Σύμφωνα με το υλικό που επισήμως δημοσιοποίησαν ο Υπουργός και ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, το νέο σύστημα ανάδειξης των Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών περιλαμβάνει τα κάτωθι:
« Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑΣ
Ένα νέο εκλογικό σύστημα για την εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών, το οποίο θα εφαρμοστεί στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023. Συνδυάζει:
– Αυξημένη νομιμοποίηση του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη.
– Εξασφάλιση πλειοψηφίας στα αιρετά όργανα, ώστε να κριθεί από τους δημότες για την πολιτική που άσκησε δίχως δικαιολογίες και παζάρια.
Η ΘΗΤΕΙΑ
Επανέρχεται η πενταετής θητεία. Η επόμενη θητεία των Δημοτικών και Περιφερειακών αρχών θα αρχίσει την 1η Ιανουαρίου 2024 και θα ολοκληρωθεί 31η Δεκεμβρίου 2029.
Οι Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές θα διεξαχθούν 13 και 20 Οκτωβρίου 2023.
Ο ΤΡΟΠΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ
Δήμαρχος ή Περιφερειάρχης εκλέγεται:
Όποιος από την πρώτη Κυριακή συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 43 %
– Με το νέο σύστημα στους Δήμους θα είχαν εκλεγεί από την Α’ Κυριακή το 2019, 173 Δήμαρχοι και 6 Περιφερειάρχες καθώς συγκέντρωσαν ποσοστό μεγαλύτερο από 43 %.
– Με το εκλογικό σύστημα του 2019 εκλέχθηκαν από την Α’ Κυριακή 103 Δήμαρχοι και 6 Περιφερειάρχες.
– Σε 9 Δήμους θα υπήρχε ανατροπή αποτελέσματος και θα εκλεγόταν άλλος Δήμαρχος με το νέο εκλογικό σύστημα.
Ο ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΩΝ ΕΔΡΩΝ
– Ο Συνδυασμός του νικητή των εκλογών (είτε στον α’ είτε στον β’ γύρο) καταλαμβάνει κατά κανόνα τα 3/5 των εδρών του Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου. Εξαίρεση: Αν εκλεγεί στον α’ γύρο με ποσοστό μεγαλύτερο του 60 %, οπότε και οι έδρες κατανέμονται αναλογικά.
– Οι υπόλοιπες έδρες του Δημοτικού Συμβουλίου κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των λοιπών Συνδυασμών, με βάση τα ποσοστά του α’ γύρου εφόσον έχουν λάβει ποσοστό τουλάχιστον 3 %.
– Όλοι οι εκλεγόμενοι Δημοτικοί Σύμβουλοι αντιπροσωπεύουν πλέον σημαντικό τμήμα του εκλογικού σώματος.
ΜΕΛΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ / ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Οριακή μείωση των μελών του Δημοτικού και Περιφερειακού Συμβουλίου ώστε να γίνεται παραγωγικός και ουσιαστικός διάλογος.
– Για παράδειγμα, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων από 49 μέλη θα έχει 41.
– Το Συμβούλιο ενός Δήμου με πληθυσμό μεταξύ 10.001 και 30.000 κατοίκων θα έχει 21 μέλη από 27
– Το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής θα έχει 71 μέλη από 101
Η ΕΝΔΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ
Κατάργηση της 3ης ξεχωριστής κάλπης που χρησιμοποιήθηκε στις εκλογές του 2019 για την εκλογή Κοινοτικών Συμβουλίων.
Μετονομασία των Κοινοτήτων σε Δημοτικές Κοινότητες προκειμένου να μην υπάρχει καμία αναφορά στην κατάσταση πριν το 1997 με τους 6.500 Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Σε Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων ο επιτυχών συνδυασμός λαμβάνει τα 3/5 του Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας, ώστε να είναι ευθυγραμμισμένη η πλειοψηφία στο Δήμο με την πλειοψηφία στις μεγάλες Δημοτικές Κοινότητες.
Κάθε Συνδυασμός υποχρεούται να έχει υποψήφιους σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων.
Κατάργηση των Συμβουλίων Κοινότητας στις έδρες των Δήμων καθώς και στους Δήμους της Περιφέρειας Αττικής (με εξαίρεση την Περιφερειακή Ενότητα Νήσων και τους Δήμους Ωρωπού, Μάνδρας – Ειδυλλίας και Μεγαρέων) καθώς και στους Δήμους του μητροπολιτικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης Τα Συμβούλια Δημοτικής Κοινότητας σε Δήμους με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων (γνωστά παλαιότερα και Διαμερισματικά Συμβούλια) εξαιρούνται αυτής της κατάργησης.
Σε Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό έως και 500 κατοίκους, εκλέγεται ένας Εκπρόσωπος της Δημοτικής Κοινότητας από ενιαία λίστα υποψηφίων (εκτός Συνδυασμών). Η λίστα αυτή θα βρίσκεται στο κάτω μέρος όλων των ψηφοδελτίων των Συνδυασμών που συμμετέχουν στις δημοτικές εκλογές.
ΑΛΛΕΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ
– Αλλαγές στον τρόπο σταυροδοσίας των υποψηφίων Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβούλων με ταυτόχρονη διατήρηση της εκπροσώπησης ανά Δημοτική Ενότητα (Καποδιστριακοί Δήμοι).
– Υποβολή υποψηφιοτήτων έως 30 Ιουνίου σε ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα χρησιμοποιηθεί και στις εθνικές εκλογές και θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 4648/2019. Μείωση γραφειοκρατίας και αποφυγή λαθών. Χρήση ηλεκτρονικού παραβόλου. »