(Το άρθρο αυτό αναφέρεται στους γονείς των παιδιών τυπικής ανάπτυξης και στους γονείς των παιδιών με ιδιαιτερότητες / ειδικές ανάγκες)
Είναι γεγονός ότι τα σχολεία άνοιξαν! Γεγονός είναι και ότι οι μικροί μας φίλοι, αναφερόμενη στους μαθητές της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και ειδικότερα σε εκείνους που φοιτούν στα τυπικά αλλά και στα ειδικά δημοτικά σχολεία, δεν το έχουν συνειδητοποιήσει! Σε κάποιο σοκάκι, σε κάποια παιδική χαρά ή σε κάποια παραλία έχουν αφήσει το μυαλουδάκι τους με αποτέλεσμα αλλού να βρίσκεται το σώμα και αλλού ο νους!Δεν έχουν και άδικο, όμως οι 3 μήνες θεωρείται ένα πολύ γενναίο χρονικό διάστημα αποφόρτισης και ξεκούρασης αυτών. Ο Σεπτέμβριος άλλωστε είναι μήνας αλλαγών και γενικότερα προσαρμογών, τόσο σημαντικός όμως, ώστε γονείς και εκπαιδευτικοί θα πρέπει να βάλουν τα δυνατά τους για μπορέσουν να βοηθήσουν τους μαθητές να βρούνε τους ρυθμούς τους με απώτερο σκοπό να ανταπεξέλθουν στις μαθητικές τους υποχρεώσεις.
Θα πρέπει λοιπόν να δώσουμε μεγάλη βαρύτητα στο πρόγραμμα ως έννοια αλλά κυρίως ως εφαρμογή. Προσωπική εμπειρία χρόνων, μου διδάσκει καθημερινά μέσα από το επάγγελμά μου, ότι το σταθερό (όσο τουλάχιστον γίνεται) πρόγραμμα ενός μαθητή αποτελεί τον βασικότερο παράγοντα σωστής οργάνωσης και ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις του. Όταν αναφερόμαστε στη λέξη πρόγραμμα, ως σημασιολογική ερμηνεία, το μυαλό μας πηγαίνει στον ορισμό εκείνον της γνωστοποίησης των ενεργειών που ο καθένας μας έχει σκοπό να οργανώσει αρχικά και έπειτα να οδηγηθεί στην πράξη και ολοκλήρωση αυτών. Όταν θέλουμε να «βάλουμε» ένα παιδί σε πρόγραμμα, σίγουρα δε θα πατήσουμε ένα κουμπί και ως δια μαγείας θα συντονίσουμε το παιδί ώστε να προγραμματιστεί και να φέρει τα «επιθυμητά» αποτελέσματα στο σπίτι. Θα ήταν ανούσιο να επεκταθώ περαιτέρω στην έννοια του προγράμματος και τους τρόπους εφαρμογής, καθώς δεν υπάρχει ένα πρότυπο προγράμματος που θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε όλοι και να το μιμηθούμε ώστε να μας οδηγήσει σε μια επιτυχία. Το πρόγραμμα είναι ένα σύστημα που εμείς οι ίδιοι θα φτιάξουμε ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε παιδιού. Προτού το οργανώσουμε θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πολλές παραμέτρους, τις οποίες ο κάθε γονιός θα πρέπει να γνωρίζει και έπειτα να ενημερώσει τον εκπαιδευτικό. Σε αυτό το σημείο οφείλω να επισημάνω ότι οι γονείς θα ΠΡΕΠΕΙ να ενημερώνουν τον εκπαιδευτικό για οποιοδήποτε πρόβλημα οποιασδήποτε φύσης παρουσιάζει το παιδί τους. Είναι αναγκαίο ο κάθε εκπαιδευτικός να είναι ενήμερος για τυχόν προβλήματα και είναι υποχρεωμένους βάσει νόμου αλλά φυσικά και προσωπικής του συνείδησης, να τηρεί το ιστορικό του κάθε παιδιού απόρρητο. Όσο αναγκαίο λοιπόν κρίνεται για τον εκπαιδευτικό να έχει ενημερωθεί για το κάθε ιστορικό παιδιού άλλο τόσο αναγκαίο κρίνεται και για τον γονέα να ενημερώσει τον εκπαιδευτικό.
