απέδειξε ποιος μπορεί να αντιμετωπίσει τις σοβαρές προκλήσεις και ποιος μένει πάντα στον ρόλο του διαμαρτυρόμενου κομπάρσου.
Τα παραπάνω συμπεράσματα αποτελούν, πιστεύω, σημαντικά ποιοτικά μεγέθη, πολύ χρήσιμα για τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται.
Διότι τα πυκνά σύννεφα είναι, ήδη, πολλά: η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία επιχειρεί να καταστήσει τετελεσμένο την ανοιχτή παραβίαση των συνόρων και του Διεθνούς Δικαίου. Και μαζί, να νομιμοποιήσει ένα παράδειγμα δεσποτικής επιθετικότητας σε κάθε πρόθυμο, τοπικό ταραχοποιό.
Η απάντησή μας, συνεπώς, πρέπει να είναι εθνική.
Ταυτόχρονα, η ενεργειακή κρίση γίνεται οικονομική κρίση, αυξάνοντας τις τιμές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος σε πρωτοφανή επίπεδα. Και, αλυσιδωτά, το κόστος όλων των προϊόντων.
Η απάντησή μας, συνεπώς, οφείλει να είναι και ευρωπαϊκή.
Αλλά υπάρχει και μία τρίτη συνέπεια: μετατρέποντας, η Μόσχα, το φυσικό αέριο σε όπλο, θέλει να μετατρέψει την ακρίβεια σε πυροδότη κοινωνικών αναταραχών και αποσταθεροποίησης δυτικών κυβερνήσεων. Για να το πω διαφορετικά, η ενεργειακή ανασφάλεια να γίνει ευρωπαϊκή πολιτική αστάθεια.
Ξέρω ότι, ήδη, ο φόβος τυλίγει την κοινωνία στην προοπτική ενός διαστήματος με τιμές που θα ροκανίζουν το διαθέσιμο εισόδημα. Πρέπει να ετοιμαστούμε για έναν πολύ δύσκολο χειμώνα. Αλλά πρέπει και να μην επιτρέψουμε στον θύτη να επιβάλει τον εκβιασμό του στα θύματα.
Δεν πρέπει επίσης να επιτρέψουμε η αγανάκτηση να γίνει τυφλή, αναζητώντας εσωτερικές ευθύνες για εξωγενείς επιθέσεις. Ο λογαριασμός της ακρίβειας πρέπει να επιστραφεί σ’ αυτόν που την προκαλεί, στον κ. Putin. Και η απάντησή μας πρέπει να είναι ώριμη και δημοκρατική.
Η Ελλάδα έχει καθαρή θέση και στα τρία μέτωπα:
Στον πόλεμο της Ουκρανίας είμαστε με τον αμυνόμενο. Γιατί είμαστε με την Ελευθερία, τη Δημοκρατία και το Διεθνές Δίκαιο. Και όπως έχω πει πολλές φορές, έχουμε έναν παραπάνω λόγο να το κάνουμε: γιατί ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνει η απειλή από γείτονες.
Στη μάχη της ενέργειας ξεδιπλώνουμε ήδη, εδώ και 12 μήνες, πρώτοι στην Ευρώπη, ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα στήριξης στην ήπειρό μας. Αλλά η λύση, εδώ, δεν θα είναι επαρκής εάν δεν είναι ευρωπαϊκή, αν δεν είναι κοινοτική. Χαίρομαι που, έστω και με καθυστέρηση, οι Βρυξέλλες δείχνουν να κινούνται στον ρυθμό των προτάσεων της Αθήνας.
Γιατί σε εθνικό πεδίο αυτό που μπορώ να σας διαβεβαιώσω είναι ότι οι παρεμβάσεις μας θα είναι συνεχείς. Θυμίζω ότι επιδοτούμε επί μήνες 6.500.000 οικιακές παροχές, απορροφώντας έως και το 94% των αυξήσεων στο ρεύμα. Από το βάρος ελαφρύνονται επίσης, κατά σχεδόν 90%, σχεδόν 1,5 εκατομμύριο μικρές επιχειρήσεις. Κατά 90% επιδοτούνται τα αγροτικά τιμολόγια. Είπαμε ότι θα εξουδετερώσουμε τις επιπτώσεις της Ρήτρας Αναπροσαρμογής και το κάνουμε.
Θα πρέπει να ξέρουμε, όμως, ότι στην άμυνά μας πρέπει να προστεθεί και ένα σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας που ήδη αρχίζει να εφαρμόζεται στο δημόσιο τομέα. Από τον Οκτώβριο θα πλαισιωθεί με κίνητρα αλλά και αντικίνητρα, ώστε να συμμετέχουν και οι πολίτες πιο ενεργά στη σωστή χρήση της ενέργειας. Ενώ ειδικές πρόνοιες θα υπάρξουν και για τα νοικοκυριά που θερμαίνονται με φυσικό αέριο.
