Αθανάσιος Καρνέζης: Καλή σχολική χρονιά

Η έναρξη της σχολικής χρονιάς πάντα είχε δυσκολίες και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια λόγω των οικονομικών δυσχερειών και των συνεχών αλλαγών των κυβερνητικών σχημάτων.

Από admin Δημοσίευση Σεπ 12, 2015 -9:10

Ωστόσο, η φετινή χρονιά παρουσιάζει τη σχολική εικόνα σε ένα πλήρες γκρίζο σκηνικό.

Δυστυχώς ο λόγος για αυτή τη δραματική εξέλιξη δεν είναι μόνο οικονομικός, που τείνει να αποτελεί και τη δικαιολογία για την κάθε λογής πολιτική ανικανότητα. Βασικότατος λόγος εμφάνισης των πολλαπλών προβλημάτων στην εκπαίδευση είναι η έλλειψη ακόμα ενός γενικού σχεδίου για το «σχολικό γίγνεσθαι».

Αντί οι ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας να ασκήσουν μια πολιτική συμμαζέματος της όλης κατάστασης, είχαν ως στόχο την εκδήλωση διάφορων λαϊκίστικων και δημαγωγικών αντιλήψεών. Γνωρίσαμε τις πρωτόγνωρες επιλογές του Υπουργείου όσον αφορά την έννοια της αριστείας και τον θεσμό των πρότυπων και πειραματικών σχολείων και την επιστροφή της πλήρους κομματικοποίησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και την πλήρη τακτοποίηση των «δικών μας παιδιών», του λιγότερου κράτους της νεοφιλελεύθερης αντίληψης για λιγότερη παιδεία. Είδαμε επίσης την αδυναμία αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων και το βάλτωμα των αναπτυξιακών δυνατοτήτων στην παιδεία, ενώ το όλο κλίμα της διαχειριστικής πολιτικής είναι άκρως αρνητικό αρκεί να σημειώσουμε ότι και οι υπηρεσιακές μεταβολές των εκπαιδευτικών έχουν καθυστερήσει πολύ πέραν του δέοντος. Έτσι χιλιάδες εκπαιδευτικοί δεν γνωρίζουν πού θα εργαστούν, με αποτέλεσμα τα σχολεία να παρουσιάζουν σοβαρά κενά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν σ’ αυτό το πρόβλημα προστεθεί και η αδυναμία των αναγκαίων διορισμών, τότε γίνεται αντιληπτό τοις πάσι ότι οι ελλείψεις των εκπαιδευτικών θα είναι το κύριο πρόβλημα στη φετινή σχολική χρονιά, αφού υπολογίζονται σε 20.000 τα κενά των εκπαιδευτικών! Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας δεν είχε και δεν έχει ούτε τη γενική εικόνα των προβλημάτων και απλώς …περιμένει τον χρόνο να “εκδηλωθει” το όλο εκπαιδευτικό τοπίο.

Τα όσα, παράλογα, διαδραματίζονται τους τελευταίους μήνες, κορυφώθηκαν με τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος στις 5 Ιουλίου 2015, και των εκλογών στις 20 Σεπτεμβρίου 2015 όπου η περιγραφή των γεγονότων υπερβαίνει κάθε φαντασία.

Η διατύπωση θέσεων και απόψεων που δεν έχουν λογική βάση, θέσεων που είναι λογικά ασυνάρτητες, θέσεων που δεν αντέχουν στη βάσανο της απλής λογικής, στον αγγλοσαξονικό κόσμο αποκαλείται logical fallacy (λογική πλάνη). Η διδασκαλία της αποφυγής αυτής της πλάνης αποτελεί συστατικό στοιχείο στα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα, ιδίως στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο σεβασμός των κανόνων της λογικής είναι βασική αρχή του τρόπου σκέψης στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Στην ελληνική κοινωνία, όχι μόνον δεν διδάσκεται αλλά και συστηματικά αγνοείται.

Η λογική πλάνη έχει μια πολύ σημαντική, πολιτική πλέον, παρενέργεια. Εμποδίζει και αποτρέπει την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης (critical thinking).

Η κριτική σκέψη είναι «η διανοητικά πειθαρχημένη διαδικασία της ενεργού και επιδέξιας εννοιολόγησης, εφαρμογής, ανάλυσης, σύνθεσης και/ή αξιολόγησης πληροφοριών που συγκεντρώθηκαν, ή προήλθαν, από την παρατήρηση, την εμπειρία, τον στοχασμό, τον λογικό συλλογισμό ή την επικοινωνία, που αποτελεί οδηγό για τη διαμόρφωση πεποιθήσεων και την ανάληψη δράσης», σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το Εθνικό Συμβούλιο για την Αριστεία στην Κριτική Σκέψη (The National Council for Excellence in Critical Thinking).

Για το πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη της κριτικής σκέψης σ’ ένα δημοκρατικό πολίτευμα, αξίζει να αναφέρουμε το ακόλουθο περιστατικό: Τον Απρίλιο του 1955, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, είχε οργανωθεί μια μεγάλη συνάντηση-συζήτηση για το μέλλον του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, οι Αλμπέρ Καμύ, Άγγελος Κατακουζηνός, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Γιώργος Θεοτοκάς, Φαίδων Βεγλερής, Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας και Ευάγγελος Παπανούτσος. Εκεί, ο τελευταίος είχε υποστηρίξει ότι «οι θεμελιώδεις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι η προάσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και η ανάπτυξη κριτικής σκέψης».

Αλλά μήπως όλα αυτά τα καινούργια προβλήματα που πλήττουν την ελληνική παιδεία και οικονομία δεν είναι προβλήματα αλλά είναι «αριστερή πολιτική» (βλέπε ΣΥΡΙΖΑ) ή «νεοφιλελεύθερη πολιτική» (βλέπε Ν.Δ.) και η χώρα μας πορεύεται στο φωτεινό δρόμο της προόδου, που απλώς δεν τον έχουμε κατανοήσει;

Καλή σχολική χρονιά στους συναδέλφους καθηγητές, στους μαθητές, και στους γονείς και κηδεμόνες των παιδιών.

Ο Γραμματέας της Προοδευτικής Ενότητας Καθηγητών Ν. Τρικάλων Αθανάσιος Καρνέζης.