Κώστας Φαμίσης – Η συμβολή του Εθελοντισμού στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας

Ο κ. Κώστας Φαμίσης, Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ Τρικάλων Π.Θ και Πρόεδρος της Ορειβατικής Λεσχης Καλαμπάκας δημοσιεύει μέσα από το kalabakacity.gr άρθρο του με τίτλο ” Εθελοντισμός – Η συμβολή του στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας”.

Ο κ. Κώστας Φαμίσης, Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ Τρικάλων Π.Θ και Πρόεδρος της Ορειβατικής Λεσχης Καλαμπάκας δημοσιεύει μέσα από το kalabakacity.gr άρθρο του με τίτλο ” Εθελοντισμός – Η συμβολή του στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας”.

Διάβαστε το Α’ μέρος του άρθρου ως έχει.

Α΄μέρος:

– Ο  Εθελοντισμός  στη σημερινή εποχή, είναι ο δείκτης τού πολιτισμού μιας κοινωνίας. Παρουσιάζει μια  συνεχώς αυξανόμενη τάση δραστηριοποίησης κυρίως σε επίπεδο εθελοντικών οργανώσεων, η οποία  είναι αποτέλεσμα, της οικονομικής  κρίσης και  της αδυναμίας τόσο του κράτους όσο και των μηχανισμών της αγοράς, να αντιμετωπίσουν ικανοποιητικά τα ολοένα και πιο σύνθετα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά προβλήματα.

– Στη χώρα μας, ο εθελοντισμός σαν θεσμός δεν είχε, μέχρι πρόσφατα ανάλογη ανάπτυξη με αυτή των άλλων χωρών της Δύσης.

–  O εθελοντισμός έχει μια σημαντική συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη. Σύμφωνα με τον OHE, το 8% του AEΠ των κρατών (και σε ορισμένα κράτη μέχρι 15%), είναι αποτέλεσμα της εθελοντικής δράσης.

– Αρκετοί διαχωρίζουν τον εθελοντισμό σε επίσημο και ανεπίσημο. Ο επίσημος εθελοντισμός αφορά την προσφορά, για παράδειγμα, προς μία ή ένα ίδρυμα. Ο ανεπίσημος εθελοντισμός αφορά την προσφορά σε περισσότερο προσωπικό επίπεδο, βοηθώντας για παράδειγμα κάποιον ηλικιωμένο στο δρόμο.

– Η προσφορά εθελοντικής υπηρεσίας, έχει πολλές μορφές δράσης: συνοδεία, βοήθεια στο σπίτι, εμψύχωση, πρόληψη, μεταφορά ασθενών, επανένταξη, τηλεφωνική ακρόαση, εξειδικευμένες και επαγγελματικές παροχές, υγειονομικές φροντίδες, ψυχαγωγία, κοινωνική γραμματεία, νομική βοήθεια κ.λ.π.

– Η έννοια ‘εθελοντισμός’ είναι αρκετά ευρεία, καθώς συμπεριλαμβάνει μέχρι και την εθελοντική αιμοδοσία ή τη μετά θάνατο προσφορά μελών του ανθρώπινου σώματος για επιστημονικούς σκοπούς.

–  Υπάρχει, επίσης, ο διεθνής εθελοντισμός: ως ένα κοινωνικό φαινόμενο που μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και διαστάσεις με βάσει τις αξίες, αρχές και την κοινωνικό -οικονομική και πολιτισμική πραγματικότητα της κοινωνίας. Μπορεί ακόμη  να προσφέρει βοήθεια και γνώσης στις χώρες του Τρίτου κόσμου ή ανθρωπιστικών υπηρεσιών στις ζώνες πολεμικών συγκρούσεων.

– Σε ανάπτυξη βρίσκεται επίσης, ο περιβαλλοντικός εθελοντισμός, μέσω της ανάπτυξης πρωτοβουλιών για την καθαριότητα των δασών και των παραθαλάσσιων περιοχών, της οργάνωσης προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των παιδιών  των νέων κ.λπ.

– Ακόμη  υπάρχει  και ο πολιτιστικός εθελοντισμός, η οργάνωση από νεανικές ιδίως εθελοντικές οργανώσεις πολιτιστικών θεατρικών, μουσικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων που εκφράζουν τη νεανική φαντασία και δημιουργικότητα , πέρα από τη λογική της αγοράς και του κέρδους.

– Συχνά ο εθελοντισμός καλλιεργείται σε παγκόσμια

γεγονότα, όπως για παράδειγμα στους Ολυμπιακούς  Αγώνες.