Στη συνέχεια θα πρέπει να φτιάξουν ένα πρόγραμμα στο οποίο θα περιλαμβάνονται όλες οι ημέρες της εβδομάδας . Συγκεκριμένα, από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή θα πρέπει το πρόγραμμά τους να είναι σταθερό όσον αφορά στις ώρες που αφιερώνονται στη μελέτη, στο φαγητό αλλά και στον ύπνο.
Προτείνεται λοιπόν:
- Να υπάρχει συγκεκριμένη ώρα το βράδυ την οποία τα παιδιά θα πέφτουν για ύπνο και θα πρέπει να συμπληρώνουν το λιγότερο 8 ώρες ύπνου
Να επιστρέφουν από το σχολείο και να αφιερώνουν λίγη ώρα στο να συζητάνε με τους γονείς τους τι πήγε καλά στη μέρα τους και τι όχι. Τι τους έκανε χαρούμενους αλλά και τι τους στεναχώρησε. Ακόμα και εάν στο μαθησιακό κομμάτι κάτι δεν πήγε καλά να έχουν το θάρρος να το αποδέχονται και να το λένε στους γονείς οι οποίοι από τη μεριά τους θα πρέπει να είναι πολύ δεκτικοί και να μην αποθαρρύνουν τα παιδιά τους, όταν δεν φέρουν τα επιθυμητά για εκείνους αποτελέσματα. Όσον αφορά στα παιδιά με ιδιαιτερότητες (παιδιά που δεν έχουν λόγο ή που δεν μπορούν να εκφραστούν συναισθηματικά), όταν επιστρέφουν από το σχολείο , είναι πολύ σημαντικό οι γονείς αυτών , να ανοίγουν τη σάκα τους μπροστά στο παιδί και να ξεφυλλίζουν τα τετράδια, τα μπλοκ, τα φύλλα εργασίας και με ένα χαμόγελο να το επιβραβεύουν λέγοντας ένα «μπράβο, τα κατάφερες»! - Να τρώνε το μεσημεριανό τους, κατά προτίμηση σε μια ώρα που να συγκεντρώνεται όλη η οικογένεια στο τραπέζι. Σε αυτό το σημείο θέλω να επισημάνω πως η διατροφή των παιδιών θα πρέπει να είναι ελεγχόμενη καθώς έρευνες ειδικά της τελευταίας δεκαετίας έδειξαν ότι οι τροφές που επιλέγουμε καθημερινά, ειδικά στα παιδιά, επηρεάζουν σε μέγιστο βαθμό των εγκέφαλο και της πολλαπλές λειτουργίες του. Δια αυτόν τον λόγο, οι γονείς να προτιμούν μεσογειακή διατροφή, να προσθέτουν ψάρι, λευκό κρέας και πολλά φρούτα. Να αποφεύγεται σοκολάτα και τα τυποποιημένα σνακ , ειδικά στα παιδιά με ιδιαιτερότητες, καθώς η κατανάλωση των παραπάνω ευθύνεται για την ένταση και υπερκινητικότητα και άλλοτε για την υποτονικότητα στα παιδιά. Ο εγκέφαλος «αγαπάει» τα φρούτα και το νερό, προσθέστε τα λοιπόν στην καθημερινότητά του με οποιονδήποτε τρόπο!