Θα είμαι, ωστόσο, ειλικρινής: όταν η τιμή του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί 10 φορές, επαναλαμβάνω 10 φορές, καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να απορροφήσει πλήρως μία τέτοια αύξηση. Όποιος σας λέει το αντίθετο σας πουλάει φτηνά ψέματα σε ακριβή τιμή.
Τέλος, όσον αφορά την «πολιτική» όψη του πολέμου, εκεί δεν υπάρχει κανένας δισταγμός: όσο κι αν κάποιοι μπορεί να επιθυμούν αναταραχή στην πατρίδα μας, δεν θα τους γίνει το χατίρι. Είμαστε κράτος ελεύθερο με δημοκρατικούς θεσμούς.
Με μία κυβέρνηση συμπαγή, με πανίσχυρη εντολή. Με έναν Πρωθυπουργό που δεν δέχεται πιέσεις. Και, κυρίως, μένει πιστός στο χρέος να περάσει και πάλι τη χώρα απέναντι. Να την οδηγήσει ξανά στο ξέφωτο.
Αυτό θα κάνω, όποιο και αν είναι το κόστος το οποίο θα χρειαστεί να αναλάβω. Αυτό μου επιβάλλει η πατριωτική μου συνείδηση. Επισπεύδων πολιτικής αστάθειας εγώ δεν πρόκειται να γίνω. Θα οδηγήσω τη χώρα με σταθερότητα και ασφάλεια σε εθνικές εκλογές, στο τέλος της τετραετίας. Και τότε θα μετρηθούμε και θα αναμετρηθούμε.
Κυρίες και κύριοι,
Το κλασικό ημερολόγιο γράφει ότι εισερχόμαστε στον τελευταίο χρόνο της πρώτης κυβερνητικής μας θητείας. Το «κοινωνικό» ημερολόγιο, ωστόσο, δηλώνει πως οι ανάγκες των πολιτών ξεπερνούν τις τετραετίες. Πολύ περισσότερο όταν ζητά να λυθούν και παθογένειες ριζωμένες επί δεκαετίες. Το δικό μας «πολιτικό» ημερολόγιο θέλει να βλέπει τη σημερινή εικόνα στο φως της Ελλάδας του 2030. Γι’ αυτό και το σύνθημα «Το είπαμε, το κάναμε» πρέπει να στρέψει, πια, τη δυναμική του προς το αύριο.
Για αυτόν τον λόγο ανακοινώνω σήμερα 21 πρωτοβουλίες που θα εκδηλωθούν σε τρεις χρονικούς κύκλους: οκτώ μέτρα στήριξης άμεσης εφαρμογής, μέχρι το τέλος του 2022. Δώδεκα μεγάλες αλλαγές που ενεργοποιούνται από τις αρχές του 2023 και θα παραμείνουν σε μόνιμη βάση, θα ενσωματωθούν στον προϋπολογισμό που θα ψηφίσουμε στο τέλος του έτους. Και ένα σχέδιο-τομή έξι σημείων που απαντά σ’ ένα μεγάλο πρόβλημα, αυτό της στέγης, κυρίως των νέων, το οποίο αρχίζει να υλοποιείται αμέσως.
Ξεκινώ με όσα θα ισχύσουν από αύριο απέναντι στις ανάγκες της συγκυρίας:
1ον. Τον Δεκέμβριο, 2.300.000 πιο ευάλωτοι συμπολίτες μας θα στηριχτούν και πάλι. Η ενίσχυση θα είναι 250 ευρώ και θα αφορά χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες, άτομα με αναπηρία και μακροχρόνια ανέργους. Ενώ οι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος θα εισπράξουν μία ακόμη μηναία δόση και οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιών θα εισπράξουν μιάμιση δόση.
2ον. Αυξάνεται αμέσως το φοιτητικό επίδομα στέγασης από τα 1.000 στα 1.500 ευρώ. Θα διευκολυνθεί έτσι η καθημερινότητα δεκάδων χιλιάδων φοιτητών και σπουδαστών στις πόλεις όπου φοιτούν.
Επιπλέον, για τους δικαιούχους φοιτητές που αποφασίζουν να συγκατοικήσουν στην ίδια μισθωμένη κατοικία, το επίδομα αυξάνεται στα 2.000 ευρώ ανά άτομο.
3ον. Το επίδομα θέρμανσης, πέρυσι είχε αυξηθεί από τα 84 εκατομμύρια και είχε πάει στα 174 εκατομμύρια. Σήμερα θα φτάσει τα 300 εκατομμύρια. Τα κριτήρια διευρύνονται, ώστε να ανακουφιστούν περίπου 1,3 εκ. νοικοκυριά.
