Σε μια ιστορική αναφορά που αφορά την περιοχή μας, και συγκεκριμένα για εκδρομή του Εμπορικού Συλλόγου Καλαμπάκας το 1908, κάνει η ιστοσελίδα trikalaonline.gr με σπάνιο αρχείο που δημοσιεύεται από τον Νίκο Μουτσίκα.
Ακολουθεί το άρθρο:
Ανταπόκριση από ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ στην Αθηναϊκή εφημερίδα ¨ΣΚΡΙΠ” 28 Αυγούστου 1908
– Προ ημερών ο Εμπορικός Σύλλογος Καλαμπάκας απεφάσισεν όπως εκδράμη εις τινα γείτονα Τουρκικήν πόλιν και ως τοιαύτην εξέλεξε τα Γρεβενά.
– Περί τους εκατόν έμποροι και άλλοι πολίται της πόλεώς μας εξέδραμον κατά την 14ην τρέχοντος μηνός μέχρι Γρεβενών όπως χαιρετίσωσι το νέον Συνταγματικόν πολίτευμα.
Τα Γρεβενά ήταν στις αρχές του 20ου αιώνα μια μικρή κωμόπολη με μικτό πληθυσμό στα σύνορα της ελεύθερης Ελλάδας με την Οθωμανική αυτοκρατορία.
(Η πόλη απελευθερώθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1912.)
Χαρακτηριστικά, στους εκλογικούς καταλόγους της πόλης το 1914 αναγράφονται, σε σύνολο 653 ανδρών, 157 άνδρες με μουσουλμανικά επίθετα.
Χάρτης αρχών του 20ου αιώνα με τα σύνορα Ελλάδας – Οθωμανικής αυτοκρατορίας
Για να μπορέσουμε να… φανταστούμε το τι… αντίκρυσαν οι Καλαμπακιώτες επισκέπτες, να μεταφερθούμε νοερά στα Γρεβενά του 1908, οι φωτογραφίες που προέρχονται κυρίως από τη συλλογή του Βαγγέλη Νικόπουλου μας δείχνουν μερικά ιστορικά κτίσματα, όπως στρατώνες, τζαμιά, το κονάκι του μπέη, το ιεροδιδασκαλείο και την πλατεία.
Ενδιαφέρον έχει πως διαβάζοντας κάποιος προσεκτικά, θα “δει” μέσα από την περιγραφή της επίσκεψης το “καθεστώς” που επικρατούσε στις Ελληνικές επαρχίες που ήταν ακόμη υπό Οθωμανικό ζυγό.
Φαίνεται καθαρά το “πνεύμα” που διακατείχε τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά το κίνημα της μεταρρύθμισης των Νεοτούρκων (ξεκίνησε στην επίσης τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη Ιούλιο του 1908)
Παρέα πάνω στη γέφυρα του ποταμού Βενέτικου, αρχές δεκαετίας 1920.
Κάπως “έτσι” την πέρασαν και οι Καλαμπακιώτες το 1908, δυστυχώς δεν υπάρχουν φωτογραφίες…
Aξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τους εκδρομείς δεν υποδέχθηκε ο Μητροπολίτης Γρεβενών, μάλλον δεν είδε με… “καλό μάτι” την παρουσία πολλών τούρκων αξιωματούχων…!