Μικέλης Χατζηγάκης: Φιλελεύθερη αστική δημοκρατία

Αν ο Μαρξ ζούσε γύρω στο 1970 θα διαπίστωνε πως το ένα τρίτο του πληθυσμού της γης διοικούνταν από Μαρξιστικοειδείς κυβερνήσεις.

Αν ο Μαρξ ζούσε γύρω στο 1970 θα διαπίστωνε πως το ένα τρίτο του πληθυσμού της γης διοικούνταν από Μαρξιστικοειδείς κυβερνήσεις.

Συγχρόνως, θα απογοητεύονταν βλέποντας πως το προλεταριάτο στην χώρα του υπαρκτού σοσιαλισμού δεν απέκτησε ποτέ ούτε πλούτο ούτε δύναμη.

Στην Ελλάδα, δυστυχώς, εξακολουθούν να κυριαρχούν μέχρι σήμερα αγκυλώσεις που θυμίζουν κατάλοιπα Σοβιετίας και ξεπερασμένων μοντέλων κολεκτιβισμού. Ίσως, γιατί αρνηθήκαμε να αλλάξουμε και να προσαρμοστούμε μέσα σε ένα κόσμο που αλλάζει ταχύτατα. Και τώρα πληρώνουμε ένα βαρύ τίμημα. Ενδεχομένως βαρύτερο από ότι μας αναλογεί.

Έφτασε, λοιπόν, η στιγμή να χτίσουμε μια φιλελεύθερη δημοκρατία δυτικού τύπου. Να δημιουργήσουμε μια οικονομία που θα βασίζεται στην ελεύθερη αγορά και όχι στις αντιπαραγωγικές κρατικές επιχειρήσεις. Να κάνουμε την μετάβαση από ένα αναδιανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα σε ένα σύγχρονο κεφαλαιοποιητικό. Να προχωρήσουμε τις αναγκαίες ιδιωτικοποιήσεις και να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις που θα συνεισφέρουν όχι μόνο τα αναγκαία κεφάλαια αλλά και που θα μας μυήσουν σε ένα σύγχρονο τρόπο μάνατζμεντ και εταιρικής διακυβέρνησης.

Επίσης, είναι η κατάλληλη ώρα να μεταρρυθμίσουμε τον μεγάλο ασθενή: το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτό οφείλει να υιοθετήσει βέλτιστες πρακτικές διοίκησης όπως έχουν κάνει τα ανεπτυγμένα φιλελεύθερα κράτη της Ευρώπης και οι ΗΠΑ. Θα χρειαστεί ριζική αλλαγή κουλτούρας προς μια κατεύθυνση βασισμένη στην απόδοση και την παραγωγικότητα των υπαλλήλων και όχι στα κομματικά τους ένσημα. Και θα πρέπει να επιδιώξει στρατηγικές συμμαχίες με ιδιωτικές εταιρίες που θα το βοηθήσουν στην δημιουργία σύγχρονων εργαλείων και συστημάτων (π.χ. audit, financial budgeting systems) που θα ενισχύσουν την παραγωγικότητα του.

Σήμερα, αναμετρώνται στην χώρα οι δυνάμεις του αριστερού λαϊκισμού με την φιλελεύθερη προοπτική της Ελλάδος. Η ελληνική κοινωνία οφείλει να στηρίξει την φιλελεύθερη κατεύθυνση γιατί είναι η τελευταία ελπίδα που μας απομένει για τον εκσυγχρονισμό της πατρίδας. Ωστόσο, για να αποκτήσει η Ελλάδα και οι πολίτες φιλελεύθερη συνείδηση θα πρέπει να οικοδομήσει μια πραγματική «αστική κοινωνία». Αυτή δεν ταυτίζεται – όπως κακώς επικράτησε να θεωρείται – με την πλουτοκρατία και τους ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες. Αντίθετα, διαμορφώνει έναν χαρακτηριστικό πολιτικό πολιτισμό ο οποίος συμβάλει στην διαφύλαξη των ηθών και των παραδόσεων του έθνους μας. Συγχρόνως, προστατεύει ορισμένες καλώς εννοούμενες συντηρητικές αξίες (όπως π.χ. τις ιστορικές μας ρίζες, την ελληνοχριστιανική παράδοση, το Ελληνικό έθνος χωρίς ελληνολατρία και ελληνοκεντρισμό, την σωστά δομημένη οικογένεια, την Ελληνική γλώσσα με την παράλληλη εκμάθηση ξένων γλωσσών που θα μας οδηγήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τον δυτικό πολιτισμό) οι οποίες σήμερα έχουν βάναυσα κακοποιηθεί.

Στις μέρες μας ένα σημαντικό τμήμα των πολιτών βρίσκεται σε απόλυτη σύγχυση μετά από επτά χρόνια κρίσης. Για αυτό οφείλουμε να το αγκαλιάσουμε και να και να του εξηγήσουμε με ψυχραιμία – κόντρα στις ακραίες φωνές– γιατί πρέπει η Ελλάδα να υιοθετήσει τις φιλελεύθερες ιδέες και οικονομικό μοντέλο.

*Ο Μικέλης Χατζηγάκης είναι οικονομολόγος (LSE, Tufts). Σήμερα είναι μεταπτυχιακός φοιτητής στην Σχολή Κέννεντυ του Χάρβαρντ.