Εξισορρόπηση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής – Προβλέπει 4μηνη αμειβόμενη και αμεταβίβαστη γονική άδεια μέχρι τα παιδιά να γίνουν 8 ετών

Με ευρεία πλειοψηφία 490 ψήφων υπέρ, 82 κατά και 42 αποχές ενέκρινε σήμερα, στις Βρυξέλλες, κατά την διάρκεια της Μίνι-Ολομέλειάς του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την  Οδηγία για την εξισορρόπηση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, με την οποία κατοχυρώνονται τα ελάχιστα δικαιώματα γονικής αδείας για εργαζόμενους γονείς παιδιών μέχρι 8 ετών- και όχι 12 όπως προέβλεπε ακόμη και η αρχική πρόταση της Κομισιόν-, αλλά και για εργαζόμενους που έχουν τη φροντίδα ηλικιωμένων, ατόμων με αναπηρία και άλλων εξαρτώμενων μελών της οικογένειας.

Την Οδηγία υπερψήφισε η πλειοψηφία των ευρωβουλευτών της Ευρωομάδας της Αριστεράς και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α,  παρά το γεγονός ότι βρίσκεται πίσω από τα αιτήματα και τις ανάγκες των εργαζόμενων, ιδιαίτερα των γυναικών, αλλά και κάτω από το επίπεδο των αντίστοιχων εθνικών ρυθμίσεων που ισχύουν σε πολλές χώρες της ΕΕ.

«Η Οδηγία δεν είναι αυτή  που φανταζόμουν, όταν ξεκίνησα να δουλεύω αυτό τον φάκελο, είναι όμως ένα πρώτο βήμα που θα επιτρέψει σε εκατομμύρια γονείς στην Ευρώπη να είναι  στη ζωή των παιδιών τους σήμερα, ώστε να είναι στις αναμνήσεις τους αύριο», τόνισε στην παρέμβασή της η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα.

Το τελικό κείμενο της Οδηγίας, όπως εγκρίθηκε, προβλέπει: 

• τουλάχιστον δέκα (10) εργάσιμες μέρες άδεια πατρότητας, μετ’ αποδοχών στο επίπεδο της άδειας για λόγους υγείας (επίδομα ασθενείας). Το δικαίωμα αφορά τους πατέρες και αντίστοιχους δεύτερους γονείς, όπου αυτό αναγνωρίζεται από το εθνικό δίκαιο και παρέχεται για την περίοδο της γέννας, αλλά και σε περίπτωση θνησιγένειας.
• τέσσερις (4) μήνες ελάχιστη περίοδος γονικής άδειας, από τους οποίους δύο (2) μη μεταβιβάσιμοι στον δεύτερο γονέα, αμειβόμενοι σε επίπεδο που θα καθορίσει η κυβέρνηση κάθε Κράτους-Μέλους. Αυτή η άδεια είναι ατομικό δικαίωμα και μπορεί να ζητηθεί μέχρι  τα παιδιά να γίνουν 8  ετών.
• πέντε (5) ημέρες άδεια ανά έτος, ανά εργαζόμενο γονέα για φροντίδα εξαρτώμενων προσώπων της οικογένειας, αμειβόμενη σε επίπεδο που θα καθορίσουν η κυβέρνηση κάθε Κράτους-Μέλους. Η άδεια αυτή αφορά σε εργαζόμενους γονείς που παρέχουν προσωπική μέριμνα και φροντίδα σε συγγενείς ή μέλη του ίδιου νοικοκυριού τα οποία έχουν σοβαρές ιατρικές παθήσεις ή αναπηρίες.
• δικαίωμα για «ευέλικτες μορφές εργασίας» για τους εργαζόμενους γονείς, όπως μεταξύ άλλων η τηλεργασία. Οι γονείς και όσοι ασκούν επιμέλεια θα μπορούν να αιτηθούν τη μετατροπή των συνθηκών εργασίας τους όπου αυτό είναι εφικτό, μέσω τηλεργασίας ή ευέλικτων ωραρίων. Κατά την εξέταση αιτημάτων για ευέλικτή εργασία, οι εργοδότες θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο τις δικές τους  ανάγκες, αλλά και τις ειδικές ανάγκες που έχουν οι γονείς παιδιών με αναπηρίες ή μακροχρόνιες ασθένειες, καθώς και των μονογονεϊκών οικογενειών.