Την ίδια στιγμή, για όσους δικαιούχους καταναλώσουν για πρώτη φορά φέτος πετρέλαιο ή άλλες μορφές καυσίμου, πλην φυσικού αερίου, το επίδομα θα διπλασιάζεται. Ένα ισχυρό κίνητρο για την αντικατάσταση του ηλεκτρισμού ή του φυσικού αερίου με άλλες μορφές θέρμανσης, τονίζω, όπου αυτό μπορεί να είναι εφικτό. Ενώ μελετούμε και θα είμαστε έτοιμοι να ανακοινώσουμε σύντομα, και μία ειδική παρέμβαση που θα μειώνει το κόστος του πετρελαίου θέρμανσης στην αντλία για όλους τους Έλληνες καταναλωτές.
4ον. Για τον πρωτογενή τομέα, για τους αγρότες μας και τους κτηνοτρόφους μας. Θα καταβληθεί έκτακτη επιδότηση στους αγρότες 60 εκ. ευρώ ως άμυνα στο κόστος των λιπασμάτων. Και 50.000 κτηνοτρόφοι θα λάβουν 89 εκ. για να αντιμετωπίσουν αυξημένες τιμές στις ζωοτροφές.
5ον. Οι δικαιούχοι του εξαιρετικά πετυχημένου προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω συσκευή» αυξάνονται, στο εξής, κατά 200.000. Θα διαθέσουμε 140 εκ. ευρώ γι’ αυτό από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Ακόμα πιο σημαντικό: εξασφαλίζουμε τον αναγκαίο χώρο στο δίκτυο ώστε να μπορεί να δέχεται πια ρεύμα προς κατανάλωση από μεμονωμένους παραγωγούς. Θα χρηματοδοτήσουμε 250.000 μικρά φωτοβολταϊκά σε στέγες κατοικιών, σε επιχειρήσεις, σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Θα καταναλώνουν δωρεάν τη δική τους ενέργεια. Το πρόγραμμα αυτό σύντομα θα ανακοινωθεί από τα Υπουργεία Ενέργειας και Ανάπτυξης.
6ον. Μετά την εξαιρετικά επιτυχημένη τουριστική σεζόν του καλοκαιριού θέλουμε να δώσουμε πρόσθετα κίνητρα για την επέκταση της τουριστικής περιόδου, κυρίως μέσα από τη διεύρυνση του προγράμματος «Τουρισμός για Όλους», ώστε να καλύψει ακόμη 200.000 νέους δικαιούχους. Να μην αισθάνονται συμπολίτες μας ότι λόγω της οικονομικής κρίσης δεν μπόρεσαν να πάνε φέτος διακοπές.
Προκειμένου να επεκταθεί η τουριστική περίοδος και τον χειμώνα θα εγκρίνουμε πρόσθετα κονδύλια. Θα διατεθούν ώστε η Ελλάδα να διαφημιστεί από κοινού με τον ΕΟΤ, με αεροπορικές εταιρείες, με tour operators, για το διάστημα έως και τον Μάρτιο του 2023.
7ον. Διευθετούμε αμέσως μια σειρά -όχι όλα, αλλά μία σειρά- από αιτήματα των Ενόπλων Δυνάμεων: η μισθολογική εξέλιξη Εθελοντών Μακράς Διάρκειας και Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης. H επέκταση της Μάχιμης 5ετίας και η νυχτερινή αποζημίωση. Ενώ θεσπίζεται πρόσθετη αμοιβή στα πληρώματα των πολεμικών πλοίων που βρίσκονται σε αποστολή.
8ον. Για να δημιουργηθούν περισσότερες μόνιμες θέσεις εργασίας, από αύριο έως και το τέλος του 2023 όσες επιχειρήσεις μετατρέψουν σε μόνιμες τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης των εργαζομένων τους, θα απαλλάσσονται από το 40% των ασφαλιστικών εισφορών αυτών των εργαζόμενων.
Και κάτι για τους επιτηδευματίες και τις μικρές επιχειρήσεις που σχεδιάζουν κάποια νέα πρόσληψη: στο εξής, υπό μία προϋπόθεση, αν αυξάνουν το μέσο ετήσιο αριθμό υπαλλήλων πλήρους απασχόλησης, δεν θα πληρώνουν τέλος επιτηδεύματος εκείνον το χρόνο.
Προχωρώ, τώρα, στη μόνιμη δέσμη μέτρων που θα ισχύσει από τον Ιανουάριο του 2023:
Μονιμοποιείται η μείωση των 3 μονάδων των ασφαλιστικών εισφορών. Μέτρο που αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα 2.200.000 εργαζομένων, μειώνοντας ταυτόχρονα και το μισθολογικό βάρος για τις επιχειρήσεις.
