ΑΣΘΜΑ – Χρόνια πάθηση των αεραγωγών που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα συμπτώματα, από στένωση των αεραγωγών που επαναλαμβάνεται και από βρογχόσπασμο.
- Τα κύρια συμπτώματα του άσθματος είναι ο συριγμός, η δύσπνοια (αίσθημα δυσκολίας στην αναπνοή), αίσθημα σύσφιξης στον θώρακα.
- Θεωρείται ότι το άσθμα προκαλείται από συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
- Η διάγνωση γίνεται αξιολογώντας την κλινική εικόνα του ασθενούς, την περιγραφή από αυτόν (τον ασθενή) των συμπτωμάτων, την ανταπόκρισή του στην θεραπεία και τα αποτελέσματα της σπιρομέτρησής του.
Ταξινομείται ανάλογα με την συχνότητα των συμπτωμάτων.
Οι δύο βασικές κατηγορίες άσθματος είναι:
Α) το εξωγενές άσθμα : εμφανίζεται στην παιδική ηλικία, προκαλούμενο από εξωγενείς αλλεργιογόνους παράγοντες (σκόνη, γύρη, τρίχωμα γάτας, οικιακά ακάρεα). Μπορεί να εμφανιστεί από τον κρύο αέρα ή τον καπνό του τσιγάρου. Το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών θεραπεύονται σταδιακά μέχρι την ηλικία των 10 ετών .
Β) το ενδογενές άσθμα : σε αυτό δεν ενοχοποιείται κανένας παράγοντας για την πρόκληση του. Η αιτιολογία του είναι άγνωστη.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ
Η θεραπεία του άσθματος περιλαμβάνει δύο μεγάλες κατηγορίες φαρμάκων. Τα βρογχοδιασταλτικά και τα αντιφλεγμονώδη (εισπνεόμενα φάρμακα).
Τα βρογχοδιασταλτικά φάρμακα προκαλούν τη χάλαση των λείων μυϊκών ινών των βρόγχων, διανοίγοντας τους στενομένους αεραγωγούς, προσφέροντας ταχύτατη συμπτωματική ανακούφιση.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες αυτών των φαρμάκων μπορεί να είναι η ταχυκαρδία, η ανησυχία, ο τρόμος και η κεφαλαλγία.
Τα κορτικοστεροειδή είναι ισχυρά αντιφλεγμονώδη φάρμακα τα οποία αναστέλλουν την παραγωγή ουσιών ( π.χ. προσταγλανδίνες) που θεωρούνται υπεύθυνες για την απόφραξη των βρόγχων και την πρόκληση συμπτωμάτων σε ασθενείς με άσθμα. Χορηγούνται είτε από το στόμα είτε σε ενέσιμη μορφή είτε σε εισπνοές. Με την καθοδηγούμενη από τον γιατρό χρήση τους δεν προκαλούν ιδιαίτερες ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Η διατροφή σε συνδυασμό με την αναγκαία ιατρική παρακολούθηση και αντιμετώπιση του άσθματος.
Έχει παρατηρηθεί ότι υπάρχουν κάποιες τροφές οι οποίες δρουν προστατευτικά όσον αφορά τις κρίσεις άσθματος, ενώ κάποιες άλλες μπορεί να το πυροδοτήσουν.
Προστατευτικές τροφές :
- Λιπαρά ψάρια, τόνος, σολομός, σκουμπρί με πολύτιμα Ω3 λιπαρά οξέα (αντιφλεγμονώδης δράση που καταπραΰνει την βρογχική φλεγμονή)
- Γάλα. Περιέχει μαγνήσιο, ένα μέταλλο που παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του άσθματος (χαλαρώνει τους μύες που περιβάλλουν τους βρόγχους).
- Μούρα και πράσινα λαχανικά. Πλούσια σε βιταμίνη C γνωστή για τα οφέλη της στο ανοσοποιητικό σύστημα. Ένα θωρακισμένο ανοσοποιητικό δεν παρουσιάζει αυξημένη ευαισθησία σε αλλεργιογόνα και άλλους ερεθιστικούς παράγοντες.
- Αβοκάντο. Περιέχει γλουταθειόνη, αντιοξειδωτικό ευεργετικό για την υγεία των πνευμόνων.
- Μπανάνα. Περιέχει πυριδοξίνη (B6) χαλαρωτική για τον βρογχικό μυ.
- Τζίντζερ. Περιέχει αντιφλεγμονώδης ουσίες.
- Μήλα. Υψηλή περιεκτικότητα σε βιοφλαβονοειδή, δρουν ως φυσικά αντισταμινικά και αντιφλεγμονώδη για τις αναπνευστικές οδούς.
Τροφές που πυροδοτούν ή επιδεινώνουν την κρίση άσθματος.
- Πρόχειρο φαγητό. Υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα και τρανς λιπαρά (μελέτη δημοσιευμένη στην British Medical Journal δείχνει ότι η κατανάλωση πρόχειρου φαγητού συνδέεται με κίνδυνο σοβαρού άσθματος στα παιδία κατά 27% και στους εφήβους κατά 39%)
- Κρασί, αποξηραμένα φρούτα και έτοιμες σούπες. Πολλά προϊόντα στις κατηγορίες αυτές περιέχουν συντηρητικά και μπορεί να πυροδοτήσουν κρίση άσθματος ή και να προκαλέσουν αναφυλαξία σε άτομα που παρουσιάζουν ευαισθησία.
Το άσθμα είναι μια χρόνια νόσος με παροξύνσεις και υφέσεις. Αν ο ασθενής είναι συνεπής και ακολουθεί τις οδηγίες του πνευμονολόγου του και παράλληλα προσέξει τη διατροφή του, είναι βέβαιο ότι θα έχει μια εξαιρετική ποιότητα ζωής με σημαντική μείωση των παροξύνσεων της νόσου του.
Κατερίνα Απόδιακου
Ιατρός Πνευμονολόγος –Φυματιολόγος
Σιδηροδρόμου 8 –Καλαμπάκα