Ο αναμάρτητος ας ρίξει πρώτος τον λίθο – Γράφει ο π. Ηρακλής Φίλιος
Το τελευταίο διάστημα είναι αλήθεια πως γίνεται συχνά λόγος για τον πολιτικό γάμο των ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Πρόκειται για ένα ακόμη ζήτημα που προκάλεσε αντιδράσεις και ιδιαίτερα μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας. Ας δούμε νηφάλια κάποια σημεία του ζητήματος, τώρα που συναντάται μία σχετική ηρεμία.
Οι ομοφυλόφιλοι και κάθε άνθρωπος είναι εικόνα Θεού. Ας το φωνάξουμε επιτέλους δυνατά και σε πείσμα των ηθικολόγων που διυλίζουν τον κώνωπα, ‘’τήν δε κάμηλον καταπίνοντες’’ (Ματθ. 23,24). Κάθε ανθρώπινο πρόσωπο αποτελεί εικόνα Θεού. Το ανθρώπινο πρόσωπο στην θεολογία της ορθόδοξης Ανατολής καταξιώνεται μέσα από την σύγκραση της ψυχής και του σώματος. Ο άνθρωπος δεν είναι μόνο το σώμα, μήτε μόνο η ψυχή του, αλλά το ‘’συναμφότερον’’ κατά τους Πατέρες. Οι ομοφυλόφιλοι, άσχετα με τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό αποτελούν εικόνες του ζωντανού Θεού και δεν υστερούν σε τίποτε από τους άλλους ανθρώπους ως προς την διάθεση της δημιουργικής έκφρασης που χαρακτηρίζει τον καλλιτέχνη, κατά Γρηγόριο Θεολόγο, Θεό.
Δεν χρειάζεται να περιμένουμε από την Πολιτεία να νομοθετεί χριστιανικά. Η Πολιτεία δεν έχει την υποχρέωση να νομοθετεί χριστιανικά. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι πρέπει να προχωρήσει στην ισοπέδωση των πάντων και όλων εκείνων των παραδοσιακών αξιών και αρχών που συνέχουν και συγκροτούν αιώνες τώρα την ελληνική οικογένεια. Η Εκκλησία έχει την υποχρέωση να κηρύττει τον λόγο της χριστιανικής αλήθειας.
Ας δούμε κάποια στιγμή την ευθύνη της Εκκλησίας απέναντι στα αναδυόμενα ρεαλιστικά ποιμαντικά προβλήματα της οικογένειας, του γάμου, των σχέσεων ανδρός και γυναικός που πρόκειται να ενώσουν τις ζωές τους ενώπιον Θεού. Και το λέω τούτο διότι δεν είναι λίγες οι φορές που μέσα στην Εκκλησία στρουθοκαμηλίζουμε και δεν δίνουμε την απαραίτητη σημασία σε θέματα κατήχησης, τα οποία αγνοούμε και αργότερα τα συναντούμε μπροστά μας. Από την άλλη, αντί να προσφέρουμε λόγο ενωτικό, προσφέρουμε κάποιες φορές λόγο διχαστικό. Ο Χριστός στο ευαγγέλιο ενεργεί με αγάπη και διάκριση. Αλλά και με επιτίμηση. Όχι επιτίμηση όμως προσώπων. Το πρόσωπο είναι ιερό. Επιτιμάται η αμαρτία κι εκεί χρειάζεται η πνευματική καθοδήγηση του προσώπου ώστε να αντιληφθεί πως η αμαρτία δεν σχετίζεται με νομική παράβαση και αποκατάσταση δικαιοσύνης (δυτική θεολογική αντίληψη) αλλά με διακοπή σχέσης με τον Θεό.