Καταργείται για πάντα και για όλους -δημοσίους και ιδιωτικούς υπαλλήλους και συνταξιούχους- η Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης. Ένα βάρος των μνημονίων παίρνει τέλος, ανακουφίζονται σχεδόν 3.000.000 φορολογούμενοι.
Και βέβαια, στο Δημόσιο, μαζί με την κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης και τη θέσπιση για πρώτη φορά Κινήτρων Επίτευξης Στόχων, παίρνει τέλος και η μη ανταποδοτική Εισφορά υπέρ του πρώην Ταμείου Πρόνοιας Υπαλλήλων. Μία ακόμη ελάφρυνση.
Πρακτικά, ένας τμηματάρχης του Δημοσίου ωφελείται ετησίως κατά 364 ευρώ. Ένας απλός υπάλληλος, νεοπροσληφθείς, κατά 109 ευρώ. Ένας διευθυντής κατά 591 ευρώ. Ένας γενικός διευθυντής κατά 1.125 ευρώ.
Ύστερα από πολλά χρόνια αυξάνονται οι συντάξεις 1.500.000 συνταξιούχων με χαμηλή ή μηδενική προσωπική διαφορά. Το ύψος της αύξησης θα προκύπτει κατά 50% από την αύξηση του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή στον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Για φέτος υπολογίζεται ότι θα είναι πάνω από 6%.
Οι συνταξιούχοι που έχουν υψηλή προσωπική διαφορά θα δουν αύξηση στα εισοδήματά τους όχι από την αύξηση των συντάξεων, η οποία θα περιορίσει το ύψος της προσωπικής διαφοράς, αλλά από την κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης, καθώς μιλάμε κυρίως για συνταξιούχους με υψηλότερες συντάξεις.
Και κάτι ακόμα, στο οποίο αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία. Αναμορφώνουμε από 1/1/2023 το Ειδικό Μισθολόγιο των 20.000 γιατρών του ΕΣΥ, με αύξηση του βασικού μισθού και των επιδομάτων ευθύνης. Η αύξηση θα είναι, μεσοσταθμικά, της τάξης του 10% επί του συνόλου των αποδοχών τους. Θα ήθελα να είναι μεγαλύτερη αλλά δυστυχώς δεν έχουμε αυτή τη στιγμή περισσότερες δημοσιονομικές αντοχές.
Ταυτόχρονα όμως ξεκινά και μία πολύ σημαντική άσκηση, που είναι η αναμόρφωση του Μισθολογίου σχεδόν 600.000 Δημοσίων Υπαλλήλων. Με έμφαση όχι μόνο στους χαμηλόμισθους, αλλά και με στήριξη όσων κατέχουν θέσεις ευθύνης. Σκοπός μας είναι να τεθεί το νέο Μισθολόγιο σε εφαρμογή από 1/1/2024.
Για τη στήριξη της οικογένειας και την αντιμετώπιση του δημογραφικού, αλλά και την αποκατάσταση της δικαιοσύνης στις νέες μητέρες, επεκτείνεται αμέσως το επίδομα μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα από τους έξι στους εννέα μήνες.
Ο μειωμένος ΦΠΑ στις συγκοινωνίες, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά επεκτείνεται μέχρι τον Ιούνιο του 2023. Και το ίδιο θα ισχύσει στον Πολιτισμό, στον Τουρισμό, στα γυμναστήρια, στις σχολές χορού.
Σε αναστολή παραμένει, όμως, και ο ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές μέχρι και τα τέλη του 2024, ώστε να στηριχθεί ο οικοδομικός κλάδος.
Αναμορφώνεται το πλαίσιο λειτουργίας της ελληνικής Κεφαλαιαγοράς, με σημαντικά επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα.
Και από 1/1/2023, για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις τοπικές κοινωνίες, οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι της Αυτοδιοίκησης αυξάνονται κατά 120 εκ. ευρώ ετησίως. Είναι χρήματα που θα μεταφραστούν σε έργα για όλους, μαζί φυσικά με μία σύνθετη άσκηση, που αφορά την επαναξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο χορηγούνται οι ΚΑΠ, προκειμένου να είναι πιο δίκαιοι και να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των Δήμων.
Τέλος, με τη νέα χρονιά ξεκινά και η διαδικασία για τη νέα αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού, όπως το κάναμε δύο φορές μέχρι σήμερα. Σκοπός μας είναι να τεθεί σε εφαρμογή την 1η Μαΐου του 2023.
Φίλες και φίλοι,
Τα μέτρα που ανακοινώνω, σήμερα, έκτακτα για το υπόλοιπο του 2022, μόνιμα από το 2023, αθροίζονται περίπου σε 5,5 δισ., χωρίς σε αυτά -το τονίζω- να υπολογίζεται η μηνιαία επιδότηση του ρεύματος για όλους. Έρχονται να προστεθούν στα σχεδόν 50 δισ. που έχει ήδη διαθέσει η πολιτεία ως ανάχωμα στις αλλεπάλληλες κρίσεις.