- Να δίνεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα μετά το φαγητό στα παιδιά, για να ξεκουράζονται και να μπορέσει να γίνει σωστά η διαδικασία της πέψης. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως μετά το φαγητό παρατηρείται υπνηλία, οπότε είναι λάθος να πιέσουμε το παιδί να κάνει τα μαθήματά του
- Να προτιμάτε απογευματινές ώρες να κάνετε τα μαθήματα, χωρίς άγχος και πίεση. Να υπάρχει ο έλεγχος από τη μεριά των γονέων αλλά να μη γίνεται με τρόπο εκβιαστικό καθώς το παιδί όταν το αισθανθεί αποκτά αρνητική στάση στον μαθησιακό τομέα αλλά και στο πρόγραμμα που θα εφαρμόζεται καθημερινά. Έτσι, όταν θα έρχεται η ώρα του διαβάσματος , το παιδί, θα βρίσκει δικαιολογίες είτε να αποφύγει είτε να αποκρύψει τις εργασίες του. Όσον αφορά στους μαθητές με ιδιαιτερότητες, οι συνεδρίες με λογοθεραπευτή, ειδικό ψυχολόγο, ειδικό παιδαγωγό, εργοθεραπευτή, φυσικοθεραπευτή θα πρέπει να γίνονται απογευματινές ώρες. Ακόμα και στο σπίτι όταν καλούν οι γονείς κάποιον ειδικό παιδαγωγό για να βοηθηθεί το παιδί θα πρέπει αυτό να συμβαίνει απόγευμα και όχι μετά το σχολείο.
- Να αφιερώνεται χρόνος στην προσωπική, ατομική υγιεινή φροντίδα του παιδιού. Θα πρέπει να υπάρχει μία σειρά, μπάνιο, πλύσιμο προσώπου και βούρτσισμα δοντιών κάθε βράδυ πριν τα παιδιά πέσουν για ύπνο.
- Να φτιάχνουν τη σάκα μόνα τους για την επόμενη ημέρα κοιτώντας το πρόγραμμα του σχολείου. Είναι πολύ σημαντικό να μπορούν να οργανώσουν τη σάκα τους. Τους βοηθάει στην γενικότερη οργάνωση του εαυτού τους. Όσον αφορά στα παιδιά με ιδιαιτερότητες, οι γονείς θα πρέπει το βράδυ, πριν κοιμηθούν, να φτιάχνουν τη σάκα τους μαζί. Να προσπαθήσουν να ανοίγουν την κασετίνα και να τοποθετούν μέσα κάθε αντικείμενο και να το ονοματίζουν. Στα παιδιά που δεν έχουν λόγο θα πρέπει να τυπωθούν εικόνες με τη σάκα, αλλά και με ότι περιλαμβάνει η σάκα του( βιβλία, τετράδια, μπλοκ, φάκελοι, κουτί μαρκαδόρων, κασετίνα..).
Αυτοί είναι κάποιοι απλοί αλλά πολύ σημαντικοί τρόποι για τη δημιουργία ενός προγράμματος που θα τηρείται από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Τα σαββατοκύριακα ανάλογα και με τις δραστηριότητες του κάθε παιδιού το πρόγραμμα θα μπορεί να προσαρμόζεται και να περιλαμβάνει περισσότερες φυσικά δραστηριότητες χαλάρωσης, παιχνιδιού και ελεγχόμενη πάντα χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των τάμπλετ.
«να θυμάστε πως ΟΛΑ τα παιδιά, αντιλαμβάνονται πολλά περισσότερα από όσα πιστεύουμε εμείς οι ¨μεγάλοι¨…να μιλάτε στα παιδιά σας όμορφα και ώριμα…να τα ενθαρρύνετε και να τα ελέγχετε πάντα διακριτικά να βάζετε τα όρια..να μη ξεχνάτε να τους δείχνετε καθημερινά ότι είστε δίπλα τους και ότι τα αγαπάτε. Άλλωστε, ό,τι κάνουμε πάντα με αγάπη φέρει και τα αντίστοιχα επιθυμητά αποτελέσματα!»