Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία. Η νέα μεγάλη εκπαιδευτική «ιδέα». Είναι όμως έτσι; – Του Βασίλη Παππά
Η πολλαπλά πληττόμενη ελληνική εκπαίδευση βρήκε επιτέλους το όραμα που θα την βγάλει από τα αδιέξοδα, το τέλμα. Είναι η ίδρυση και στελέχωση ανά νομό Προτύπων (ΠΣ) και Πειραματικών (ΠΕΙΣ) σχολείων. Ο καλόπιστος αναγνώστης θα αναρωτηθεί αν η ίδρυση νέων εκπαιδευτικών μονάδων που θα καλλιεργούν την «αριστεία» θα συνεισφέρουν στην εκπαιδευτική αναβάθμιση της παιδείας σε τοπικό επίπεδο. Κάτι παραπάνω θα ξέρουν οι βουλευτές του νομού και ο δήμαρχος που έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για να πείσουν τους δύσπιστους εκπαιδευτικούς, να συναινέσουν στη διατύπωση πρότασης ώστε το σχολείο τους να μετατραπεί σε ΠΣ η ΠΕΙΡ.
Είναι όμως έτσι; Το κυρίαρχο επιχείρημα της πρότασης του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής και του Υπ. Παιδείας είναι η καλλιέργεια της «αριστείας». Αλήθεια η εισαγωγή των παιδιών μέσω εξετάσεων στα Πρότυπα συνεισφέρει στην αριστεία ή στην καλλιέργεια του άκρατου φροντιστηριακού ανταγωνισμού από την πέμπτη και έκτη δημοτικού με παράνομη παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών από κάθε ιδιωτική δομή τύπου «παντελονά» και συναφών? Τα δε Πειραματικά σχολεία που είναι οργανικά δεμένα με πανεπιστημιακά τμήματα για εφαρμογή νέων εκπαιδευτικών μοντέλων και καινοτόμων δράσεων, αλήθεια με ποια παιδαγωγικά τμήματα της πόλης των Τρικάλων θα συνυπάρξουν?
Οι «τεμπέληδες» της εύφορης εκπαιδευτικής κοινότητας, εν μέσω πανδημίας, απέδειξαν στο πολλαπλάσιο κάτω από δυσχερέστατες συνθήκες στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, με ποιόν τρόπο στήριξαν και τη δημόσια εκπαίδευση και τους μαθητές και τις οικογένειές τους γενικότερα. Σε συνθήκες δε κανονικότητας πλήθος ευρωπαϊκών προγραμμάτων ERASMUS υλοποιούν στα σχολεία τους δίνοντας τη δυνατότητα σε δεκάδες μαθητές ανά χρονιά να επισκεφθούν εκπαιδευτικές μονάδες σε ευρωπαϊκά κράτη. Πλήθος πολιτιστικών προγραμμάτων και προγράμματα αγωγής υγείας κατατίθενται ως προτάσεις και υλοποιούνται από εκατοντάδες μαθητών, με τα αποτελέσματά τους να διαχέονται στην τοπική κοινωνία (εκδηλώσεις στο πάρκο Ματσόπουλου, Μουσείο Τσιτσάνη). Δράσεις όπως ρητορικοί αγώνες, το ραδιόφωνο στην εκπαίδευση, κάμερα zizanio, διαγωνισμοί της Μαθηματικής εταιρίας και της Ένωσης Φυσικών, πειραματικοί διαγωνισμοί φυσικών επιστημών EUSO, δράσεις ρομποτικής κά., συσπειρώνουν κάθε χρόνο εκπαιδευτικούς και παιδιά. Οι δε επιτυχίες των μαθητών του νομού Τρικάλων στις πανελλήνιες εξετάσεις είναι συνεχείς και στην πρώτη δεκάδα πανελληνίως.
