Η κάθε εορτή έχει νοήματα. Έχει πρόσωπα, βιώματα, συναντήσεις. Εορτή της Υπαπαντής. Η Παναγία φέρνει τον Χριστό στον ναό. Η Μητέρα οδηγεί τον Σωτήρα του κόσμου στον ναό. Όμως δεν θα μπορούσε διαφορετικά να σωθεί ο άνθρωπος; Θεός είναι. Κι όμως. Επιλέγει να κατέβει στον άνθρωπο. Αυτή η ενανθρώπιση δεν είναι φιλοσοφική θεωρία, ιδέα, απωθημένο ενός κόσμου που αδυνατούσε να βρει τον Θεό του. Είναι η πιο σημαντική και ταυτόχρονα αυθεντική έξοδος του Θεού στον κόσμο, στην κτίση, στην ιστορία.
Εκείνο που αξίζει να αναφερθεί είναι πως ο Χριστός όταν γεννήθηκε δεν απείχε από όσα όριζε ο Νόμος και οι τυπικές διατάξεις του. Περιτέμνεται, βαφτίζεται, η Μητέρα του τον φέρνει στον ναό, συχνάζει στον ναό, διδάσκει και εξηγεί τον Νόμο. Δεν δραπετεύει από όλα αυτά. Δεν μένει στην απολυτότητα ενός άκαμπτου νόμου. Χαρακτηριστική είναι η Θ’ Ωδή της εορτής της Υπαπαντής καθώς ψάλλουμε ‘’στη σκιά του γράμματος του νόμου, είδαμε τον τύπο εμείς οι πιστοί’’. Όταν η Μητέρα του τον πηγαίνει στον ναό και τον κρατάει στην αγκαλιά του ο Συμεών, η εικόνα αυτή έρχεται στο νου μας. Με στοργή, αγάπη, σεβασμό και πίστη η Μάνα κρατάει τον Υιό του Θεού.
Στην εορτή της Υπαπαντής γιορτάζουμε την ημέρα της μητέρας. Όλες οι άλλες γιορτές των υπόλοιπων ημερών του χρόνου (εορτή μητέρας, εορτή πατέρα, εορτή αγίου Βαλεντίνου) είναι ξενόφερτες και χωρίς κανένα θεολογικό υπόβαθρο. Κατά την ημέρα αυτή φέρνουμε στο νου μας την δική μας Μητέρα την Παναγία. Είναι η Μητέρα όλων των ανθρώπων. Και είναι ευτυχές το γεγονός ότι η Παναγία που δέχθηκε να υπουργήσει το μυστήριο αυτό της θείας ενανθρώπισης, είναι μία άνθρωπος. Γι’ αυτό και την νιώθουμε πολύ κοντά μας.
Όμως ο προβληματισμός παραμένει, έχοντας την αίσθηση πως γίνεται ολοένα και εντονότερος. Αυτή η ημέρα αναδεικνύει πολλές σκέψεις. Ομολογουμένως υπάρχει ένας προβληματισμός που έρχεται μέσα από την σύγκριση. Είναι σύγκριση προσώπων, στάσης κ.ο.κ.. Διττός ο προβληματισμός. Πρώτον, η σύγχρονη μητέρα εμπνέεται από το πρόσωπο της Μητέρας του Χριστού; Δεύτερον, πώς παιδαγωγεί το παιδί της σήμερα;
Πιστεύω πως αν οι μητέρες της εποχής μας είχαν ως πρότυπο την Θεοτόκο, αν προσπαθούσαν τις αρετές του προσώπου της να τις ενστερνιστούν, τότε η κατάσταση στην κοινωνία θα ήταν κατά πολύ διαφορετική. Δεν ζούμε σε κοινωνία αγίων. Το γνωρίζουμε. Ζούμε όμως σε μία κοινωνία που η λέξη ‘’άγιος’’ είναι ξεπερασμένη και κάθε προσπάθεια για μίμηση του προσώπου της Παναγίας, του Χριστού και των αγίων ερμηνεύεται ως αναχρονιστική και συντηρητική. Για να είσαι in σήμερα πρέπει να ακολουθείς το lifestyle, όσο ανόητο και αταίριαστο είναι με τον καθένα ξεχωριστά.
