Καρδιακή ανακοπή: Ένα πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, που η σημαντικότητά του δεν έχει ακόμη αναγνωριστεί

Καθώς το 70% των καρδιακών ανακοπών εκτός νοσοκομείου, συμβαίνει παρουσία μαρτύρων (συγγενών, φίλων, άλλων ανθρώπων), ο πιο πολλά υποσχόμενος τρόπος για να σωθούν ζωές, είναι οι παρευρισκόμενοι να εφαρμόσουν ΚΑΡΠΑ και να χρησιμοποιήσουν έναν ΑΕΑ,

700.000 συνάνθρωποί μας καταρρέουν και πεθαίνουν μετά από καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου κάθε χρόνο, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. 2.000 θάνατοι κάθε μέρα!

Πολλές καρδιές που σταματούν ξαφνικά, είναι πολύ νέες για να πεθάνουν.

Η εξωνοσοκομειακή καρδιακή ανακοπή αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας και είναι από τις κυριότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Η 3η αιτία θανάτου στις αναπτυγμένες χώρες. Παραμένει μια από τις κύριες αιτίες πρόωρων θανάτων, αιτίες θανάτων που μπορούν να αποφευχθούν.

Η καρδιακή ανακοπή (αιφνίδια και απρόβλεπτη διακοπή της λειτουργίας της καρδιάς), προκαλεί διακοπή της παροχής αίματος και οξυγόνου στα όργανα, με αποτέλεσμα την άμεση βλάβη σε ζωτικά όργανα. Ο εγκέφαλος θα υποστεί βλάβη σε 3-5 λεπτά, χρόνος μικρότερος από τον χρόνο που απαιτείται για την άφιξη του ασθενοφόρου.

Η πιθανότητα επιβίωσης μετά από καρδιακά ανακοπή μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, αν εφαρμοσθεί άμεσα ΚΑΡδιοΠνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) και χρησιμοποιηθεί ένας Αυτόματος Εξωτερικός  Απινιδωτής (ΑΕΑ), για τη χορήγηση απινίδωσης, εάν απαιτείται.

Χωρίς καμία ευκαιρία για πρώιμη ΚΑΡΠΑ και απινίδωση, ο θάνατος είναι σχεδόν βέβαιος.

Καθώς το 70% των καρδιακών ανακοπών εκτός νοσοκομείου, συμβαίνει παρουσία μαρτύρων (συγγενών, φίλων, άλλων ανθρώπων), ο πιο πολλά υποσχόμενος τρόπος για να σωθούν ζωές, είναι οι παρευρισκόμενοι να εφαρμόσουν ΚΑΡΠΑ και να χρησιμοποιήσουν έναν ΑΕΑ, γεφυρώνοντας το “χάσμα”, από τη στιγμή της κατάρρευσης του θύματος, μέχρι την άφιξη της επαγγελματικής βοήθειας.

Για την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση του γενικού πληθυσμού και ειδικά των νεότερων γενιών και την προαγωγή σωτήριων συμπεριφορών στη διαχείριση της καρδιακής ανακοπής, έχουν αναληφθεί παγκόσμιες πρωτοβουλίες.

Βασικό στοιχείο σε αυτές τις πρωτοβουλίες αποτελεί η εκπαίδευση των παιδιών σχολικής ηλικίας.

Η εκπαίδευση όλων των μαθητών στην ΚΑΡΠΑ-ΑΕΑ, ως βασική δεξιότητα, επαναλαμβανόμενη αρκετές φορές, κατά τη διάρκεια των σχολικών χρόνων, είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές προσεγγίσεις, για την εκπαίδευση μεγάλου αριθμού μελλοντικών ενηλίκων μελών της κοινότητας, προκειμένου να αυξηθεί το ποσοστό των παρευρισκόμενων, ικανών και πρόθυμων, να εφαρμόσουν ΚΑΡΠΑ-ΑΕΑ.

Για την αποτελεσματική και βιώσιμη εκπαίδευση όλων των μαθητών στην ΚΑΡΠΑ, είναι απαραίτητη η υποχρεωτική σε εθνικό επίπεδο ένταξη της διδασκαλίας ΚΑΡΠΑ στο σχολικό πρόγραμμα,

Μια άλλη σημαντική πρωτοβουλία που μπορεί να βελτιώσει την ευαισθητοποίηση για τη σημασία της παροχής ΚΑΡΠΑ-ΑΕΑ από παρευρισκόμενους, στην επόμενη γενιά διασωστών, είναι  τα υποχρεωτικά μαθήματα ΚΑΡΠΑ-ΑΕΑ, για την απόκτηση άδειας οδήγησης.

Σε 15 χώρες της Ευρώπης οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν μαθήματα ΚΑΡΠΑ-ΑΕΑ, για να αποκτήσουν άδεια οδήγησης κατηγορίας Β.

Παρά τις συνεχείς εξελίξεις της επιστημονικής γνώσης και παρά τις τεράστιες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και στην κοινωνία, η καρδιακή ανακοπή δεν έχει αναγνωριστεί, από τους πολίτες και τους ηγέτες της πολιτικής, όπως άλλες καταστάσεις (τροχαία ατυχήματα, καρκίνος) και δεν έχει επιδειχθεί ανάλογο ενδιαφέρον.

Πολλοί άνθρωποι που θα μπορούσαν να σωθούν, πεθαίνουν χωρίς να τους δοθεί η ευκαιρία να ωφεληθούν από την εφαρμογή ΚΑΡΠΑ, τη χρήση ΑΕΑ και την πρώιμη απινίδωση.

Οι ζωές που χάνονται κάθε χρόνο από εξωνοσοκομειακή καρδιακή ανακοπή είναι τέσσερις με πέντε φορές περισσότερες, σε σχέση με τα τροχαία ατυχήματα. Χάρη στη βελτίωση των δρόμων, την ασφάλεια των οχημάτων, την εκπαίδευση, οι επιπτώσεις των τροχαίων ατυχημάτων είναι σήμερα πολύ λιγότερες, σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες.

Παρόμοια παρέμβαση πρέπει να γίνει τώρα, για να αυξηθεί η επιβίωση και η ανάνηψη με καλή νευρολογική έκβαση μετά από καρδιακή ανακοπή.

Είναι ώρα και στη χώρα μας, να αναγνωριστεί η εξωνοσοκομειακή καρδιακή ανακοπή ως σημαντικό πρόβλημα  Δημόσιας Υγείας.

Είναι ώρα και στη χώρα μας, παράλληλα με την τοποθέτηση  ΑΕΑ σε δημόσιους χώρους,

να θεσμοθετηθεί:

• Η διδασκαλία ΚΑΡΠΑ ως υποχρεωτικό μέρος του σχολικού προγράμματος σπουδών
• Το υποχρεωτικό μάθημα ΚΑΡΠΑ για την απόκτηση άδειας οδήγησης

Προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των παρευρισκόμενων που θα εφαρμόσουν ΚΑΡΠΑ-ΑΕΑ και να σωθούν ζωές μετά από καρδιακή ανακοπή.

Τα θύματα της καρδιακής ανακοπής  έχουν δικαίωμα στην Αναζωογόνηση και στη χώρα μας.

 

Πολύζου Ελένη

Ιατρός – αναισθησιολόγος, διευθύντρια ΕΣΥ ΓΝ Τρικάλων, διευθύντρια Σεμιναρίων BLS/AED ERC, διδακτορική ερευνήτρια, ΤΕΦΑΑ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.