Σε όλα αυτά υπάρχει και κάτι που μέσα στην Εκκλησία ή δεν το γνωρίζουμε ή δεν έχουμε δώσει την σημασία που απαιτείται. Το τελευταίο διάστημα ορισμένες φωνές εντός των τειχών της Εκκλησίας αναφέρουν συνεχώς ότι η ομοφυλοφιλία είναι αμαρτία. Και πράγματι έτσι είναι σύμφωνα με το ευαγγέλιο και την χριστιανική ανθρωπολογία. Είναι όμως μόνο οι ομοφυλοφιλία; Επίσης, κάποιοι Ιεράρχες και κληρικοί απαγορεύουν στους πολιτικούς που ψήφισαν το νομοσχέδιο να εισέλθουν στην Εκκλησία. Μπορούμε να διώξουμε κάποιον από την Εκκλησία; Με βάση ποια κριτήρια ενεργούμε; Διαχωρίζουμε τους ανθρώπους, ακόμη κι όταν αμαρτάνουν; Πόσο δε μάλλον τους κλείνουμε την πόρτα της Εκκλησίας; Γιατί;
Λοιπόν, είναι μόνο η ομοφυλοφιλία αμαρτία; Στην προς Ρωμαίους Επιστολή, ο απόστολος Παύλος αναφερόμενος στους ειδωλολάτρες σημειώνει πως ‘’οι γυναίκες τους αντάλλαξαν την φυσική χρήση με την αφύσικη, ομοίως και οι άνδρες, αφού άφησαν την φυσική χρήση της γυναικός, άναψαν από τις ορέξεις μεταξύ τους (Ρωμ. 1, 26-27). Επίσης, λίγο παρακάτω γράφει: ‘’…γεμάτοι από κάθε αδικία, πορνεία, πονηρία, πλεονεξία, κακία, γεμάτοι φθόνο, φόνο, έριδα, δόλο, κακοήθεια, ψιθυριστές, συκοφάντες, εχθροί του Θεού, υβριστές, υπερήφανοι, αλαζόνες, εφευρέτες κακών, απειθείς στους γονείς, ανόητοι, άστατοι, άστοργοι, σκληροί, ανελεήμονες’’ (Ρωμ. 1, 29-32). Ας μην υποκρινόμαστε. Δεν είναι μόνο η ομοφυλοφιλία αμαρτία. Είναι και όλα τα παραπάνω στα οποία όλοι έχουμε πέσει. Δεν πρέπει λοιπόν να βγούμε κι εμείς από την Εκκλησία; Ο Παύλος μαζί με την ομοφυλοφιλία απαριθμεί και άλλα αμαρτήματα.
Στην προς Κορινθίους Α’ Επιστολή, ο απόστολος Παύλος γράφει και πάλι: ‘’Μην πλανάσθε· ούτε πόρνοι, ούτε ειδωλολάτρες, ούτε μοιχοί, ούτε θηλυπρεπείς, ούτε αρσενοκοίτες, ούτε πλεονέκτες, ούτε κλέπτες, ούτε μέθυσοι, ούτε υβριστές, ούτε άρπαγες θα κληρονομήσουν την βασιλεία του Θεού’’ (Α’ Κορ. 6,10). Προφανώς λοιπόν δεν είναι μόνο οι αρσενοκοίτες και οι θηλυπρεπείς που δεν θα κληρονομήσουν την βασιλεία του Θεού. Είναι και οι πλεονέκτες, οι κλέπτες, οι μέθυσοι, οι υβριστές, οι άρπαγες. Ας μην υποκρινόμαστε ξανά. Εδώ, υφίσταται μία διαφορά, πάρα πολύ σημαντική. Αν λάβουμε υπόψη μας τους Πατέρες της Εκκλησίας θα δούμε πως ο ομοφυλόφιλος δεν κάνει κακό σε κάποιον άλλον, αλλά στο σώμα του με την επιλογή του συγκεκριμένου σεξουαλικού προσανατολισμού. Αντίθετα, κι αυτό πρέπει να τονιστεί με σαφήνεια, ο συκοφάντης ή αυτός που διακατέχεται από φθόνο, σύμφωνα με τους παραπάνω λόγους του Παύλου, κάνει κακό στον συνάνθρωπο του αλλά και στον εαυτό του. Γι’ αυτό ο Γρηγόριος Νύσσης σε μία ομιλία του που αναφέρει πως εκείνος που πορνεύει στο ίδιο του το σώμα αμαρτάνει, θα μιλήσει για αποφυγή της πορνείας, αλλά θα πει πως η συκοφαντία έχει αντίκτυπο σ’ εκείνον που συκοφαντείται, όπως και ο φθόνος έχει αντίκτυπο σ’ εκείνον που δέχεται τον φθόνο.
Ο π. Ιωάννης Χρυσαυγής, Αρχιδιάκονος του Οικουμενικού Θρόνου και Δ/ντής του Οικουμενικού Ινστιτούτου Huffington στην Θεολογική Σχολή Τιμίου Σταυρού Βοστώνης, πριν από μερικές μέρες έγραψε ένα άρθρο σχετικά με το ζήτημα του πολιτικού γάμου των ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Ο π. Ιωάννης στο άρθρο του, το οποίο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή, απέναντι στην ‘’τοξικότητα και υποκρισία των αφορισμών και δηλώσεων’’, όπως σημειώνει ο ίδιος, προτείνει έναν αποδοτικό και νηφάλιο λόγο που θα εστιάζει στην ηθική πρόταση του ευαγγελίου. Κι αυτή σίγουρα μόνο αφορισμούς και αποκλεισμούς δεν περιλαμβάνει.
Πρεσβύτερος Ηρακλής Φίλιος (Θεολόγος, Βαλκανιολόγος)
Εφημέριος Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Διάβας – Ι.Μ. Σταγών & Μετεώρων