Ιωάννα Χαρμπέα: Ψηφιακά ναρκωτικά; Ναι υφίστανται
Η Έλενα αγόρασε στον 6 χρονών γιο της, Γιάννη, ένα iPad όταν πήρε τους πρώτους του βαθμούς. ”Γιατί όχι;” είπε κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. Η δασκάλα τεχνολογίας του Γιάννη εξάλλου ήταν υπέρμαχος της χρήσης τέτοιων συσκευών και τόνιζε τα εκπαιδευτικά πλεονεκτήματα που έχει ένα παιδί όταν έρχεται σε επαφή με την τεχνολογία. Επέτρεπε στον Γιάννη να παίζει διάφορα εκπαιδευτικά παιχνίδια στο iPad. Μετά από λίγο καιρό ανακάλυψε το Minecraft, για το οποίο η δασκάλα επιβεβαίωσε την Έλενα ” είναι σαν ηλεκτρονικό Lego”.
Ενθυμούμενη την παιδική της ηλικία και το πόσο διασκεδαστικό ήταν να παίζεις με αυτά τα πλαστικά τουβλάκια, η Έλενα άφησε τον γιο της να παίζει Minecraft τα απογεύματα. Στην αρχή έδειχναν όλα πολύ καλά. Ο Γιάννης φαινόταν να ασχολείται με κάτι πολύ δημιουργικό και αφού είχαν φτιάξει λέσχη Minecraft στο σχολείο, η Έλενα δεν ανησυχούσε παρόλο που έβλεπε διάφορες αλλαγές στη συμπεριφορά του Γιάννη. Ο Γιάννης είχε αρχίσει να χάνει το ενδιαφέρον του για το διάβασμα και όλες τις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούταν. Η συμπεριφορά του άρχισε να χειροτερεύει, έτσι η μαμά του αποφάσισε να του ”κόψει” το παιχνίδι αλλά ο Γιάννης έχανε τη ψυχραιμία του. Το ξέσπασμα του παιδιού της ήταν τόσο έντονο, ωστόσο η ίδια προσπαθούσε να πείσει τον εαυτό της ότι ”είναι εκπαιδευτικό” και ότι πρέπει να λογικευτεί. Μέχρι που τον βρήκε να κάθεται στο κρεβάτι με τα μάτια ορθάνοιχτα, σε πολύ μικρή απόσταση να κοιτάζει αποσβολωμένος της οθόνη του iPad. Το παιδί ήταν σα να είχε
πέσει σε κατατονική λήθαργο.
Υπάρχει λόγος που οι γονείς που σχετίζονται με την τεχνολογία είναι αυτοί που είναι και πιο προσεκτικοί με τα παιδιά τους. Οι περισσότεροι άνθρωποι της τεχνολογίας και οι μηχανικοί από το Silicon Valley επιλέγουν σχολεία για τα παιδιά τους που δεν έχουν καμία σχέση με την τεχνολογία. Τα παραδείγματα είναι πολλά, οι ιδρυτές της Google, Sergey Brin και Larry Page δε πήγαν σε τεχνολογικό σχολείο, όπως και ο δημιουργός του Amazon, Jeff Bezos. Πολλοί γονείς από διαίσθηση και μόνο καταλαβαίνουν ότι οι τόσο φωτεινές οθόνες έχουν αρνητική επίδραση στα παιδιά. Τα επιθετικά ξεσπάσματα σε αυτά τα παιδιά είναι πολύ συχνό φαινόμενο, καθώς είναι τόσο εθισμένα στις συσκευές αυτές που απαβλακώνονται, αντιμετωπίζουν τα πάντα με απάθεια και χάνουν το ενδιαφέρον τους για το καθετί διαφορετικό όταν δεν είναι online.
Αλλά υπάρχουν και χειρότερα…
Τώρα ξέρουμε ότι τα βιντεοπαιχνίδια είναι μία μορφή ψηφιακών ναρκωτικών. Πρόσφατες έρευνες σε εγκεφάλους παιδιών δείχνουν ότι επηρεάζουν τον μετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου με τον ίδιο τρόπο που τον επηρεάζει η κοκαΐνη. Η τεχνολογία είναι τόσο διεγερτική που αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνης στον οργανισμό -η αίσθηση που εμπλέκεται περισσότερο στον εθισμό- όσο και στο σεξ.
Αυτή η εθιστική επίδραση εξηγεί ο νευροεπιστήμονας στο UCLA, Dr. Peter Whybrow, ονομάζεται ”ηλεκτρονική κοκαΐνη” και οι Κινέζοι επιστήμονες την αποκαλούν ” Ψηφιακή ηρωΐνη”.
Ο εγκέφαλος του μικρού Γιαννάκη παίζοντας Minecraft μοιάζει με έναν εγκέφαλο υπό την επήρεια ναρκωτικών. Έτσι εξηγείται γιατί είναι τόσο δύσκολο να ξεκολλήσουμε τα παιδιά μπροστά από την οθόνη και γιατί ταράζονται τόσο πολύ όταν τελειώνει η ώρα που τους επιτρέπεται να είναι στον υπολογιστή. Επιπροσθέτως, εκατοντάδες κλινικές έρευνες δείχνουν ότι η υπερβολική έκθεση στην οθόνη προκαλεί κατάθλιψη, άγχος και επιθετικότητα και ένας gamer μπορεί να οδηγηθεί σε ψυχωτικές συμπεριφορές όταν χάνει επαφή με την πραγματικότητα.
Μετά από πολλά εμπόδια, η Έλενα κατάφερε να πάρει το τάμπλετ από τα χέρια του Γιάννη. Ο Γιάννης μετά από 4 χρόνια υποστήριξης, πηγαίνει πολύ καλύτερα. Έχει μάθει να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή με πολύ πιο υγιή τρόπο, έχει αρκετούς φίλους, παίζει και πάλι ποδόσφαιρο. Άλλα η μητέρα του είναι συνέχεια σε εγρήγορση, γιατί όπως με όλους τους εθισμούς, και αυτό μπορεί να ξαναεμφανιστεί σε αδύναμες στιγμές.
Χαρμπέα Ιωάννα κοινωνιολόγος/συγγραφέας
ΠΗΓΗ στοιχείων: infokids