Ένα σπουδαίο Διεθνές Συνέδριο για την αναπηρία στην Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ. – Γράφει ο π. Ηρακλής Φίλιος
Ένα σπουδαίο Διεθνές Συνέδριο με τίτλο ‘’Προσβασιμότητα – Αναπηρία – Εκκλησία’’ διοργανώθηκε αυτές τις μέρες (2 – 4 Νοεμβρίου 2023) στην Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. από το Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού του Α.Π.Θ. και υπό την αιγίδα του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου.
Στο Συνέδριο συμμετείχαν προσωπικότητες από το διεθνές θεολογικό στερέωμα. Όσον αφορά τη θεματική του συνεδρίου ενδεικτικά αναπτύχθηκαν οι εξής ενότητες: Η προσβασιμότητα ως ανθρώπινο δικαίωμα κι ως θεολογική επιταγή, η εκκλησιαστική αρχιτεκτονική και προσβασιμότητα, η εκκλησιαστική λατρευτική πράξη και προσβασιμότητα, οι κανόνες της Εκκλησίας και η θεολογική προσβασιμότητα για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, ο θεολογικός λόγος προσβάσιμος στα άτομα με ειδικές ανάγκες, η θεολογική κατανόηση του ανθρώπινου προσώπου και η αναπηρία, η ποιμαντική στήριξη στα άτομα με αναπηρία, οι ηθικές και κοινωνικές πτυχές της αναπηρίας και η επιταγή της προσβασιμότητας.
Κατά την έναρξη του Διεθνούς Συνεδρίου παρέστησαν και απηύθυναν χαιρετισμό ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών, ενώ χαιρετισμό απέστειλε και ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Φιλόθεος. Επίσης, παρέστησαν και απηύθυναν χαιρετισμό ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής κ. Χρυσόστομος Σταμούλης, ο Πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού κ. Απόστολος Κραλίδης, εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι των Ιερών Μητροπόλεων Ν. Κρήνης και Καλαμαριάς, Ξάνθης και Περιθεωρίου, Αλεξανδρουπόλεως και άλλοι. Χαιρετισμό απέστειλε η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος.
Μεταξύ των εισηγητών, παρευρέθηκαν και μίλησαν ο Αρχιδιάκονος του Οικουμενικού Θρόνου και Θεολογικός Σύμβουλος του Οικουμενικού Πατριάρχη επί οικολογικών θεμάτων π. Ιωάννης Χρυσαυγής, ο οποίος τον Σεπτέμβριο κατέστη πρώτος εκτελεστικός διευθυντής του Οικουμενικού Ινστιτούτου Huffington της Θεολογικής Σχολής Τιμίου Σταυρού Βοστώνης, ο Fr. Emmanuel Agius, καθηγητής Ηθικής Θεολογίας της Καθολικής Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μάλτας, η κα. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη, Καθηγήτρια Καινής Διαθήκης στο Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού Α.Π.Θ., ο κ. Βασίλειος Τσίγκος, Καθηγητής Δογματικής στο Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού Α.Π.Θ., ο κ. Θεόδωρος Γιάγκου, Καθηγητής Κανονικού Δικαίου στο Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού Α.Π.Θ., η κα. Katherin Karam McCray, Υποψ. Δρ Θρησκευτικής Ηθικής στο Πανεπιστήμιο του Toronto, USMC (Καναδάς), ο Πρωτ. Αθανάσιος Γκίκας, Καθηγητής Ποιμαντικής και Εξομολογητικής στο Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού Α.Π.Θ., ο κ. Οικονόμος Κωνσταντίνος Παπανικολάου, Δρ. Πανεπιστημίου Winchester, η κα. Χριστίνα Λάππα, Δρ. Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η κα. Μαρία Ράντζου, Επικ. Καθηγήτρια Κατηχητικής και Χριστιανικής Παιδαγωγικής στο Τμήμα Θεολογίας Α.Π..Θ κ. ά.