Τέτοιου είδους ‘χρήσεις’ του εθελοντισμού     έχουν στο παρελθόν προκαλέσει αντιδράσεις, καθώς αρκετοί μιλούν για εκμετάλλευση του και αντιμετώπιση των εθελοντών ως ‘δωρεάν εργατικά χέρια’. –

– Οι εθελοντές προέρχονται από οποιοδήποτε κοινωνικό-οικονομικό στρώμα της κοινωνίας. Αν λάβουμε υπόψη ότι ένας εθελοντής μπορεί να είναι οποιασδήποτε ηλικίας, οικονομικής κατάστασης, ακαδημαϊκού υπόβαθρου, τότε μπορούμε εύκολα να ισχυριστούμε ότι σχεδόν όλοι οι πολίτες μπορούν να είναι υποψήφιοι εθελοντές.

Εκατομμύρια πολίτες σε ολόκληρη την Ευρώπη ασχολούνται ενεργά με διάφορες μορφές εθελοντισμού. Οι πιο πρόσφατοι αριθμοί παρουσιάζουν, τα ακόλουθα:

Στο Ηνωμένο Βασίλειο 23 εκατομμύρια άνθρωποι προσφέρουν εθελοντική εργασία  κάθε χρόνο, αποτελώντας ένα εργατικό δυναμικό ισοδύναμο με 180.000 εργαζομένους πλήρους απασχόλησης – για κάθε ΕΥΡΩ της δημόσιας χρηματοδότησης που δαπανάται για να υποστηριχθεί ο εθελοντισμός, οι εθελοντές προσφέρουν εργασία αξίας 30 ΕΥΡΩ – η οικονομική αξία του επίσημου εθελοντισμού στο ΗΒ έχει υπολογισθεί σε περισσότερα απο 65 δις ΕΥΡΩ ετησίως, ή 7,9% του ΑΕΠ. 

Οι Βέλγοι αφιερώνουν 5 ώρες την εβδομάδα σε εθελοντικές δραστηριότητες χωρίς αμοιβή, το οποίο είναι ισοδύναμο με περίπου 200.000  θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Το 2002 ο χρόνος που αφιερώθηκε σε εθελοντικές εργασίες, σε διάφορους συνδέσμους/οργανώσεις στην Γαλλία, ήταν ισοδύναμος με περισσότερα από 716.000 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.
23 εκατομμύρια πολίτες (36%) συμμετέχουν σε διάφορα είδη εθελοντικών εργασιών στη Γερμανία ενώ το 33% του ενήλικου πληθυσμού στην Ιρλανδία (δηλ. περίπου 1.287.000 άτομα) ασχολείται με τον εθελοντισμό.

Το 2004 στην Πολωνία, περίπου 5,4 εκατομμύρια πολίτες ασχολήθηκαν με τον εθελοντισμό, το οποίο αντιπροσωπεύει το 18,3% του συνολικού πληθυσμού. Η κατ’ εκτίμηση οικονομική αξία του εθελοντισμού, που υπολογίστηκε από τον πολλαπλασιασμό του αριθμού των κατ’ αντιστοιχεία εργαζομένων σε θέσεις πλήρους απασχόλησης (εθελοντές) με τον μέσο όρο μισθού στον συγκεκριμένο τομέα, ανήλθε στα 124 εκατομμύρια ΕΥΡΩ.  ( πηγή: www.volunteerism-cc.org.cy )

– Ο εθελοντισμός συνδέεται με την ανιδιοτελή προσφορά για την κοινή ευημερία. Συνδυάζει τα στοιχεία της ελεύθερης βούλησης και επιλογής με την ένταξη σε ένα πρόγραμμα δράσης. Ως ελεύθερη απόφαση είναι προσωπική υπόθεση,  είναι τρόπος ζωής και ατομική πειθαρχία.

–  Τέλος, ο Εθελοντισμός είναι η μη αμειβόμενη και δίχως επαγγελματική εξέλιξη δραστηριοποίηση των πολιτών που αποβλέπει στην ευημερία του συνανθρώπου, της κοινότητας και της κοινωνίας γενικότερα. Δεν περιορίζεται μόνο στην παροχή ανιδιοτελούς κοινωνικού έργου, αλλά περισσότερο αφορά μια στάση ζωής με ιδιαίτερες αξίες, όπως η φιλανθρωπία, η αλληλεγγύη, η κοινωνική δικαιοσύνη και η κοινωνική συμμετοχή.