Η Οδηγία ζητεί επίσης από τα Κράτη-Μέλη να θέσουν ικανοποιητικά επίπεδα αποδοχών ή επιδομάτων για την ελάχιστη μη μεταβιβάσιμη περίοδο γονικής άδειας, λαμβάνοντας υπόψη ότι η γονική άδεια συχνά έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια εισοδημάτων για την οικογένεια και ότι το υψηλότερα αμειβόμενο μέλος της οικογένειας (το οποίο συχνά είναι άνδρας) θα πρέπει να μπορεί να κάνει χρήση αυτού του δικαιώματος. Τα κράτη μέλη που έχουν ήδη θεσπίσει μισθό ή επιδόματα που αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 65% του καθαρού μισθού του εργαζομένου, για διάστημα γονικής άδειας τουλάχιστον έξι μηνών για κάθε γονέα, μπορούν να διατηρήσουν σε ισχύ τα δικά τους συστήματα.

Από τις 51 τροπολογίες που  κατέθεσε η Ευρωβουλεύτρια Κ. Κούνεβα επί του αρχικού σχεδίου Οδηγίας, 12 πέρασαν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει στο τελικό κείμενο  που συμφωνήθηκε μεταξύ Ευρωκοινοβουλίου και Συμβουλίου. Δυστυχώς, δεν έγινε δεκτή η τροπολογία της Κ. Κούνεβα για αμοιβή  των αδειών στο 100% του μισθού. Άλλες τροπολογίες που κατατέθηκαν και αφορούσαν σε ειδική μέριμνα για τις μονογονεϊκές οικογένειες, τους γονείς ή/και παιδιά με αναπηρίες αλλά και τροπολογίες που ζητούσαν «προσαρμόσιμες» αντί για «ευέλικτες» ρυθμίσεις εργασίας, επέκταση των αδειών και για τους αυτοαπασχολούμενους, αλλά και κάλυψη των «ψευδοαπασχολούμενων», αποδυναμώθηκαν και βρέθηκαν στις εισαγωγικές σκέψεις της Οδηγίας και όχι στο διατακτικό.

«Το τελικό κείμενο, όπως αυτό μας έφτασε για υιοθέτηση μετά τις διαπραγματεύσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, δεν μας ικανοποιεί. Αποδυναμώθηκε, ειδικά ως προς το κομμάτι που αφορά στις αμοιβές των αδειών, αλλά και τον χρόνο που μπορούν να ζητηθούν.  Ωστόσο, το υπερψηφίσαμε γιατί θα δώσει την  ευκαιρία βελτίωσης της κατάστασης σε εκατομμύρια εργαζόμενους γονείς σε πολλές χώρες της ΕΕ που δεν έχουν αντίστοιχες ρυθμίσεις», σχολίασε μετά το τέλος της ψηφοφορίας η Κ. Κούνεβα.

Ακολουθεί το κείμενο της παρέμβασης της Κ. Κούνεβα στην ολομέλεια:

«Γονιός: Πώς να ορίζεται άραγε; «Είναι το τόξο από το οποίο τα παιδιά σαν ζωντανά βέλη ξεκινάνε να πάνε μπροστά», έγραψε στο ποίημά του “Προφήτης” ο Χαλίλ Γκιμπράν. Η Οδηγία για την εξισορρόπηση ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής, δεν είναι αυτή που φανταζόμουν, όταν ξεκίνησα να δουλεύω αυτόν τον φάκελο. Δυστυχώς, δεν αναθεώρησε την άδεια μητρότητας, παρά τις πιέσεις μας. Ρυθμίζει δε ελάχιστα τις άδειες για τους γονείς που εργάζονται. Είναι όμως ένα πρώτο βήμα που θα επιτρέψει σε εκατομμύρια γονείς στην Ευρώπη να είναι στη ζωή των παιδιών τους σήμερα, ώστε να είναι στις αναμνήσεις τους αύριο. Γι’ αυτό το αύριο δουλεύουμε και θα συνεχίσουμε. Για μια Ευρώπη κοινωνικότερη, δικαιότερη. Για μια Ευρώπη με μέλλον!»