Ζώντας με τον καθημερινό φόβο – Άρθρο της Κοινωνιολόγου – Εγκληματολόγου Αντιγόνης Γρίβα

Ζούμε σε μια κοινωνία όπου χαρακτηρίζεται από την έννοια «κρίση». Υπάρχει κρίση ιδεών, κρίση αξιών, κρίση προτύπων, κρίση ταυτίσεων και κατ΄ επέκταση κοινωνική-οικονομική και πολιτική κρίση.

Ζούμε σε μια κοινωνία όπου χαρακτηρίζεται από την έννοια «κρίση». Υπάρχει κρίση ιδεών, κρίση αξιών, κρίση προτύπων, κρίση ταυτίσεων και κατ΄ επέκταση κοινωνική-οικονομική και πολιτική κρίση.

Καθημερινώς κατακλυζόμαστε από πληροφορίες που αφορούν κλοπές, οι οποίες, δυστυχώς, ορισμένες φορές καταλήγουν στην απώλεια ανθρώπινων ζωών. Δεν υπάρχει ενημερωτικό Δελτίο Ειδήσεων χωρίς να αναφερθεί τουλάχιστον μία κλοπή την ημέρα. Ωστόσο τι είναι αυτό που έχει αλλάξει; Τι προκαλεί αυτή την αύξηση και ποια είναι τα αίτια μιας κλοπής;

Πολλοί διερωτώνται, άραγε γίνονταν και τα παλιά χρόνια τόσο συχνά κλοπές; Αναζητώντας στοιχεία από περασμένους αιώνες, διαπιστώνουμε ότι οι κλοπές ήταν σπανιότερες και αυτό για δύο κυρίως λόγους : οι απλοί άνθρωποι ζούσαν με πολύ λίγα αγαθά, άρα λιγότερα αντικείμενα προς κλοπή. Επίσης φύλαγαν με αποφασιστικότητα τα λιγοστά τους αντικείμενα και σε περίπτωση που κάποιος προσπαθούσε να τους τα κλέψει δεν δίσταζαν να αντισταθούν και να τα υπερασπιστούν με κάθε μέσο.

Η σύγχρονη κοινωνία χαρακτηρίζεται από τις λεγόμενες «νέο-ανάγκες», ανάγκες οι οποίες δεν είναι απαραίτητες, αλλά είναι δημιούργημα της βιομηχανίας και των υποστηρικτών της, προς τέρψη του απλού καταναλωτή. Έτσι η ολοένα και μεγαλύτερη απόκτηση αγαθών έχει ως αποτέλεσμα και την αύξηση της εγκληματικότητας, ιδιαιτέρως σε περιόδους κρίσεως. Ποιές είναι ωστόσο οι ευκαιρίες που οδηγούν στη διάπραξη μιας κλοπής;

Καταρχήν θα πρέπει να υπάρχει ο εν δυνάμει εγκληματίας, ο οποίος μπορεί να είναι περιστασιακός ή χρόνιος εγκληματίας και όταν βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες να περάσει στην πράξη. Εν συνεχεία υπάρχει ο στόχος. Ο στόχος μπορεί να είναι από ένα κινητό τηλέφωνο, ένα γεμάτο πορτοφόλι μέχρι το αυτοκίνητο ή το σπίτι. Για να έχει ένας στόχος ενδιαφέρον για τον κλέφτη, λαμβάνεται υπόψη :

Α) Η χρηματική αξία ενός αντικειμένου προς κλοπή. Θα πρέπει να είναι μεγάλη ή ο όγκος της χρηματικής αξίας να είναι μεγάλος, δηλαδή πολλά μικρά αντικείμενα έχουν ως αποτέλεσμα μια μεγάλη χρηματική αξία.

Β) Η ορατότητα του στόχου παίζει σημαντικό ρόλο. Έτσι αντικείμενα τα οποία είναι εκτεθειμένα είναι ευκολότερα προσβάσιμα.

Γ) Η ελλιπής φύλαξη του αντικειμένου προς κλοπή. Καλλίτερος φύλακας του αγαθού θα πρέπει να είναι ο ιδιοκτήτης του ο οποίος θα πρέπει να λαμβάνει μέτρα πρόληψης.

Έτσι η συνάντηση σε ένα τόπο, σε δεδομένη στιγμή ενός εγκληματία και ενός μη φυλασσόμενου στόχου δημιουργεί την εγκληματική ευκαιρία.

Ας ελπίσουμε ότι το κράτος σε συνεργασία με την αστυνομία, τους τοπικούς φορείς και με τη συνδρομή εξειδικευμένων ατόμων, λαμβάνοντας υπόψη τη διεπιστημονική συνεργασία θα καταφέρουν νε περιορίσουν την εγκληματικότητα και να αυξήσουν το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών.

Αντιγόνη Γρίβα

Κοινωνιολόγος –Εγκληματολόγος