Αναπτύσσεται, έτσι, ένα δίχτυ προστασίας για την κοινωνία, μπαίνουν οι βάσεις για ένα καλύτερο μέλλον. Τρεις είναι οι στόχοι μας: ανακούφιση των πολιτών, διατήρηση των θέσεων εργασίας, τόνωση των επιχειρήσεων.
Αυτό το πλήρες σχέδιό έρχεται να συμπληρωθεί από ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για ένα εξαιρετικά κρίσιμο πρόβλημα της εποχής: το πρόβλημα της στέγασης, ειδικά για τα νέα ζευγάρια, για τους νέους συμπολίτες μας. Ένα πρόβλημα που δεν υπήρχε πριν από κάποια χρόνια, όταν η οικονομία ήταν σε ύφεση, είναι αποτέλεσμα όμως τη γρήγορης οικονομικής ανάπτυξης και της ανόδου και των αντικειμενικών αξιών και των πραγματικών αξιών και των ενοικίων.
Θα δρομολογήσουμε ένα πρόγραμμα ύψους 1,8 δισ. ευρώ που θα απευθύνεται σε πάνω από 100.000 ωφελούμενους με μία σειρά από πρωτοβουλίες, ώστε για να αποκτήσουν ή να μισθώσουν φθηνότερο σπίτι. Οι δράσεις θα ξεκινήσουν από τον επόμενο μήνα, ενώ εκείνες που προϋποθέτουν νέες κατασκευές προφανώς θα αναπτύσσονται σταδιακά.
Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, εκτός από την αύξηση του σπουδαστικού επιδόματος στέγης από τα 1.000 στα 1.500 ευρώ και με προϋποθέσεις στα 2.000 ευρώ σε 50.000 νέους, ξεκινά αμέσως η ανέγερση 8.150 θέσεων σε πέντε σύγχρονες Φοιτητικές Εστίες στα Πανεπιστήμια Κρήτης, Θεσσαλίας, Δυτικής Μακεδονίας, Θράκης και Δυτικής Αττικής. Οι χώροι έχουν ήδη καθοριστεί και τα έργα θα υλοποιηθούν με ΣΔΙΤ.
Εγκαινιάζουμε ένα ειδικό πρόγραμμα δανείων, καταρχάς ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ, με συγχρηματοδότηση 375 εκ. από το κράτος και 125 εκ. από τις τράπεζες. Ποιος είναι ο σκοπός μας; Να εξασφαλίσουμε πάρα πολύ χαμηλό, σχεδόν μηδενικό επιτόκιο, για την αγορά πρώτης κατοικίας από 10.000 συμπολίτες μας μέχρι 39 ετών, σε περιοχές που υπάρχουν σήμερα παλαιά κτίρια.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι ένα ζευγάρι, με ελάχιστη συμμετοχή, θα μπορεί να αγοράσει ένα σπίτι αξίας 100.000 ευρώ με μηνιαίες δόσεις 275 ευρώ. Ποσό, δηλαδή, πολύ μικρότερο από το ενοίκιο που θα έδινε για να μισθώσει μία κατοικία.
Θέλουμε να ενθαρρύνουμε την ιδιοκατοίκηση, θέλουμε να βρούμε εργαλεία και κίνητρα για να ανακαινιστούν παλιά σπίτια. Είναι πολλά αυτά, το γνωρίζετε, κυρίως στις μεγάλες πόλεις. Γι’ αυτό και δημιουργούμε ένα ακόμη στοχευμένο «Εξοικονομώ και Ανακαινίζω» για 20.000 νέους. Κάθε δικαιούχος θα λαμβάνει έως και 20.000 ευρώ για ενεργειακές παρεμβάσεις στο ακίνητό του, μαζί με μία πρόσθετη ενίσχυση 3.000 ευρώ και ένα χαμηλότοκο δάνειο 7.000 ευρώ.
Ταυτόχρονα, ως κίνητρο σε τουλάχιστον 10.000 ιδιοκτήτες κλειστών ακινήτων, θα δοθεί κρατική επιδότηση μέχρι 10.000 ευρώ για να τα ανακαινίσουν. Με την υποχρέωση, όμως, να τα ενοικιάσουν σε μακροχρόνιες μισθώσεις. Με αυτόν τον τρόπο η πολιτεία θα καλύπτει έως και το 40% του κόστους ανακαίνισης κλειστών διαμερισμάτων.
