Το αλλεργικό άσθμα είναι μία χρόνια νόσος του αναπνευστικού που προσβάλλει περίπου το 5% των παιδιών και το 2,5% των ενηλίκων στην Ελλάδα. Περίπου 300 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από άσθμα στον πλανήτη, ενώ περίπου 250.000 άνθρωποι πεθαίνουν από άσθμα κάθε χρόνο. Οι θάνατοι από άσθμα, ωστόσο, μειώνονται διαρκώς, λόγω της αποτελεσματικής θεραπείας. Αντίθετα, η συχνότητα του άσθματος και των αλλεργιών αυξάνεται.
Εξελίσσεται έντονα ιδιαίτερα την άνοιξη με τις αλλεργίες της εποχής .
Ο πνευμονολόγος προβαίνει στη διάγνωση του άσθματος με τις παρακάτω μεθόδους:
- ιστορικό και φυσική εξέταση
- σπιρομέτρηση
- ροομέτρηση
Οι αεραγωγοί (βρόγχοι) των πασχόντων από άσθμα είναι περισσότερο ευαίσθητοι σε διάφορα ερεθίσματα και αντιδρούν εντονότερα σε σχέση με άτομα που δεν πάσχουν από άσθμα, με φλεγμονή και σύσπαση των μυών των τοιχωμάτων τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται η διάμετρός τους. Τότε ο αέρας που διέρχεται μέσα από τους στενωμένους βρόγχους προκαλεί τα κυριότερα συμπτώματα του άσθματος που είναι βήχας – συριγμός/σφύριγμα ιδίως στον ύπνο – σφίξιμο στο θώρακα – δύσπνοια – πιο εύκολη κόπωση.
Η βαρύτητα της νόσου εκτιμάται από τη συχνότητα και τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα των περιοδικών σπιρομετρήσεων.
Οι ασθενείς με άσθμα έχουν μια γενετική (κληρονομική) προδιάθεση, αλλά τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά την έκθεση σε κάποιους εκλυτικούς παράγοντες. Τέτοιοι παράγοντες είναι οι λοιμώξεις (ιδιαίτερα οι ιογενείς), ερεθιστικοί παράγοντες στο περιβάλλον (σκόνη, γύρη από άνθη , τρίχωμα ζώων, υγρασία, καπνός, φάρμακα κ.λπ.) και η άσκηση. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να εκδηλωθεί σε όποια ηλικία της ζωής μας .
Τα συμπτώματα του άσθματος συνήθως υποχωρούν με την κατάλληλη θεραπεία. Η υποχώρηση των συμπτωμάτων δεν σημαίνει και πλήρη εξαφάνιση της φλεγμονής των βρόγχων. Η φαρμακευτική αγωγή πρέπει να είναι μακροχρόνια με στόχο την καταστολή της φλεγμονής και την αποφυγή επανεμφάνισης συμπτωμάτων. Η πρόωρη διακοπή της αγωγής από τον ίδιο τον ασθενή χωρίς ή παρά τη συμβουλή του ιατρού είναι το συχνότερο σφάλμα στην αντιμετώπιση του άσθματος.
Κάποιοι άνθρωποι με άσθμα εμφανίζουν ελάχιστα συμπτώματα λίγες φορές στη ζωή τους, ενώ κάποιοι άλλοι εμφανίζουν καθημερινά συμπτώματα με σημαντικές επιπτώσεις στην καθημερινότητά τους. Κάθε ασθενής χρειάζεται εξατομικευμένη θεραπευτική αντιμετώπιση από τον ειδικό ιατρό για το άσθμα που είναι ο πνευμονολόγος.