Όπως σημειώνεται και στο site του Συνεδρίου (www.disabilityconference.gr): «Το παρόν, λοιπόν, Συνέδριο κινείται στο πλαίσιο αυτού του προβληματισμού κι έχει ως στόχο του να διερευνήσει, πρώτον, ποιες είναι οι προϋποθέσεις και οι δυνατότητες ανάπτυξης ενός «προσβάσιμου» θεολογικού λόγου στα άτομα με αναπηρία και, δεύτερον, κατά πόσο και με ποιους τρόπους η εκκλησιαστική ζωή και πράξη μπορεί να είναι προσβάσιμη σε ανθρώπους με ποικίλες ειδικές ανάγκες. Σκοπός του συνεδρίου είναι να φέρει σε μία γόνιμη συνάντηση θεολόγους και εκκλησιαστικούς φορείς, εκπροσώπους των ομάδων ατόμων με αναπηρία, ειδικούς στο χώρο της αναπηρίας εκτός του θεολογικού χώρου και επιστήμονες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της αναπηρίας, να θέσει και να επεξεργαστεί τους προβληματισμούς που θα προκύψουν από το διάλογο μεταξύ των εμπλεκόμενων συνομιλητών, να προτείνει δράσεις και να διατυπώσει θεολογικές και ποιμαντικές προτάσεις που θα λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες των ατόμων με αναπηρία».
Στην Θεία Λειτουργία που τελέστηκε το Σάββατο 4 Νοεμβρίου στον Ιερό Ναό Αγίας Τριάδος της Θεολογικής Σχολής, παρέστη και ο καθηγητής θεολογίας και διερμηνέας της νοηματικής κ. Στράτος Πατρινός, ο οποίος άσκησε το λειτούργημά του, αυτό της ερμηνείας των λόγων και τελουμένων στην Θεία Λειτουργία διά της νοηματικής. Το ίδιο έπραξε και στο Συνέδριο με την ερμηνεία των εισηγήσεων διά της νοηματικής. Ο ίδιος τις τρεις Κυριακές του μήνα διά της νοηματικής ερμηνεύει την Θεία Λειτουργία στην ΕΡΤ1. Τα όσα σημείωσε στο Συνέδριο ήταν πολύ χρήσιμα για να αντιληφθούμε το λειτούργημα του αλλά και τις ανάγκες των κωφών.
Θέλω να σημειώσω πως το Οικουμενικό Πατριαρχείο και συγκεκριμένα ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος όλα αυτά τα χρόνια επιδεικνύει τεράστιο ενδιαφέρον για ζητήματα που άπτονται του ανθρωπίνου προσώπου και των αναγκών της σύγχρονης κοινωνίας. Κι όλα αυτά σε πείσμα μιας εποχής που απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από τον Θεό και υποβαθμίζει τη σημασία του ανθρωπίνου προσώπου ως κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση Θεού δημιούργημα. Τα Συνέδρια, όπως το παρόν, εστιάζουν σε καίρια σημεία της σύγχρονης κοινωνίας και των προβλημάτων της, καταθέτοντας θετικές προτάσεις για την επίλυση των ζητημάτων που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο μέσα από τον ευαγγελικό, πατερικό λόγο και την επιστήμη που ως δώρο Θεού υπηρετεί τον άνθρωπο και όχι να συμβαίνει ο άνθρωπος να υπηρετεί την επιστήμη και να φτάνουμε πολλές φορές μέχρι και την απώλεια ιερότητας του ανθρωπίνου προσώπου.
Τα ΑΜΕΑ ως ζωντανές εικόνες του ζωντανού Θεού είναι καιρός να εισέλθουν στην ενοριακή και εκκλησιαστική ζωή, δίνοντας τους ευκαιρίες και όχι αποκλείοντας τους. Υπάρχουν θέσεις από τις οποίες μπορούν να συμβάλλουν στην ποιμαντική δραστηριότητα και ζωή της Εκκλησίας. Αρκεί να σκεφτούμε πως με τα ιδιαίτερα χαρίσματα τους έχουν την ικανότητα και δυνατότητα να αποτελέσουν ενεργά μέλη της Εκκλησίας και όχι απλά θεατές των εξελίξεων.
Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσουμε θερμά τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής του Διεθνούς Συνεδρίου και ιδιαίτερα τον π. Ιωάννη Χρυσαυγή και τον π. Αθανάσιο Γκίκα για την τιμητική πρόσκληση να παραστούμε στο Διεθνές Συνέδριο μαζί με την αδερφή μου Φωτεινή Φίλιου, Εκπαιδευτικό Ειδικής Αγωγής, ως ομιλητές.
Πρεσβύτερος Ηρακλής Φίλιος (Θεολόγος, Βαλκανιολόγος)
Εφημέριος Διάβας – Ι.Μ. Σταγών και Μετεώρων