Θα θεσμοθετήσουμε ένα καινούργιο εργαλείο για δημόσια οικόπεδα και κτίρια -και γνωρίζετε ότι αυτά είναι πάρα πολλά- την έννοια της «κοινωνικής αντιπαροχής». Με απλά λόγια, το κράτος θα προσφέρει αδρανή περιουσιακά του στοιχεία σε ιδιώτες κατασκευαστές. Εκείνοι, με έξοδά τους, θα χτίζουν σύγχρονες κατοικίες. Οι μισές θα ενοικιάζονται με χαμηλό ενοίκιο σε νέους μισθωτές, ενώ οι υπόλοιπες θα αξιοποιούνται εμπορικά από τους ιδιώτες. Ένα εργαλείο το οποίο χρησιμοποιείται κατά κόρον σε πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις που έχουν αντίστοιχα προβλήματα στέγης.
Επίσης, προκειμένου να αυξηθούν τα διαθέσιμα ακίνητα για τους Έλληνες, αυξάνουμε πια το όριο της επένδυσης για χορήγηση άδειας Golden VISA από τις 250.000 στις 500.000 ευρώ.
Ενώ απ’ τον Δεκέμβριο ξεκινά ένα πιλοτικό πρόγραμμα, το «Εστία 2». Το Δημόσιο θα μισθώνει, σε πρώτη φάση, 1.000 ιδιωτικά ακίνητα για να τα διαθέτει, στη συνέχεια, με διαδικασίες-εξπρές και πολύ χαμηλό μίσθωμα σε ευάλωτα νοικοκυριά. Έχουμε μεγάλη εμπειρία σε αυτές τις διαδικασίες από το πρόγραμμα «Εστία», το οποίο είχαμε χρησιμοποιήσει προκειμένου να παράσχουμε στέγη σε μετανάστες και σε πρόσφυγες οι οποίοι είχαν ήδη αποκτήσει το δικαίωμα παραμονής στη χώρα μας.
Όπως διαπιστώνετε, πρόκειται για ένα συνεκτικό πρόγραμμα φροντίδας και ανάπτυξης. Ένα πρόγραμμα το οποίο ανακουφίζει εργαζόμενους, αλλά ταυτόχρονα ενθαρρύνει και την επιχειρηματικότητα. Με μεθοδικές στοχεύσεις, ώστε να απευθύνεται σε όλα τα στρώματα και σε όλες τις ηλικίες, με μεγαλύτερη έμφαση φυσικά στους νέους μας και, πιστό στην πολιτική των φοροελαφρύνσεων, να αυξάνει τον δημόσιο πλούτο.
Θέλω, ωστόσο, να επαναλάβω ότι όσα παρουσίασα σήμερα είναι πολύ προσεκτικά κοστολογημένα. Δεν μας εκτρέπουν σε καμία περίπτωση από τον δρόμο της δημοσιονομικής σύγκλισης. Είναι, ωστόσο, όλα, απαραίτητα μέτρα ώστε να στηρίξουμε την κοινωνία και αυτή να μπορέσει να περάσει τον πιο δύσκολο χειμώνα εδώ και δεκαετίες.
Στα «γεράκια» της δημοσιονομικής πειθαρχίας, που μας κατηγορούν ότι δίνουμε πολλά, απαντώ ευθέως: η πολιτική αυτή δεν είναι μόνο κοινωνικά δίκαιη, είναι πολιτική οικονομικά ορθή.
Διότι χωρίς τη θωράκιση των πολιτών και των επιχειρήσεων, το κόστος από ένα βομβαρδισμένο τοπίο το οποίο θα έπρεπε να διαχειριστούμε μετά θα ήταν πολύ μεγαλύτερο. Αυτός άλλωστε, ήταν και ο τρόπος που αντιμετωπίσαμε την πανδημία. Και απεδείχθει στην πράξη ότι ενεργήσαμε σωστά.
Σε αυτούς, τέλος, που θα αντιγράψουν αυτές τις ανακοινώσεις για να τις αυξήσουν επί 2, επί 3 ή επί 4 για να γίνουν αρεστοί, οι πολίτες έχουν να πουν μόνο το εξής: «Κύριοι, ευχαριστούμε, αλλά δεν σας ακούμε. Γιατί σας ζήσαμε, σας ξέρουμε και δεν πιστεύουμε λέξη από τις ψεύτικες υποσχέσεις σας».
Κυρίες και κύριοι,
Έχω την τιμή να ηγούμαι μίας παράταξης με βαθιά λαϊκά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Για εμάς δεν υπάρχει πολιτική χωρίς αναφορά στον πολίτη. Δεν υπάρχει οικονομία χωρίς την κοινωνία.
Δεν υπάρχει Εθνικό που να είναι ανεξάρτητο από το διεθνές. Δεν υπάρχει παρόν χωρίς αναμέτρηση με το παρελθόν που ζήσαμε και το μέλλον που θέλουμε.