Η σύγχρονη μητέρα οδηγεί τα βήματα του παιδιού στον ναό; Φροντίζει κατά την περίοδο της κύησης να παιδαγωγεί το έμβρυο; Οι επιστήμονες μας λένε πως από την κοιλιά της μητέρας το έμβρυο διαμορφώνει χαρακτήρα υποσυνείδητα. Όλα αυτά βγαίνουν στην επιφάνεια μεγαλώνοντας το παιδί. Σε ένα σπίτι με φωνές, τσακωμούς, άσχημες κουβέντες, πώς θα αποκτήσει πνευματική υγεία το παιδί; Στην εποχή μας που είναι γεμάτη σύγχυση, μία εποχή όπου πολύς λόγος γίνεται για το κακό και τον διάβολο και λιγότερο για τον Χριστό και την σωτηρία, είναι άθλος ένα παιδί να μεγαλώσει με πνευματικά πρότυπα που ισχυροποιούν την υπόσταση του στην κοινωνία.
Κάναμε τα παιδιά μας κακομαθημένα. Μπορεί αυτό να λυπήσει κάποιους, είναι όμως η αλήθεια. Αυξήσαμε τον εγωισμό τους, καθώς τους τα έχουμε δώσει όλα, χωρίς να έχουν κοπιάσει τις περισσότερες φορές. Σήμερα τα παιδιά τα έχουν όλα και τίποτε δεν έχουν! Ουσιαστικά αν μπορέσουμε να αντιληφθούμε πόσα τους λείπουν, θα γινόμαστε τραγικά πρόσωπα. Η έγνοια των περισσοτέρων είναι να τους παρέχουν υλική αυτάρκεια, δύναμη, αυτοπεποίθηση, αλλά όχι Θεό! Δοκιμάστε να πείτε σε κάποια μητέρα για τα λάθη του παιδιού της και θα δείτε τι θα ακούσετε. Κάναμε τα παιδιά μας νάρκισσους, εντελώς απογυμνωμένα από φιλανθρωπία, μετάνοια, προσευχή, εξομολόγηση, Θεία Ευχαριστία. Τους καλλιεργούμε και τους αυξάνουμε τον εγωισμό. Επιτυχημένος, δυστυχώς, θεωρείται εκείνος που ζει σύμφωνα με τις επιταγές του lifestyle. Ναι, γι’ αυτό οι celebrities ανοίγουν την πόρτα του ψυχολόγου όταν πέφτουν τα φώτα της δημοσιότητας.
Κάθε εορτή στην ζωή της Εκκλησίας αποτελεί ευλογία. Ακόμη και ο προβληματισμός γιατί έχει την δύναμη να καταφάσκει σε νέες πνευματικές προοπτικές. Ας ξεκινήσουμε την αληθινή επανάσταση. Αυτή που παιδαγωγεί τα παιδιά σύμφωνα με το ευαγγέλιο και το χαριτωμένο κάλλος της ζωής των Ιερών Μυστηρίων μέσα στην εκκλησία. Ας σηκωθούμε από τον καναπέ, ας παραμερίσουμε κάθε τι που οδηγεί σε λαγνεία της τεχνολογίας και εξάρτηση από αυτήν, ας αφυπνίσουμε τα παιδιά μας για κάθε ψεύτικο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο. Ας πάρει η κάθε μητέρα το παιδί της και ας το προσφέρει στον Χριστό. Ας το πιάσει από το χέρι. Όχι σφιχτά, δημιουργώντας του όμως την αίσθηση της σιγουριάς. Και ας εισέλθουν μαζί στον ναό. Τα υπόλοιπα αφήστε τα στον Θεό…
Πρεσβύτερος Ηρακλής Φίλιος (βαλκανιολόγος, θεολόγος)
Εφημέριος Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Διάβας