Στις ζοφερές ημέρες που διανύει ο πλανήτης μας, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να δημιουργεί εκατόμβες θυμάτων και να επιτείνει την διάχυτη αβεβαιότητα που έχουν προκαλέσει η πολυετής οικονομική κρίση και η-εν εξελίξει ακόμη-πανδημία, φαντάζει ίσως παράταιρο να ασχολούμαστε με κάθε είδους «Παγκόσμιες Ημέρες» και να επιχειρούμε να δημιουργήσουμε εορταστικό κλίμα. Ίσως να είναι έτσι. Σκεφτόμαστε όμως πως ακριβώς σε τέτοιες καταστάσεις είναι που εκτιμάμε ένα από τα μεγαλύτερα-αν όχι το μεγαλύτερο- αγαθά της ζωής, αυτό της υγείας. Και δεδομένου ότι η Στοματική Υγεία-όπως, κατ ‘επανάληψη, έχουμε τονίσει και επικοινωνήσει ως ΟΣΤ- είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την γενική υγεία είναι μάλλον απαραίτητο να μην προσπεράσουμε την 20η Μαρτίου ως μια απλή ημέρα στο ετήσιο καλεντάρι.
Ας θυμίσουμε λοιπόν περιληπτικά κάποια καίρια σημεία αναφορικά με την Στοματική Υγεία
Η σημασία της στοματικής υγείας
Το στόμα είναι μέρος του σώματος και η στοματική υγεία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα και προϋπόθεση της γενικής υγείας. Χωρίς κατάλληλη αντιμετώπιση μπορεί νοσήματα του στόματος να επηρεάσουν αρνητικά ολόκληρο το σώμα μας. Παράλληλα, γενικά νοσήματα ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων στο στόμα, ενώ για κάποια νοσήματα, όπως π.χ. περιοδοντίτιδα και μεταβολικό σύνδρομο ή περιοδοντίτιδα και σακχαρώδης διαβήτης, η σχέση είναι αμφίδρομη. Κάποιες στοματικές παθήσεις συνδέονται με έντονο πόνο και άγχος, οξείες οδοντικές λοιμώξεις μπορούν να οδηγήσουν σε παραμόρφωση του προσώπου, ενώ σπανιότερα ενδέχεται να απειληθεί η ζωή. Οι χρόνιες οδοντικές και περιοδοντικές λοιμώξεις αποτελούν διεθνώς την κύρια αιτία απώλειας των δοντιών. Η κακή στοματική υγεία μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές λειτουργιών του οργανισμού όπως ο ύπνος και η λήψη τροφής. Σημαντικές περιγραφικές μελέτες σε διάφορους πληθυσμούς έδειξαν ότι η κακή ποιότητα ζωής σχετιζόμενη με τη στοματική υγεία συνδέεται με την απώλεια των δοντιών. Η κακή στοματική υγεία μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο σε κάθε έκφανση της ζωής – από τις διαπροσωπικές σχέσεις και την αυτοπεποίθησή μας μέχρι το σχολείο, την εργασία, τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας μας με τους άλλους ανθρώπους. Μπορεί, να επηρεάσει την σχολική επίδοση των μαθητών και την εργασιακή προοπτική των ενηλίκων και να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση και μείωση των εισοδημάτων. Συνεπώς, η στοματική υγεία είναι θεμελιώδης για τη διατήρηση της γενικής υγείας και ευεξίας και αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ποιότητα ζωής, την ατομική και συλλογική ευημερία.
Η σημασία της πρόληψης και της στοματικής υγιεινής για την υγεία του στόματος και του σώματος
Πολλά στοματικά νοσήματα μοιράζονται κοινούς παράγοντες κινδύνου με ορισμένα γενικά νοσήματα, ενώ δεν λείπουν και οι αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα νοσήματα. Από τις πλέον μελετημένες συσχετίσεις είναι αυτή ανάμεσα στον σακχαρώδη διαβήτη και την περιοδοντίτιδα, νοσήματα που συνδέονται μεταξύ τους με αμφίδρομη σχέση και το ένα νόσημα επιδεινώνει το άλλο. Η στάση κάθε ατόμου σε θέματα στοματικής και γενικής υγείας και οι συνήθειές του, π.χ. κάπνισμα και ανθυγιεινή δίαιτα, συμβάλλουν σημαντικά στην εκδήλωση και βαρύτητα των γενικών και στοματικών νοσημάτων. Τα κύρια στοματικά νοσήματα είναι δυνατόν να προληφθούν πολύ αποτελεσματικά με σωστή εφαρμογή κατάλληλων προληπτικών μέτρων, ιδιαίτερα με σωστή στοματική υγιεινή. Επιπλέον, η διατήρηση της καλής στοματικής υγείας βοηθά στην διατήρηση καλής γενικής υγείας. Εν κατακλείδι, η καλή στοματική υγιεινή και συνολικά η αποτελεσματική πρόληψη συμβάλλει αποφασιστικά στη μείωση του νοσολογικού, οικονομικού και κοινωνικού βάρους των νοσημάτων του στόματος, προς όφελος των ατόμων και του κοινωνικού συνόλου.
Η σημασία των τακτικών επισκέψεων στον οδοντίατρο
Οι επισκέψεις στον οδοντίατρο δεν πρέπει να γίνονται μόνο για θεραπεία και αποκατάσταση ή αντιμετώπιση ενός επείγοντος προβλήματος. Η πρόληψη στοχεύει στην διατήρηση της υγείας και επομένως, τα προληπτικά μέτρα εφαρμόζονται νωρίς, πριν εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα. Οι επισκέψεις στον οδοντίατρο ξεκινούν νωρίς, πριν υπάρξει πρόβλημα, με την ανατολή του πρώτου δοντιού και συνεχίζονται για όλη τη ζωή. Αδιαμφισβήτητα, η πρόληψη νοσημάτων είναι πάντα καλύτερη επιλογή από τη θεραπεία τους. Ο ετήσιος οδοντιατρικός έλεγχος αποτελεί διεθνώς την καθιερωμένη διαδικασία γι’ αυτόν το σκοπό. Πέραν του τακτικού ελέγχου, η επίσκεψη στον οδοντίατρο μπορεί να περιλαμβάνει εφαρμογή προληπτικών μέτρων, όπως καθαρισμό και φθορίωση, με εξατομικευμένη συχνότητα ανάλογη των αναγκών του ασθενή καθώς και έγκαιρη θεραπεία των νόσων, που τυχόν εμφανισθούν. Επιδιώκουμε πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία ώστε να προληφθούν ή/και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα στοματικά νοσήματα και τα σχετιζόμενα με αυτά γενικά νοσήματα και να διατηρήσουμε την υγεία και την ευεξία μας.
20 Μαρτίου ΠΗΣΥ λοιπόν διότι 20 είναι ο ελάχιστος αριθμός των δοντιών για να οριστεί ένα στόμα-άρα ένα σώμα-ως υγιές. Όλα ξεκινούν από το στόμα μας. Από το αθώο χαμόγελο ενός μωρού στο χαμόγελο ενός ηλικιωμένου, το στόμα, το χαμόγελο φανερώνει τη σωματική και ψυχική υγεία. Γιατί κάθε στόμα έχει να πει μια ιστορία-ακόμη και χωρίς λέξεις. Γι’ αυτό και το κεντρικό μας σύνθημα για φέτος είναι:
«ΝΟΙΩΣΕ ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΣΟΥ!»