Όσα περιέγραψα παραπάνω δεν είναι, απλά, ένα σχέδιο δράσης. Είναι η πρακτική αποτύπωση μιας δομημένης πολιτικής φιλοσοφίας. Που σκέφτεται φιλελεύθερα, αλλά ενεργεί με πρώτιστο κριτήριο την αποτελεσματικότητα.
Δεν ταυτίζει το κρατικό με το δημόσιο. Δίχως, όμως, και να επιτρέψει στο ιδιωτικό να είναι μόνο κερδοσκοπικό.
Με μία αντίληψη, που θεωρεί την ανοιχτή οικονομία πεδίο προόδου για όλους. Η ατομική προκοπή να μπορεί να αυξάνει τη δημόσια περιουσία και αυτή στη συνέχεια να μετατρέπεται σε συλλογική ευημερία.
Κι αυτές είναι και κάποιες απαντήσεις σε όσους αναρωτιούνται πώς γίνεται μία κεντροδεξιά κυβέρνηση να ακολουθεί μια τόσο εκτεταμένη κοινωνική πολιτική. Σε αυτούς που επιμένουν να αμφισβητούν τον προωθητικό χαρακτήρα της ελεύθερης αγοράς.
Αλλά και σε εκείνους που αιφνιδιάζονται από την πατριωτική μας στάση στην Άμυνα και στα εθνικά θέματα. Είναι απλό: μπορούμε να κινούμαστε έξω από το στενό «κουτί» των δικών τους δογμάτων. Και μας δεσμεύει μόνο το αποτέλεσμα για το συμφέρον της χώρας.
Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι αυτή η κυβέρνηση αναμετριέται στην πράξη με όσους διαλαλούν πως είναι τάχα «προοδευτικοί».
Τόσο με αυτούς που καταψηφίζουν τους εξοπλισμούς και τις εθνικές συμφωνίες, όσο και με εκείνους που πρόσφατα είπαν όχι στο ξαναζωντάνεμα προβληματικών επιχειρήσεων όπως τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Σώζοντας 600 θέσεις εργασίας. Δημιουργώντας πολλές ακόμη. Φέρνοντας επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων στην πολύπαθη δυτική Αττική.
Πρόκειται νομίζω για διαφορές που μιλούν από μόνες τους.
Έχει ειπωθεί ότι η σκέψη και η σύγκριση πάνε μαζί. Και ισχύει. Γιατί η τελευταία τριετία απέδειξε ότι αποτελεί μια πράγματι καινούργια σελίδα στη διαδρομή της χώρας.
Όχι απλά μία ακόμα παράγραφος σε ένα γνωστό αφήγημα. Αλλά ένα αληθινά διαφορετικό κεφάλαιο ενός διαφορετικού βιβλίου.
Οι δυνάμεις, συνεπώς, που άρχισαν να το γράφουν από κοινού, το καλοκαίρι του 2019, οφείλουν να ανασυνταχθούν. Και το ρεύμα της δημοκρατίας και της προόδου να συντονιστεί και πάλι. Παραμερίζοντας τις διαφορές, για να συναντηθούμε στις μεγάλες αλλαγές που τόσο χρειάζεται ο τόπος.
Γιατί η συντεταγμένη πορεία της πατρίδας στο αύριο προϋποθέτει τη συστράτευση του κοινωνικού μετώπου που την πιστεύει. Με πρώτη, ασφαλώς, την παράταξή μας, την παράταξη της Νέας Δημοκρατίας. Έχουμε αποδείξει -το γνωρίζουν και οι κύριοι Πρόεδροι, και οι τέως Πρωθυπουργοί- το έχουμε κάνει πολλές φορές στη διαδρομή μας, ότι μπορούμε να υπερβαίνουμε τα ιδεολογικά μας όρια και να εκφράζουμε τις προσδοκίες των περισσότερων Ελλήνων.
Όσων ζητούν ασφάλεια και πρόοδο. Όσων θέλουν ένα κράτος να τους στηρίζει στα δύσκολα, αλλά να μην καταπνίγει και τη δημιουργικότητά τους.
Όσων αντιλαμβάνονται ότι στους πρωτόγνωρους καιρούς στους οποίους ζούμε, η ικανότητα διαχείρισης κρίσεων δεν είναι απλά μία θεωρητική άσκηση, αλλά είναι συνθήκη επιβίωσης της χώρας. Έτσι, η πολιτική σταθερότητα παύει να είναι μία κομματική προτίμηση. Μετατρέπεται σε εθνική αναγκαιότητα.
Όπως εθνική αναγκαιότητα, τώρα, είναι και η δυνατότητα της χώρας να μπορεί να απαντά σε κάθε νέα πρόκληση. Διότι, κακά τα ψέματα. Όταν έρχεται καταιγίδα, χρειάζεται σταθερό τιμόνι, ικανός καπετάνιος και έμπειρο πλήρωμα.