Οπότε με τέτοιες δράσεις, τι φοβούνται αλήθεια οι εκπαιδευτικοί του νομού? Μα θα χάσουν την όποια σταθερότητα στη δουλειά τους. Εκπαιδευτικοί με 25 και 30 χρόνια υπηρεσίας θα αποδυθούν σε έναν αγώνα επαναπροσδιορισμού των θέσεων εργασίας τους. Κοινώς χάνουν την οργανική τους θέση: «Οι εκπαιδευτικοί που είναι τοποθετημένοι οριστικά σε σχολείο που χαρακτηρίζεται ως Π.Σ. ή ΠΕΙ.Σ. παύουν να είναι οριστικά τοποθετημένοι σε αυτό» – (άρθρο 19, παρ. 15). Ακόμη χειρότερα ο νομοθέτης κυνικά προτρέπει τους εκπαιδευτικούς αυτούς να επιμορφωθούν κατά μόνας αν θέλουν να συνεχίσουν να υπηρετούν στο σχολείο που γίνεται Πρότυπο ή Πειραματικό : «Οι εκπαιδευτικοί του προηγούμενου εδαφίου μπορούν να παραμείνουν στο σχολείο που χαρακτηρίστηκε ως Π.Σ. ή ΠΕΙ.Σ. με διετή θητεία, προκειμένου να επιμορφωθούν και προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις, κατόπιν αίτησής τους» – (άρθρο 19, παρ. 15). Φαντάζεσθε εκπαιδευτικό με οικογενειακές υποχρεώσεις να στερεί από το παιδί του το αντίτιμο του μεταπτυχιακού του, ώστε να πληρώσει το δικό του, αφού το κράτος δεν προβλέπει τέτοια επιμόρφωση? Και που θα πάει αυτός ο εκπαιδευτικός μετά από 30 χρόνια δουλειάς? Ο νόμος είναι σαφής: «Οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι χάνουν την οριστική τους τοποθέτηση, σύμφωνα με την παρ. 15, τοποθετούνται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, συγκρινόμενοι με τους υπεράριθμους εκπαιδευτικούς, με βάση το σύνολο των μονάδων μετάθεσης και τις δηλώσεις προτίμησής τους σε κενές οργανικές θέσεις σχολείων της ίδιας ομάδας…» . Ευτυχώς που δεν υπάρχει πλέον το γυμνάσιο της Μεσοχώρας!!!
Δεν θέλουμε καινοτόμες δράσεις που προάγουν την εκπαιδευτική διαδικασία? Προφανώς ναι. Ας δοθεί η δυνατότητα στους Συλλόγους Εκπαιδευτικών να έλθουν σε επαφή με πανεπιστημιακά τμήματα (παιδαγωγικά κυρίως) για να υλοποιήσουν τέτοιες δράσεις με πρωτόκολλα συνεργασίας, που θα προάγουν την παρεχόμενη παιδεία, θα προάγουν τη γνώση και τις δεξιότητες των μαθητών, ειδικά σε σχολεία που έχουν παιδιά μετανάστες, παιδιά ρομά, παιδιά με ειδικές ανάγκες! Η «αριστεία» πρώτα οφείλει να υλοποιείται για τα παιδιά ενός κατώτερου θεού και μετά για τους άλλα.
Τελικά μπορεί η ρητορική δημιουργίας των Προτύπων και Πειραματικών σχολείων να είναι η καλλιέργεια της «αριστείας» – στην πραγματικότητα όμως είναι ο δούρειος ίππος εφαρμογής ελαστικών σχέσεων εργασίας: «Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της Δ.Ε.Π.Π.Σ., μπορεί να τροποποιείται το διδακτικό ωράριο των υπηρετούντων εκπαιδευτικών στα Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ» – (άρθρο 19, παραγρ. 23) και της κατάργησης της μονιμότητας στο δημόσιο τομέα (οι νεοφιλελεύθεροι θα τρίβουν από χαρά τα χέρια τους). Εκπαιδευτικοί αναλώσιμοι, όπως οι υπάλληλοι χρηματιστηριακών πολυεθνικών που βρίσκονται εν μία νυκτί στο δρόμο.
Βασίλειος Παππάς – Πρωτοβουλία Εκπαιδευτικών Τρικάλων
ΥΓ. Πριν 20 χρόνια υπηρετούσε ο γράφων στο Γυμνάσιο Αμπελίων. Την πρώτη ημέρα που παρουσιάσθηκε στο σχολείο, ο δ/ντης (εξαιρετικός), ξεναγώντας του είπε: «Εδώ πρώτα διδάσκουμε ανάγνωση, γραφή και απλές αριθμητικές πράξεις». Στην απορία του γράφοντος η συνέχεια ήταν άκρως αποκαλυπτική. «Μετά το σχολείο τα παιδιά ασχολούνται με τα πρόβατα και τα μήλα μέχρι να πέσει ο ήλιος». Αλήθεια το σχολείο αυτό καλύπτει τους όρους της «αριστείας»?