Χρειάζεται κυβέρνηση με ισχυρή λαϊκή εντολή που να αποφασίζει χωρίς να χρειάζονται παράλληλες κουβέντες, χωρίς να εμπλεκόμαστε σε ατελέσφορα παζάρια. Γρήγορα και αποτελεσματικά.
Η διαπίστωση λοιπόν αυτή -και επιτρέψτε μου να κλείσω με αυτήν την παρατήρηση- μετατρέπεται λοιπόν σε ένα δίλημμα για κάθε πολίτη:
Θα δοθεί δεύτερη ευκαιρία σε αυτούς που κράτησαν όρθιο τον τόπο εν μέσω τόσων προκλήσεων;
Σε αυτούς που τον έκαναν πιο δυνατό και περήφανο; Σε αυτούς που έχτισαν σχέσεις εμπιστοσύνης τειρώντας το λόγο τους και υλοποιώντας το προεκλογικό πρόγραμμα για το οποίο ψηφίστηκαν; Σε αυτούς που μείωσαν φόρους και έφεραν επενδύσεις και νέες δουλειές; Σε αυτούς που έβαλαν τη χώρα σε μία τροχιά εκσυγχρονισμού ώστε να αισθανόμαστε ότι πλησιάζουμε πραγματικά στο να γίνουμε μια ευρωπαϊκή χώρα;
Σε αυτούς που έδωσαν στον Έλληνα το δικαίωμα, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, να ελπίζει τελικά σε μία καλύτερη ζωή;
Οι δυσκολίες που έρχονται, αυξάνουν τις ευθύνες. Γι’ αυτό και σας ρωτώ: αν δεν τις αναλάβουμε εμείς, τότε ποιος;
Κυρίες και κύριοι,
Έχετε μπροστά σας όλα όσα απαιτούν οι στιγμές: τους σταθμούς μιας δύσκολης, αλλά και πολύ γόνιμης τριετίας. Τον Οδικό Χάρτη της χώρας που ξεκινά από αύριο, ξετυλίγεται το 2022 και εκτείνεται στο μέλλον.
Το πολιτικό περιεχόμενο των επιλογών της κυβέρνησης. Τα δεδομένα μια ταραγμένης διεθνούς συγκυρίας. Αλλά και τους τρόπους με τους οποίους η χώρα θα ξαναβγεί νικητής. Με Σιγουριά, με Συνέπεια και Συνέχεια στην πρόοδο.
Κλείνω με τα λόγια ενός φιλελεύθερου διανοούμενου, του Γιώργου Θεοτοκά, γραμμένα το 1936. Λόγια που αποδεικνύουν ότι όσα συμβαίνουν τώρα στην πατρίδα μας, αποτελούν ζητούμενο πολλών δεκαετιών και πολλών γενεών Ελλήνων.
Διαβάζω:
«Μας βοηθά η χειραφέτηση από κάθε φανατισμό. Σκοπός της πολιτικής μας δεν είναι να δικαιολογήσουμε καμία θεωρία. Αλλά να μανουβράρουμε το ελληνικό καράβι με ασφάλεια ανάμεσα από υφάλους. Ξέρουμε τι πρέπει να γίνεται κάθε στιγμή και τι να προετοιμάζεται για την επόμενη στιγμή».
Παραθέτω με σεβασμό αυτό το απόσπασμα. Ως επίλογο στη σημερινή μας επικοινωνία. Αλλά και ως έναν δυναμικό πρόλογο για τη νέα μας πορεία. Γιατί τα στοιχήματα του μέλλοντος διαγράφονται ξεκάθαρα μπροστά μας.
Καλούμαστε να επιλέξουμε τον δρόμο της ανάπτυξης ή της οπισθοδρόμησης. Του εκσυγχρονισμού ή του αναχρονισμού. Της σιγουριάς ή της αβεβαιότητας. Του πατριωτισμού ή της εθνικής αμηχανίας. Και της κοινωνικής ευημερίας ή της οικονομικής καθήλωσης.
Τώρα ξέρουμε πια ποιος μπορεί να διαχειρίζεται και να ξεπερνά κρίσεις. Και ξέρουμε ποιοι μένουν πάντα χαιρέκακοι θεατές. Γι’ αυτό και, όταν έρθει η ώρα, δεν θα εκλέξουμε μόνο Κυβέρνηση, αλλά και Κυβερνήτη του τόπου.
Προχωρούμε, λοιπόν, με Σιγουριά και Συνέπεια. Με σχέδιο και αποτέλεσμα. Με αλήθεια και αισιοδοξία. Και με πίστη σε όσα θέλουν και μπορούν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες. Για την Αυτοδύναμη Ελλάδα του σήμερα και του αύριο!
Σας ευχαριστώ.
Τελικά καταντήσαμε κυνηγοί επιδομάτων